Η μουσική μάς συνοδεύει σε πολλά κομμάτια της ζωής μας. Την ακούμε στο ραδιόφωνο, στην τηλεόραση, σε συναυλίες, στα ακουστικά μας, ακόμη και σε μαγαζιά ή στους δρόμους, σε κάποια εκδήλωση. Το ότι βρίσκεται εδώ και αιώνες παντού το ξέρουμε. Το ότι κάνει καλό στη διάθεσή μας και το ότι μας γεννά συναισθήματα το αντιλαμβανόμαστε. Το γιατί την απολαμβάνουμε, όμως, το γνωρίζουμε; Σύμφωνα με νέα έρευνα, είναι θέμα γονιδίων!
Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Communications, η ικανότητα του ανθρώπου να αντλεί απόλαυση από τη μουσική έχει βιολογική βάση.
Η ομάδα των ερευνητών ανακάλυψε γενετικούς παράγοντες που επηρεάζουν τον βαθμό απόλαυσης της μουσικής, οι οποίοι ήταν εν μέρει διαφορετικοί από τα γονίδια που επηρεάζουν τη μουσική ικανότητα ή τη γενική απόλαυση που αντλούμε από τις ικανοποιητικές εμπειρίες.
Τι είπε ο Δαρβίνος
Ο πατέρας της εξελικτικής θεωρία των ειδών, ο Δαρβίνος, είχε πει ότι η μουσική πρέπει να καταταγεί ανάμεσα στα πιο μυστηριώδη πράγματα με τα οποία είναι προικισμένος ο άνθρωπος.
Δεν είχε άδικο, μιας και η επίδρασή της πάνω μας είναι καταλυτική, μπορεί να διαμορφώσει τα συναισθήματα και τη διάθεσή μας, να μας ταξιδέψει σε φανταστικούς κόσμους, σε σκέψεις και όνειρα, να μας θυμίσει στιγμές, να μας χαλαρώσει, να μας κινητοποιήσει.
Δεν παίζει ρόλο μόνο στα ανθρώπινα συναισθήματα, αλλά σε μεγάλο βαθμό και στην κοινωνική σύνδεση και στην πολιτιστική έκφραση. Οι άνθρωποι έρχονται κοντά με τη μουσική, επικοινωνούν, συνδέονται.
Όσον αφορά στον πολιτισμό δε, χωρίς τη μουσική θα ήταν μισός. Με πολλούς τρόπους αυτή σχετίζεται και με άλλες τέχνες, όπως ο χορός και το θέατρο. Προάγει τη δημιουργικότητα, απαλύνει τη σκληρότητα του κόσμου και, μαζί με άλλα στοιχεία, διαμορφώνει την πολιτιστική ταυτότητα κάθε λαού.
Γιατί απολαμβάνουμε τη μουσική;
Με βάση την εν λόγω έρευνα, η απάντηση στην ερώτηση γιατί απολαμβάνει ο άνθρωπος τη μουσική έχει τη δυνατότητα να ανοίξει νέους ορίζοντες σε γενικότερα θέματα που αφορούν στον ανθρώπινο νου, όπως για παράδειγμα το πώς οι εμπειρίες γίνονται ευχάριστες.
Οι μελετητές αναφέρουν ότι ήθελαν να κατανοήσουμε αν γενετικές διαφορές μεταξύ ατόμων μπορεί να οδηγήσουν σε διαφορές στην ευχαρίστηση που αντλούν από τη μουσική και τι μπορούν να μας διδάξουν αυτές οι διαφορές για τη γενικότερη μουσικότητα του ανθρώπου.
Για να προσδιορίσουν αν οι γενετικοί παράγοντες συντελούν στην απόλαυση της μουσικής ή στην ευαισθησία ενός ατόμου στην ανταμοιβή του από τη μουσική, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν ένα παράδειγμα από τη βιολογία, που συγκρίνει τις ομοιότητες μεταξύ μονοζυγωτικών και διζυγωτικών διδύμων. Σύμφωνα με αυτό, αν τα μονοζυγωτικά δίδυμα είναι πιο όμοια από τα διζυγωτικά, τότε θα πρέπει οι γενετικοί παράγοντες να παίζουν ρόλο.
Η ομάδα χρησιμοποίησε δεδομένα από πάνω από 9.000 δίδυμα, περιλαμβανομένων αυτό-αναφερόμενων δεδομένων για την ευαισθησία στην ανταμοιβή από τη μουσική και τη γενική ευαισθησία στην ανταμοιβή, καθώς και την ικανότητά τους να αντιλαμβάνονται μουσικά χαρακτηριστικά όπως τον τόνο, τη μελωδία και τον ρυθμό.
Τα αποτελέσματά τους δείχνουν ότι η ικανότητα να βιώσουμε ευχαρίστηση από τη μουσική είναι εν μέρει κληρονομική.
