Ακόμα και αν δεν ανησυχείτε ότι η τεχνητή νοημοσύνη (AI) θα καταστρέψει το ανθρώπινο γένος, μπορεί να ανησυχείτε ότι η τρομακτική της όρεξη για ηλεκτρική ενέργεια θα καταστρέψει το περιβάλλον, αναφέρει ξεκινώντας την ανάλυσή του ο Economist. Η υποβολή μιας ερώτησης στο ChatGPT σημαίνει τη χρήση δέκα φορές περισσότερης ενέργειας από ένα παλιομοδίτικο ερώτημα αναζήτησης.
Οι εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου της Google αυξήθηκαν σχεδόν κατά το ήμισυ μεταξύ 2019 και 2023, καθώς η έκρηξη της τεχνητής νοημοσύνης απογειώθηκε, οι εκπομπές της Microsoft αυξήθηκαν κατά σχεδόν 30% από το 2020. Με τις τεράστιες επενδύσεις σε νέα κέντρα δεδομένων που σχεδιάζονται, φαίνεται ότι θα υπάρξουν και άλλες αυξήσεις.
Αλλά η καταστροφολογία είναι άστοχη. Σε απόλυτους όρους, η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να είναι λιγότερο ενεργοβόρα από ό,τι πολλοί υποθέτουν. Ακόμα καλύτερα, η ΤΝ μπορεί να βοηθήσει στην απαλλαγή από τον άνθρακα στις βιομηχανίες που έχουν αποδειχθεί πιο δύσκολο να καθαριστούν.
Η κατανάλωση ενέργειας από τα Data Centers οφείλεται στην Τεχνητή Νοημοσύνη;
Σκεφτείτε την όρεξη της Τεχνητής Νοημοσύνης για ενέργεια. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA) εκτιμά ότι η κατανάλωση ηλεκτρικής ενέργειας από τα κέντρα δεδομένων θα μπορούσε να τριπλασιαστεί τα επόμενα πέντε χρόνια. Ακόμα και αν η χρήση ενέργειας εκτοξευθεί, ωστόσο, η βάση παραμένει χαμηλή.
Τα κέντρα δεδομένων αντιπροσωπεύουν σήμερα περίπου το 1,5% της παγκόσμιας κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας και η συντριπτική πλειονότητα αυτής οφείλεται στη ροή δεδομένων, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και τις ηλεκτρονικές αγορές, όχι στην Τεχνητή Νοημοσύνη.
Τεχνητή νοημοσύνη και οικολογική ανάπτυξη της οικονομίας και της τεχνολογίας
Επιπλέον, ένα μέρος της χρήσης ηλεκτρικής ενέργειας από την τεχνητή νοημοσύνη θα βοηθήσει στην οικολογική ανάπτυξη της οικονομίας.
Η τεχνητή νοημοσύνη υπερέχει στον εντοπισμό σύνθετων μοτίβων, στην επεξεργασία γιγαντιαίων συνόλων δεδομένων και στη βελτιστοποίηση συστημάτων, τα οποία μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση των εκπομπών. Αυτός θα έπρεπε να είναι ένας από τους όρους στην χρήση ΤΝ.
Η τεχνητή νοημοσύνη συμβάλλει ήδη στη βελτίωση της αποδοτικότητας των ηλεκτρικών δικτύων, στη μείωση της χρήσης καυσίμων στη ναυτιλία και στον εντοπισμό αόρατων κατά τα άλλα διαρροών μεθανίου, ενός ισχυρού αερίου του θερμοκηπίου.
Πόσο ενεργοβόρα είναι η Τεχνητή Νοημοσύνη;
Το καθήκον των υπεύθυνων χάραξης πολιτικής και της βιομηχανίας είναι να μεγιστοποιήσουν τα οφέλη αυτά και ταυτόχρονα να ελαχιστοποιήσουν τις επιπτώσεις στο κλίμα.
Η πιο σωστή λύση θα ήταν οι κυβερνήσεις να επιβάλουν μια ενιαία τιμή άνθρακα και να αφήσουν την αγορά να κάνει τη δουλειά της. Αλλά επειδή μια παγκόσμια τιμή του άνθρακα παραμένει μακρινό όνειρο, είναι πιο ρεαλιστικό να επικεντρωθούμε σε τρία άλλα μέτρα.
