Σε ποιες θερμοκρασίες προσαρμόζεται καλύτερα ο μέσος Ευρωπαίος; Είναι πιο επικίνδυνες οι υψηλές ή οι χαμηλές θερμοκρασίες; Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, η Ευρώπη τα τελευταία χρόνια έχει προσαρμοστεί καλύτερα στο κρύο παρά στη ζέστη.
Με βάση την εν λόγω έρευνα, που διεξήχθη από το Ινστιτούτο Παγκόσμιας Υγείας της Βαρκελώνης και δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό The Lancet Planetary Health, την τελευταία εικοσαετία έχει παρατηρηθεί μεγαλύτερη προσαρμοστικότητα του ευρωπαϊκού πληθυσμού στις χαμηλές παρά στις υψηλές θερμοκρασίες.
Η έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε σε συνεργασία με το Κέντρο Υπολογιστικής Βαρκελώνης (BSC), δείχνει ότι υπάρχει σημαντική μείωση του κινδύνου θνησιμότητας που σχετίζεται με το κρύο τα τελευταία χρόνια σε σύγκριση με την πρώτη δεκαετία του 2000.
Επίσης, σημειώθηκε μείωση του κινδύνου θανάτων που προκλήθηκαν από τη ζέστη κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, αν και σε μικρότερο βαθμό.
Η Ευρώπη είναι πιο ανθεκτική στο κρύο
Οι ερευνητές ανέφεραν ότι ως είδος έχουμε γίνει καλύτεροι στο να αντέχουμε στις χαμηλές θερμοκρασίες με την πάροδο του χρόνου, κάτι που ονομάζεται «προσαρμογή».
Στη ζέστη, οι άνθρωποι επίσης γίνονται πιο ανθεκτικοί, μόνο που η βελτίωσή τους αυτή είναι μικρότερη σε σχέση με την αντίστοιχη προσαρμογή τους στο κρύο.
Αναλύοντας όλα τα δεδομένα θερμοκρασίας και θνησιμότητας που έχουν προκύψει από περισσότερες από 800 περιοχές σε 35 ευρωπαϊκές χώρες για την περίοδο 2003-2020, οι μελετητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο σχετικός κίνδυνος θανάτου στις χαμηλότερες θερμοκρασίες μειώθηκε κατά 2% ετησίως.
Αντιθέτως, ο σχετικός κίνδυνος θανάτου στις υψηλότερες θερμοκρασίες παρουσίασε, επίσης, μείωση, αλλά με χαμηλότερο μέσο ρυθμό, μόλις 1% ετησίως.
Η προσέγγιση της έρευνας
Τέτοιου είδους έρευνες συνήθως βασίζονται σε σταθερά όρια θερμοκρασίας για τον υπολογισμό των κινδύνων. Σε αυτές δεν λαμβάνεται υπ’ όψιν ότι η ευπάθεια σε ίδιες θερμοκρασίες δεν είναι η ίδια σε όλες τις περιοχές της Ευρώπης.
Η ομάδα των ερευνητών, για να ξεπεράσει αυτόν τον περιορισμό, ανέπτυξε μια έννοια, στην οποία έδωσε την ονομασία «Ακραία Θερμοκρασία Κινδύνου» (ERT). Με βάση, λοιπόν, αυτή τη νέα προσέγγιση, κατέστη δυνατό να υπολογιστεί η θερμοκρασία στην οποία ο κίνδυνος θανάτου υπερβαίνει ένα συγκεκριμένο όριο για κάθε γεωγραφική περιοχή.
Συνυπολογίστηκαν βέβαια και οι μεταβολές στη θνησιμότητα, για να αντικατοπτριστούν οι προσαρμογές στις θερμοκρασίες με την πάροδο του χρόνου.
Με βάση, λοιπόν, την έρευνα, κατά την περίοδο 2003-2020, η Ευρώπη είχε κατά μέσο όρο 2,07 λιγότερες επικίνδυνες κρύες μέρες (κρύες-ERT μέρες) κάθε χρόνο. Αντίθετα, οι επικίνδυνες ζεστές μέρες (θερμές-ERT μέρες) αυξήθηκαν κατά 0,28 μέρες ετησίως.
Ενδιαφέρον έχει ότι δεν επηρεάστηκαν όλες οι περιοχές της Ευρώπης με τον ίδιο τρόπο, με τη Νοτιοανατολική Ευρώπη, για παράδειγμα, να έχει περισσότερες επικίνδυνες ζεστές και ψυχρές μέρες.
