Καλώς ή κακώς, ένα πολύ μεγάλο μέρος της ζωής μας, τον περνάμε στον χώρο εργασίας μας, όπου συναντάμε πολλούς διαφορετικούς ανθρώπους. Οι συνάδελφοί μας στη δουλειά είναι τα άτομα με τα οποία μοιραζόμαστε τις καθημερινές μας ρουτίνες, απογοητεύσεις, μικρές νίκες και τόσα πολλά άλλα απλά αλλά σημαντικά γεγονότα της ζωής μας. Η εργασία μας λοιπόν είναι ένα περιβάλλον όπου φυσικά αναπτύσσονται φιλίες.
Η έρευνα επιβεβαιώνει ότι τα κοινωνικά δίκτυα στο επάγγελμα που κάνουμε, μπορούν να προσφέρουν σημαντικά οφέλη, όπως μεγαλύτερη ικανοποίηση από τη δουλειά, καλύτερη συνεργασία, ακόμη και βελτιωμένη απόδοση και δημιουργικότητα.
Ορισμένες μελέτες μάλιστα υποστηρίζουν ότι η ύπαρξη στενών φίλων στη δουλειά, μας κάνει πιο αφοσιωμένους και ανθεκτικούς, ενισχύοντας τα ευρήματα της διάσημης μελέτης «Harvard Grant», η οποία αναγνώρισε τις ουσιαστικές σχέσεις ως τον ισχυρότερο παράγοντα για την μακροπρόθεσμη ευτυχία.
Αλλά είναι όλα θετικά;
Φιλίες στη δουλειά: It’ s complicated…
Αν και οι φιλίες στον χώρο εργασίας μπορούν να είναι αναζωογονητικές, ενέχουν και κινδύνους. Ένας από τους πιο προφανείς είναι η εύνοια, όταν δηλαδή οι επαγγελματικές αποφάσεις επηρεάζονται από προσωπικούς δεσμούς και όχι από τα προσόντα. Δεν προκαλεί λοιπόν έκπληξη το γεγονός ότι η έρευνα δείχνει ότι οι φιλίες στη δουλειά μπορούν ακούσια να δημιουργήσουν ένα περιβάλλον ανισότητας, όπου οι ευκαιρίες, οι προαγωγές και η αναγνώριση διανέμονται με βάση τις προσωπικές σχέσεις παρά με τις δεξιότητες. Αυτό μπορεί να προκαλέσει δυσαρέσκεια και να υπονομεύσει το αίσθημα του δικαίου.
Κάπως έτσι, προκύπτει η λεπτή γραμμή μεταξύ στρατηγικής και αυθεντικότητας. Στο επαγγελματικό περιβάλλον που συχνά σκεφτόμαστε πως πρέπει να δικτυωθούμε και να χτίσουμε σχέσεις για την επαγγελματική μας εξέλιξη, γίνεται ποτέ η στρατηγική, ειλικρινής φιλία;
Σχετικές μελέτες υποδεικνύουν ότι η υπερβολική κοινωνικοποίηση στον χώρο εργασίας μπορεί να έχει αντίθετο αποτέλεσμα, οδηγώντας σε συναισθηματική εξάντληση και θολά επαγγελματικά όρια.
Υπάρχει επίσης η τάση σε κάποια επαγγελματικά περιβάλλοντα να αυτοπροσδιορίζονται ως “οικογένεια”. Αυτό το μήνυμα, ενώ ακούγεται ζεστό και φιλόξενο, μπορεί επίσης να είναι βαθιά προβληματικό. Οι οικογένειες υπάρχουν για να υποστηρίζουν και να φροντίζουν τα μέλη τους άνευ όρων· οι χώροι εργασίας, όχι. Οι ερευνητές προειδοποιούν ότι τέτοιες συναισθηματικές αφηγήσεις, μπορεί να κάνουν τους εργαζόμενους να νιώθουν υποχρεωμένοι να δώσουν προτεραιότητα στις ανάγκες της εταιρείας έναντι της προσωπικής τους ευημερία, με αποτέλεσμα το burnout.
Πώς αποφεύγουμε τις παγίδες
Τρεις πρακτικές στρατηγικές που θα μπορούσαμε να ακολουθήσουμε, περιλαμβάνουν:
- Βάζουμε προτεραιότητα στις φιλίες με συναδέλφους που δεν έχουν κάποια θέση εξουσίας. Αυτό μειώνει τις συγκρούσεις συμφερόντων και προστατεύει την επαγγελματική αξιοπιστία.
- Διατηρούμε τις φιλικές σχέσεις στον χώρο εργασίας εντός των επαγγελματικών ορίων. Απολαμβάνουμε τη συντροφικότητα και τη συνεργασία καθώς και την παραγωγικότητα και τη δημιουργικότητα που προκύπτουν, αλλά προσέχουμε πώς οι προσωπικοί δεσμοί μπορεί να επηρεάσουν τη λήψη αποφάσεων και τη δυναμική στον χώρο εργασίας.
- Αντιστεκόμαστε στην ψευδαίσθηση ότι ο χώρος εργασίας είναι οικογενειακός. Ένας καλός χώρος εργασίας ενισχύει το σεβασμό, τη δικαιοσύνη και την ευημερία, αλλά δεν μπορεί να αντικαταστήσει την πιο βαθιά συναισθηματική ασφάλεια της πραγματικής οικογένειας και των φίλων εκτός δουλειάς.
Τελικά, το κλειδί είναι η ισορροπία: Αποδεχόμαστε τα οφέλη των φιλικών σχέσεων στη δουλειά μας, χωρίς να πέφτουμε στις παγίδες τους. Διατηρώντας τα όρια, μπορούμε να δημιουργήσουμε σχέσεις που να εμπλουτίζουν τόσο την επαγγελματική όσο και την προσωπική μας ζωή, χωρίς να χάνουμε την αίσθηση του πού τελειώνει η μία και πού αρχίζει η άλλη.