Ξέρατε ότι η μοριακή γήρανση μπορεί να επιταχυνθεί απότομα στην ηλικία των 44 και 60 ετών; Οι ερευνητές του Stanford παρακολούθησαν 108 άτομα ηλικίας 25 έως 75 ετών, παρακολουθώντας περισσότερες από 135.000 μόρια και μικρόβια για αρκετά χρόνια. Κατέληξαν στο ότι δεν αλλάζουμε σταδιακά με την πάροδο του χρόνου αλλά φαίνεται ότι τα μέσα της δεκαετίας των 40 είναι μια περίοδος μεγάλων αλλαγών, όπως και τα πρώτα 60.
Ένα τεράστιο ποσοστό 81% των συμμετεχόντων παρατήρησαν ξαφνικές αλλαγές σε συγκεκριμένες ηλικίες, αντί για σταδιακές αλλαγές. Πιο συγκεκριμένα, οι μοριακές αλλαγές που σχετίζονται με τη γήρανση επιταχύνονται γύρω στα 44 και 60 χρόνια.
Μια μελέτη που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature Ageing αναφέρει ότι το σώμα των ανθρώπων γερνάει σε εκρήξεις, σε κύματα και όχι ακολουθώντας μια σταθερή πορεία. Ενώ το φύλο φαίνεται να μην έχει σημασία, η μελέτη δείχνει πως η γήρανση του εγκεφάλου ακολουθεί ένα παρόμοιο μοτίβο. Μια ακόμη μελέτη, αυτή τη φορά που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Nature και αφορά τον εγκέφαλό μας, αναφέρει ότι το μυαλό μας μπορεί να περάσει από τρεις εκρήξεις επιταχυνόμενης γήρανσης.
Πώς λειτούργησε η μελέτη και ποια τα αποτελέσματά της;
Οι επιστήμονες εξέτασαν σχεδόν 11.000 αξονικές τομογραφίες (MRI) από άτομα ηλικίας 42-82 ετών στη βάση δεδομένων UK Biobank. Στη συνέχεια, προέβλεψαν την «βιολογική ηλικία» των εγκεφάλων των ατόμων χρησιμοποιώντας προηγμένο λογισμικό.
Η «βιολογική ηλικία» αναφέρεται στο πόσο ηλικιωμένα είναι τα χαρακτηριστικά και η λειτουργία του εγκεφάλου ενός ατόμου και διαφέρει από την «πραγματική» ή χρονολογική ηλικία του.
Εξετάζοντας το αίμα των ατόμων, οι επιστήμονες βρήκαν ότι υπήρχε μια σύνδεση μεταξύ των «πιο γερασμένων» εγκεφάλων και του αριθμού 13 διαφορετικών πρωτεϊνών στο σύστημά τους. Χαμηλότεροι αριθμοί μιας πρωτεΐνης που ονομάζεται brevican φαινόταν να σχετίζονται περισσότερο με την αυξημένη ηλικία του εγκεφάλου. Η brevican βοηθά τα νευρώνες στον εγκέφαλό μας να επικοινωνούν μεταξύ τους.
Γήρανση: Πότε τα «κύματά» της πλήττουν τον εγκέφαλο;
Τα αποτελέσματα έδειξαν ότι, κατά μέσο όρο, η γήρανση του εγκεφάλου φαίνεται να συμβαίνει σε τρία διακριτά στάδια. Αυτό συμβαίνει επειδή οι 13 κρίσιμες πρωτεΐνες που βρήκαν οι επιστήμονες στο αίμα των ατόμων κορυφώθηκαν τρεις φορές στη ζωή τους.
Αυτές οι κορυφώσεις των πρωτεϊνών συνέβησαν στις ηλικίες 57, 70 και 78, σύμφωνα με τη μελέτη.
Αυτό σημαίνει ότι ο εγκέφαλός μας θα αλλάξει σίγουρα σε αυτές τις ηλικίες;
Η απάντηση σε αυτήν την ερώτηση είναι «όχι», διότι αυτή η μελέτη βρήκε μόνο μια σύνδεση, και όχι μια αιτία, μεταξύ των κορυφώσεων των επιπέδων πρωτεϊνών και της προβλεπόμενης γήρανσης του εγκεφάλου.
Επιπλέον, η μελέτη πρότεινε τη δοκιμή των επιπέδων πρωτεϊνών στο αίμα των ανθρώπων σε αυτές τις ηλικίες ως ενδεχόμενο προστατευτικό παράγοντα κατά καταστάσεων όπως η άνοια, αλλά αυτό δεν θεωρείται διάγνωση σε αυτό το στάδιο. Παρόλα αυτά, δεν είναι η πρώτη μελέτη που βρίσκει σύνδεση μεταξύ των πρωτεϊνών στο αίμα των ανθρώπων και της «βιολογικής» τους ηλικίας.
Έτσι, ακόμα και οι έρευνες που επιστρέφουν με αποτελέσματα δεκαετίες αργότερα, υποδεικνύουν ότι η νοητική παρακμή μπορεί να μην συμβαίνει σε ευθεία γραμμή, αλλά να έρχεται σε κύματα.
