Εάν θέλετε να μεγαλώσετε και να παραμείνετε ακμαίοι, η υγιεινή διατροφή είναι κομβικής σημασίας κατά την μέση ηλικία.
Όπως αποκαλύπτει νέα μελέτη από τους ερευνητές του Harvard T.H. Chan School of Public Health, του University of Copenhagen και του University of Montreal, ένα διατροφικό πλάνο πλούσιο σε φυτικές τροφές, με χαμηλή έως μέτρια πρόσληψη υγιεινών τροφών ζωικής προέλευσης και χαμηλότερη πρόσληψη εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφών φάνηκε να συνδέεται με μεγαλύτερη πιθανότητα υγιούς γήρανσης, που ορίστηκε ως η συμπλήρωση των 70 ετών χωρίς σημαντικές χρόνιες ασθένειες και με την διατήρηση της γνωστικής, σωματικής και ψυχικής υγείας.
Η μελέτη είναι από τις πρώτες που εξετάζουν πολλαπλά διατροφικά πρότυπα στη μέση ηλικία σε σχέση με την υγιή γήρανση συνολικά και έχει δημοσιευθεί στο Nature Medicine.
Η υγιεινή διατροφή σε διαφορετικές πτυχές
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν δεδομένα από τη μελέτη Nurses’ Health Study και τη μελέτη Health Professionals Follow-Up Study για να εξετάσουν τις διατροφικές συνήθειες κατά την μέση ηλικία και την έκβαση της υγείας περισσότερων από 105.000 γυναικών και ανδρών ηλικίας 39-69 ετών κατά τη διάρκεια 30 ετών.
Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν τακτικά διατροφικά ερωτηματολόγια, τα οποία οι ερευνητές βαθμολόγησαν σχετικά με το πόσο καλά οι συμμετέχοντες τηρούσαν οκτώ υγιεινά διατροφικά πρότυπα:
- Τον Εναλλακτικό Δείκτη Υγιεινής Διατροφής (Alternative Healthy Eating Index, AHEI).
- Τον Εναλλακτικό Μεσογειακό Δείκτη (Alternative Mediterranean Index, aMED).
- Τις Διατροφικές Προσεγγίσεις για τη Διακοπή της Υπέρτασης (Dietary Approaches to Stop Hypertension, DASH).
- Τη Μεσογειακή Παρέμβαση-DASH για τη Νευροεκφυλιστική Καθυστέρηση (Mediterranean-DASH Intervention for Neurodegenerative Delay, MIND).
- Την υγιεινή Διατροφή με Βάση τις Φυτικές τροφές (healthful Plant-based Diet, hPDI).
- Τον Δείκτη Διατροφής για την Πλανητική Υγεία (Planetary Health Diet Index, PHDI).
- Το Εμπειρικό Φλεγμονώδες Διατροφικό Πρότυπο (Empirically Inflammatory Dietary Pattern, EDIP).
- Τον Εμπειρικό Διατροφικό Δείκτη για την Υπερινσουλιναιμία (Empirical Dietary Index for Hyperinsulinemia, EDIH).
Κάθε μία από αυτές τις δίαιτες δίνει έμφαση στην υψηλή πρόσληψη φρούτων, λαχανικών, δημητριακών ολικής άλεσης, ακόρεστων λιπαρών, ξηρών καρπών και οσπρίων, ενώ ορισμένες περιλαμβάνουν επίσης χαμηλή έως μέτρια πρόσληψη υγιεινών τροφίμων ζωικής προέλευσης, όπως τα ψάρια και ορισμένα γαλακτοκομικά προϊόντα.
Οι ερευνητές αξιολόγησαν επίσης την πρόσληψη εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων των συμμετεχόντων.
Ποιο ήταν τα καλύτερα διατροφικά πρότυπα
Σύμφωνα με τα ευρήματα, 9.771 συμμετέχοντες – το 9,3% του πληθυσμού της μελέτης – μεγάλωσαν υγιείς. Η τήρηση οποιουδήποτε υγιεινού διατροφικού προτύπου συνδέθηκε με τη συνολική υγιή γήρανση και τους επιμέρους τομείς της, συμπεριλαμβανομένης της γνωστικής, σωματικής και ψυχικής υγείας.
Το κορυφαίο πρότυπο ήταν ο Εναλλακτικός Δείκτης Υγιεινής Διατροφής (Alternative Healthy Eating Index, AHEI), που αναπτύχθηκε για την πρόληψη χρόνιων ασθενειών, αναφέρουν οι ερευνητές.
Οι συμμετέχοντες με το καλύτερο σκορ φάνηκαν να έχουν 86% μεγαλύτερη πιθανότητα υγιούς γήρανσης στα 70 έτη και 2,2 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα υγιούς γήρανσης στα 75 έτη σε σύγκριση με εκείνους με το χαμηλότερο σκορ.
Το συγκεκριμένο πρότυπο αντιπροσωπεύει μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής αλέσεως, ξηρούς καρπούς, όσπρια και καλά λιπαρά, με χαμηλή περιεκτικότητα σε κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας, ζαχαρούχα ροφήματα και νάτριο.
Ένα ακόμη κορυφαίο πρότυπο για υγιή γήρανση φάνηκε να είναι ο Δείκτης Διατροφής για την Πλανητική Υγεία (Planetary Health Diet Index, PHDI), που λαμβάνει υπόψη τόσο την ανθρώπινη όσο και την περιβαλλοντική υγεία δίνοντας έμφαση στα τρόφιμα φυτικής προέλευσης και ελαχιστοποιώντας τα τρόφιμα ζωικής προέλευσης.
Η υψηλότερη πρόσληψη εξαιρετικά επεξεργασμένων τροφίμων συσχετίστηκε με χαμηλότερες πιθανότητες υγιούς γήρανσης, καταλήγουν οι ερευνητές.