Το πρώτο είναι η μεγαλύτερη διαφάνεια. Το να υπολογίσουμε ακριβώς πόση ενέργεια χρησιμοποιούν τα μοντέλα τεχνητής νοημοσύνης είναι απογοητευτικά δύσκολο. Από τον Αύγουστο του 2026 η ΕΕ θα απαιτεί από ορισμένους προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης να αναφέρουν λεπτομερώς τη χρήση ενέργειας. Αυτή η προσέγγιση θα πρέπει να αντιγραφεί και αλλού.
Επανεξέταση του τρόπου λειτουργίας των Data Centers
Ένα δεύτερο είναι να επανεξετάσουμε τον τρόπο λειτουργίας των κέντρων δεδομένων. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας σημειώνει ότι η δυνατότητα μετατόπισης του φόρτου εργασίας μεταξύ διαφορετικών κέντρων δεδομένων σε διαφορετικές χρονικές στιγμές θα μπορούσε να μειώσει την πίεση και να βοηθήσει στην εξισορρόπηση των ενεργειακών δικτύων.
Τα πιο ευέλικτα κέντρα δεδομένων θα μπορούσαν επίσης να ταιριάζουν καλύτερα με τη διαλείπουσα ενέργεια που παράγεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, όπως η αιολική και η ηλιακή ενέργεια.
Μπορεί να υπάρξει αυτοοριοθέτηση από της εταιρείες υψηλής τεχνολογίας;
Τρίτον, οι εταιρείες τεχνολογίας θα πρέπει να τηρούν τις δικές τους περιβαλλοντικές υποσχέσεις. Η Microsoft, για παράδειγμα, στοχεύει να γίνει «αρνητική σε άνθρακα» έως το 2030.
Ορισμένες εταιρείες, όπως η Amazon, βασίζονται σε μεγάλο βαθμό στην αγορά πιστωτικών μονάδων ανανεώσιμης ενέργειας, οι οποίες επιτρέπουν την αντιστάθμιση της βρώμικης ηλεκτρικής ενέργειας που καταναλώνεται σε ένα μέρος με την πληρωμή καθαρής ενέργειας σε άλλο μέρος.
Οι εν λόγω πιστώσεις έχουν τη χρησιμότητά τους. Αλλά είναι γεμάτες με δημιουργική λογιστική και εννοιολογικά εύθραυστες – για παράδειγμα, μεγάλο μέρος της ανανεώσιμης ενέργειας θα μπορούσε να έχει παραχθεί ούτως ή άλλως.
Μπορούν οι εταιρείες τεχνολογίας να υποστηρίξουν την καθαρή ενέργεια;
Μια καλύτερη προσέγγιση θα ήταν οι εταιρείες τεχνολογίας να χρησιμοποιήσουν την επιρροή που τους δίνει η μεγάλη ζήτηση ενέργειας που έχουν για να επιταχύνουν την απεξάρτηση των δικτύων από τον άνθρακα.
Είναι ήδη οι μεγαλύτεροι αγοραστές καθαρής ηλεκτρικής ενέργειας στο πλαίσιο μακροπρόθεσμων συμφωνιών με ανεξάρτητους παραγωγούς στην Αμερική.
Θα μπορούσαν να κατασκευάσουν και να χρηματοδοτήσουν οι ίδιες περισσότερη δυναμικότητα, να βοηθήσουν να ξεμπλοκαριστεί η ανάπτυξη καθαρής ενέργειας ευρύτερα, πιέζοντας για τη μεταρρύθμιση του σχεδιασμού, και να προχωρήσουν περισσότερο στην υποστήριξη της ανάπτυξης και επέκτασης εναλλακτικών πηγών όπως η γεωθερμία και η πυρηνική ενέργεια.
Ο διπλασιασμός αυτών των προσεγγίσεων θα βοηθούσε στη μετατροπή της Τεχνητής Νοημοσύνης από κλιματικά ύποπτη σε κλιματικό ήρωα.
* Από τον Σοφοκλή Αρχοντάκη
