Ερευνητές από το Mass General Brigham ανέλυσαν 37 μελέτες σχετικά με την άνοια, το εγκεφαλικό και την κατάθλιψη σε προχωρημένη ηλικία και βρήκαν ότι τουλάχιστον δύο από τις διαταραχές θα μπορούσαν να προκληθούν από 17 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου.
Πιο προφανείς κίνδυνοι περιλάμβαναν καταστάσεις υγείας και συνήθειες του τρόπου ζωής όπως ο διαβήτης, η υψηλή χοληστερόλη, η κατανάλωση αλκοόλ, η παχυσαρκία, η αϋπνία και η απώλεια ακοής.
Κοινοί παράγοντες όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση, η κακή διατροφή και η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο για όλες τις παραπάνω διαταραχές.
Αλλά και άλλοι, όχι και τόσο προφανείς παράγοντες, όπως η ικανοποίηση από τη ζωή, η ποιότητα της ακοής και η ευαισθησία στον πόνο, συνδέθηκαν επίσης με εγκεφαλικές διαταραχές.
Οι ερευνητές περιέγραψαν τα ευρήματα ως «ελπιδοφόρα» και πιστεύουν ότι θα μπορούσαν να βοηθήσουν στη μείωση των ποσοστών άνοιας, εγκεφαλικού επεισοδίου και κατάθλιψης, που αυξάνονται στις ΗΠΑ και όχι μόνο.
Ωστόσο, τόνισαν ότι τα ευρήματα βασίζονται σε συσχετίσεις και όχι σε άμεσες αιτίες. Υπήρχαν περιορισμοί, όπως το ότι η μελέτη στηρίχτηκε μόνο σε υπάρχουσες ανασκοπήσεις, πράγμα που σημαίνει ότι άλλοι παράγοντες κινδύνου μπορεί να έχουν παραλειφθεί. Η επιστημονική ομάδα τόνισε την ανάγκη για περισσότερη έρευνα στους τροποποιήσιμους παράγοντες που αφορούν την υγεία του εγκεφάλου και στην πρόληψη ασθενειών όπως η άνοια πριν εμφανιστούν.
Η εν λόγω ανασκόπηση δημοσιεύθηκε πρόφατα στο περιοδικό Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry.
Άνοια, εγκεφαλικό και κατάθλιψη: Τι δήλωσαν οι επιστήμονες
Ο Δρ Τζάσπερ Σενφ, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης, δήλωσε:
«Η άνοια, το εγκεφαλικό επεισόδιο και η κατάθλιψη σε προχωρημένη ηλικία συνδέονται, οπότε αν αναπτύξει κανείς μία από αυτές τις διαταραχές, υπάρχει σημαντική πιθανότητα να αναπτύξει μία άλλη στο μέλλον. Και επειδή αυτές οι καταστάσεις μοιράζονται παράγοντες κινδύνου, οι προληπτικές προσπάθειες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μείωση της εμφάνισης περισσοτέρων από μία από αυτές τις ασθένειες, γεγονός που παρέχει την ευκαιρία να μειωθεί ταυτόχρονα το βάρος των εγκεφαλικών ασθενειών που σχετίζονται με την ηλικία».
Τα αναδυόμενα ευρήματα σχετικά με τους πιο «παραμελημένους» παράγοντες κινδύνου που αναφέρθηκαν, υποδεικνύουν ότι η ύπαρξη σκοπού στη ζωή μπορεί να προστατεύσει από τις αλλαγές στον εγκέφαλο που οδηγούν σε άνοια, όπως ο θάνατος των εγκεφαλικών κυττάρων και η συσσώρευση τοξικών πρωτεϊνών.
Η υψηλή ποιότητα ζωής μειώνει επίσης τον κίνδυνο κατάθλιψης.
Η απώλεια ακοής έχει επίσης αποδειχτεί ότι προκαλεί γνωστική καταπόνηση και εμποδίζει τις κοινωνικές αλληλεπιδράσεις, γεγονός που προσθέτει άγχος στον εγκέφαλο και μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου. Η έλλειψη αλληλεπίδρασης μπορεί επίσης να επηρεάσει την κατάθλιψη.
Ο χρόνιος πόνος έχει τέλος αποδειχτεί ότι οδηγεί σε κατάθλιψη, καθώς μπορεί να είναι περιοριστικός και να πλήττει περιοχές του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνες για τη γνωστική λειτουργία.
Η Δρ Σαντζούλα Σινγκ, κύρια συγγραφέας της μελέτης και βασική ερευνήτρια στα Brain Care Labs του Γενικού Νοσοκομείου της Μασαχουσέτης, δήλωσε:
«Η μελέτη μας εντόπισε 17 τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου που μοιράζονται το εγκεφαλικό επεισόδιο, η άνοια και/ή η κατάθλιψη σε προχωρημένη ηλικία, τονίζοντας ότι υπάρχουν πολλά διαφορετικά βήματα που μπορούν να ακολουθήσουν τα άτομα για να μειώσουν τους κινδύνους εμφάνισης αυτών των ασθενειών».
