Συχνά πιστεύουμε ότι αν δουλέψουμε πιο σκληρά και βγάλουμε περισσότερα χρήματα, θα μπορέσουμε να ξεπεράσουμε κάθε εμπόδιο. Αλλά, τις περισσότερες φορές, τα πράγματα δεν είναι τόσο απλά. Οι οικονομικές μας συνήθειες διαμορφώνονται από τις καθημερινές μας αποφάσεις, τα συναισθήματά μας αλλά και κάποιες βαθιά ριζωμένες πεποιθήσεις.
Σε πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ, οι μισοί συμμετέχοντες δήλωσαν ότι δεν εμπιστεύονται τον εαυτό τους ως προς την διαχείριση των οικονομικών τους ενώ μόνο το 13% αισθάνονται «πολύ καλά» με την τρέχουσα οικονομική τους κατάσταση.
Τι χρειάζεται άραγε πραγματικά για να αλλάξουμε τις οικονομικές μας συμπεριφορές και να επιτύχουμε οικονομική ευημερία;
Χρήματα και συναισθήματα
Περίπου το 90% των οικονομικών μας συμπεριφορών καθορίζονται από τα συναισθήματα. Είτε είναι η χαρά που μας ωθεί να κάνουμε δώρα στον εαυτό μας είτε η θλίψη που μας σπρώχνει σε μια παρορμητική αγορά, η πλειοψηφία των δαπανών προέρχεται από ένα σύνθετο μείγμα συναισθημάτων και ανεκπλήρωτων αναγκών.
Γιατί αισθάνεσαι την ανάγκη να ξοδέψεις; Είχες μια δύσκολη μέρα στη δουλειά ή είχες μια καλή μέρα και ένιωσες την ανάγκη να το γιορτάσεις; Μόλις καταλάβεις τον λόγο, ρώτησε τον εαυτό σου ποιο συναίσθημα τροφοδοτεί τη συμπεριφορά. Αγοράζεις επειδή είσαι λυπημένος/η και χρειάζεσαι παρηγοριά; Είναι ο φόβος που σε ωθεί σε μικρές παρορμητικές αγορές; Η ακριβής κατανόηση αυτών των συναισθημάτων ανοίγει τον δρόμο για την ανάπτυξη καλύτερων οικονομικών συνηθειών.
Για πολλούς, οι οικονομικές συμπεριφορές δεν είναι απλά συνήθειες, αλλά συνδέονται με παρελθοντικές εμπειρίες, το περιβάλλον, ακόμη και με το άγχος. Η κατανόηση του από πού προέρχονται οι συμπεριφορές σου είναι βασική. Δοκίμασε να αναλογιστείς σημαντικές οικονομικές στιγμές, όπως πρώιμους οικονομικούς στρεσογόνους παράγοντες, πολιτισμικά μηνύματα και αρνητικές εμπειρίες που σχετίζονται με τα χρήματα. Αναγνωρίζοντας ότι η συμπεριφορά σου είναι εν μέρει προϊόν του περιβάλλοντός σου, μπορείς να ενδυναμώσεις τον εαυτό σου να αναζητήσει στρατηγικές που να αντιμετωπίζουν τα υποκείμενα αίτια του οικονομικού στρες.
Άλλαξέ το
Η αλλαγή της οικονομικής σου συμπεριφοράς δεν αφορά την αυτοπειθαρχία, αλλά την χρήση πρακτικών εργαλείων για να επεξεργαστείς τις συναισθηματικές σου αντιδράσεις. Αν θέλεις να προχωρήσεις σε αλλαγές:
Παρακολούθησε τα συναισθηματικά μοτίβα κρατώντας ημερολόγιο
Ξεκίνα παρακολουθώντας τι ξοδεύεις και πώς αισθάνεσαι πριν και μετά από αυτή τη δαπάνη. Με τον καιρό, θα παρατηρήσεις μοτίβα να αναδύονται. Μπορεί να παρατηρήσεις ότι μετά από μια αγχωτική συνάντηση, είναι πιο πιθανό να ξοδέψεις σε online αγορές. Συνδέοντας το συναίσθημα με τα έξοδα, μπορείς να αρχίσεις να αντιμετωπίζεις την υποκείμενη ανάγκη όπως η αναζήτηση σύνδεσης ή παρηγοριάς με πιο υγιείς τρόπους.
Ηρέμησε πρώτα
Εν μέσω μιας συναισθηματικής έντασης, μια αγορά μπορεί να φαίνεται επείγουσα. Μια απλή στρατηγική «παύσης» επιτρέπει στο αρχικό συναίσθημα να υποχωρήσει. Βάλε τα αντικείμενα στο καλάθι σου, και μετά για τουλάχιστον 24 ώρες, απομακρύνσου. Συχνά, όταν υποχωρήσει η προσωρινή συναισθηματική κατάσταση, υποχωρεί και η παρόρμηση για να ξοδέψουμε.
Δημιούργησε μια ανταποδοτική ρουτίνα
Το να κάνεις ένα οικονομικό meeting με τον εαυτό σου κάθε εβδομάδα μπορεί να ενισχύσει τη μακροχρόνια αλλαγή. Αυτές οι συναντήσεις πρέπει να είναι σύντομες και να αποσκοπούν στο να αναλογίζεσαι τους οικονομικούς σου στόχους, να παρακολουθείς την πρόοδο και να αναθεωρείς τις συνήθειες δαπανών. Η εβδομαδιαία συνάντηση δεν χρειάζεται να είναι ένα ακόμη βάρος. Μπορείς να την κάνεις καταναλώνοντας το αγαπημένο σου φαγητό ή απολαμβάνοντας έναν καφέ.
Η βιώσιμη αλλαγή έρχεται με ένα μικρό βήμα τη φορά
Η αλλαγή των οικονομικών συμπεριφορών αφορά συνειδητές, σταδιακές προσαρμογές που βασίζονται στην αυτογνωσία και την αυτοεκτίμηση. Όταν κατανοούμε τις συναισθηματικές μας ανάγκες πίσω από τις αποφάσεις αγορών, μπορούμε να εξοπλίσουμε τον εαυτό μας με τα εργαλεία για να ικανοποιήσουμε αυτές τις ανάγκες διαφορετικά.