Ακόμα και στην πιο δεμένη και αφοσιωμένη σχέση ετών, η μοναξιά μπορεί να είναι μια επώδυνη πραγματικότητα που βιώνουν πολλά ζευγάρια, αλλά σπάνια συζητιέται. Μπορεί να μοιράζεστε το ίδιο σπίτι, την ίδια καθημερινότητα, βαθιά αγάπη και παρ’ όλα αυτά να νιώθετε συναισθηματικά απομονωμένοι. Οι λόγοι ποικίλουν: το άγχος της ζωής, ανείπωτα παράπονα ή απλώς η σταδιακή απομάκρυνση με την πάροδο του χρόνου.
Το σημαντικό εδώ είναι να γνωρίζουμε ότι η μοναξιά μέσα στον γάμο ή μια μακροχρόνια σχέση δεν είναι αναπόφευκτη. Μάλιστα, πρόσφατη έρευνα δημοσιευμένη στο περιοδικό Journal of Sex & Marital Therapy αποκάλυψε δύο απλά αλλά ισχυρά εργαλεία που μπορούν να μετριάσουν τις διαβρωτικές επιπτώσεις της μοναξιάς: την ευγνωμοσύνη και τη συγχώρεση.
Δείτε πώς μπορείτε εσείς και ο/η συντροφός σας να τα εντάξετε στην κοινή σας ζωή.
Μοναξιά στη σχέση, ευγνωμοσύνη και συγχώρεση
Η προαναφερθείσα μελέτη ανέλυσε δεδομένα για 1.614 ζευγάρια νεόνυμφων, εστιάζοντας ειδικά στα συναισθήματα μοναξιάς, την ικανότητά τους να συγχωρούν τον/την σύντροφό τους, τη συχνότητα με την οποία εξέφραζαν ευγνωμοσύνη, καθώς και τη συνολική ικανοποίησή τους από τη σχέση.
Τα αποτελέσματα ήταν σαφή: Η μοναξιά σχετιζόταν ξεκάθαρα με χαμηλότερη ικανοποίηση από τη σχέση, τόσο για τους άνδρες όσο και για τις γυναίκες. Ακόμα κι αν μόνο ο ένας από τους δύο ένιωθε μοναξιά, η ικανοποίηση και των δύο, μειωνόταν. Ωστόσο, όταν οι σύντροφοι εφάρμοζαν ενεργά την ευγνωμοσύνη και τη συγχώρεση, η αρνητική αυτή επίδραση εξασθενούσε στατιστικά σημαντικά και η σχέση τους είχε πολύ λιγότερες πιθανότητες να επηρεαστεί αρνητικά.
Το πιο εντυπωσιακό; Υπήρχε μια ενδιαφέρουσα λεπτομέρεια: όταν μόνο οι άνδρες έδειχναν μεγαλύτερη διάθεση για συγχώρεση, αυτό είχε θετική επίδραση στην ικανοποίηση των συντρόφων τους, ακόμα κι αν οι ίδιοι οι άνδρες ένιωθαν μοναξιά. Αυτό δείχνει ότι η συγχώρεση δεν ωφελεί μόνο εκείνον που τη δίνει· το θετικό της αποτέλεσμα διαχέεται σε όλη τη σχέση.
Η Δρ Σέλομ Λέβιτ, επικεφαλής της μελέτης, τόνισε τη δύναμη της προοπτικής: «Η μοναξιά είναι αληθινή και πολλοί από εμάς την αντιμετωπίζουμε», εξήγησε. «Ωστόσο, δεν χρειάζεται να μένουμε παθητικοί απέναντί της. Μπορούμε να έχουμε ενεργό ρόλο και να επενδύσουμε στην ευημερία μας, εφαρμόζοντας λίγη περισσότερη ευγνωμοσύνη και συγχώρεση, τόσο για τον εαυτό μας όσο και για τον/την σύντροφό μας.»
Περισσότερη ευγνωμοσύνη στη σχέση
Η πιο συνηθισμένη παρανόηση σχετικά με την ευγνωμοσύνη είναι ότι περιορίζεται σε απλές φράσεις ευχαριστίας. Στην πραγματικότητα, είναι κάτι πολύ βαθύτερο και πολύ πιο δυνατό. Η αληθινή ευγνωμοσύνη σημαίνει να εκτιμάμε πραγματικά τον/την σύντροφό σας και τη σχέση μας, ακόμα και στις φαινομενικά ασήμαντες στιγμές ρουτίνας.
Συχνά, τα ζευγάρια σε μακροχρόνιες σχέσεις ασυναίσθητα πέφτουν σε έναν φαύλο κύκλο θεωρώντας ο ένας τον άλλον δεδομένο. Οι μεγάλες χειρονομίες εκτιμώνται, αλλά οι μικρές πράξεις καλοσύνης που κρατούν τη σχέση ζωντανή μπορεί να περάσουν απαρατήρητες.
Ο καφές που είναι έτοιμος το πρωί χωρίς να το ζητήσετε· το «πώς ήταν η μέρα σου;» ή το «πες μου περισσότερα» μετά τη δουλειά· το φλερτ ή τα αστεία memes που σας στέλνει· τα βάζα που ανοίγει για εσάς· τα μεσημεριανά που σας ετοιμάζει· μιλάμε συχνά για αυτά τα «μικρά πράγματα» που έχουν σημασία, αλλά ξεχνάμε να τα αναγνωρίσουμε όπως τους αξίζει.
Η συνειδητή προσπάθεια να παρατηρούμε και να εκτιμούμε αυτές τις μικρές δηλώσεις αγάπης μπορεί να κάνει θαύματα για να κρατήσει τη σύνδεση ζωντανή. Δείτε πώς να ξεκινήσετε:
- Μην περιορίζετε τα λόγια σας. Όχι άλλες γενικές ευχαριστίες. Η αυθεντική ευγνωμοσύνη απαιτεί συγκεκριμένες λέξεις, όπως: «Ευχαριστώ που έφτιαξες τον καφέ μου σήμερα το πρωί» ή «Μου άρεσε το πόσο υπομονετικός/ή ήσουν απόψε. Ξέρω ότι δεν ήταν εύκολο.»
- Ψάξτε για τα καλά. Όταν τα πράγματα δεν είναι «τέλεια», η ευγνωμοσύνη σας βοηθά να αλλάξετε οπτική. Αντί να επικεντρώνεστε σε ό,τι δεν έκανε ο/η σύντροφός σας, βρείτε κάτι που έκανε και αναγνωρίστε το.
- Δείξτε ευγνωμοσύνη και στον εαυτό σας. Δώστε λίγο χρόνο να αναγνωρίσετε τι προσφέρετε εσείς στη σχέση: την καλοσύνη, το χιούμορ σας, την ικανότητά σας να κρατάτε τα πράγματα σε τάξη. Σε ορισμένες περιπτώσεις, η μοναξιά πηγάζει από μέσα μας, από τη μη αναγνώριση της δικής μας αξίας και όχι απαραίτητα από όσα κάνει ή δεν κάνει ο/η σύντροφός μας.
Η πρακτική της συγχώρεσης
Όπως και η ευγνωμοσύνη, έτσι και η συγχώρεση συχνά παρερμηνεύεται. Συγχώρεση δεν σημαίνει απαραίτητα λήθη· το να θάβεις τα προβλήματα και να προσποιείσαι ότι δεν συνέβησαν δεν είναι συγχώρεση. Αντιθέτως, συγχωρώ σημαίνει αφήνω πίσω, απελευθερώνω τη δυσαρέσκεια ώστε να μην επιβαρύνει εμένα ή τη σχέση μου. Και όπως η ευγνωμοσύνη, έτσι κι αυτή η πρακτική ωφελεί και τους δύο συντρόφους.
- Δώστε το πλεονέκτημα της αμφιβολίας. Αντί να βλέπετε τα λάθη σαν απόδειξη ότι ο/η σύντροφός σας δεν νοιάζεται, προσπαθήστε να τα δείτε με κατανόηση. Ίσως ήταν πιεσμένος/η, αφηρημένος/η ή δεν κατάλαβε πόσο σας επηρέασε η πράξη του. Αυτό δεν δικαιολογεί τις πληγές, αλλά σίγουρα κάνει ευκολότερη την πρόοδο.
- Συγχωρείστε πρώτα τα μικρά. Δεν χρειάζεται κάθε ενόχληση να καταλήγει σε καβγά. Αν ξέχασε να βγάλει τα σκουπίδια, άφησε τις κάλτσες στο πάτωμα ή ήταν απότομος/η μετά από μια δύσκολη μέρα, ρωτήστε τον εαυτό σας: Αξίζει να κρατήσω κακία ή μπορώ να το αφήσω να περάσει; Στις περισσότερες περιπτώσεις, η απάντηση είναι “ναι, μπορώ.”
- Αφήστε τις πράξεις να μιλήσουν. Κάποιες φορές, η ενεργή έκφραση συγχώρεσης είναι πιο δυνατή από τα λόγια. Ένα καθησυχαστικό άγγιγμα, μια στοργική πράξη ή απλώς το να προσπεράσετε ένα λάθος χωρίς να το ανασύρετε ξανά είναι ίσως ο πιο ουσιαστικός τρόπος να δείξετε στον/στην σύντροφό σας ότι επιλέγετε εκείνον/η αντί για τη δυσαρέσκεια.
Και πάλι, η συγχώρεση δεν προορίζεται μόνο για τον/την σύντροφό σας. Η άφεση που τόσο εύκολα προσφέρετε στους άλλους, είναι κάτι που αξίζετε και εσείς. Πολύ συχνά, επιβάλλουμε στον εαυτό μας εξωπραγματικά υψηλά πρότυπα, κατηγορούμε τον εαυτό μας για κάθε λάθος. Αλλά, όπως και ο/η σύντροφός σας, έτσι κι εσείς είστε απλώς άνθρωπος. Αν τοποθετήσετε τον εαυτό σας ή τον/την σύντροφό σας σε ένα απλησίαστο βάθρο, είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα νιώσετε μόνοι εκεί πάνω, χωρίς κάποιο τρόπο να πλησιάσετε ο ένας τον άλλον.
