Η μνήμη σας σας έχει απογοητεύσει ποτέ; Έχετε προσπαθήσει ποτέ να βρείτε ένα όνομα ή μια λέξη που γνωρίζετε πολύ καλά, αλλά δεν σας έρχεται στο μυαλό σας την ώρα που την χρειάζεστε; Μια ομάδα ερευνητών φαίνεται ότι έχει βρει τη λύση για αυτό το συχνό πρόβλημα.
Ποιος δεν έχει νιώσει άλλωστε αυτή την απογοήτευση στη μέση μιας συζήτησης, όταν μια γνωστή λέξη μας διαφεύγει ξαφνικά; Παρά τις προσπάθειές μας, είναι αδύνατο να τη βρούμε, ενώ είναι καλά αποθηκευμένη στη μνήμη μας.
Αυτή η κατάσταση, όσο εκνευριστική κι αν είναι, συμβαίνει σε όλους. Ποια επομένως απλή κίνηση μπορεί να μας βοηθήσει;
Μια συνηθισμένη και σύντομη «αμνησία»
Η αδυναμία να θυμηθούμε μια λέξη, ένα όνομα, ενώ ξέρουμε πολύ καλά ότι το γνωρίζουμε, δεν είναι, άλλωστε, κακό σημάδι. Αυτό το φαινόμενο ονομάζεται “η λέξη στην άκρη της γλώσσας” (TOT: tip of the tongue) ή αλλιώς το γνωστό «εδώ το έχω», δείχνοντας την άκρη των χειλιών μας. Πρόκειται για μια στοχευμένη αμνησία που συμβαίνει όταν η μακροχρόνια μνήμη μας (αυτή που αποθηκεύει τις πληροφορίες) δυσκολεύεται να μεταφέρει μια συγκεκριμένη έννοια ή λέξη στη συνείδησή μας.
Αυτό το φαινόμενο συμβαίνει συχνότερα σε περιόδους άγχους ή υπερφόρτωσης γνωστικών διεργασιών, αλλά μπορεί επίσης να προκληθεί όταν μια λέξη που δεν χρησιμοποιούμε συχνά δεν έχει ισχυρή σύνδεση στη μνήμη μας.

Η λύση για καλύτερη μνήμη έρχεται από την άκρη των δαχτύλων
Μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cognitive Sciences αποκάλυψε μια μέθοδο που φαίνεται να λειτουργεί για να βρείτε γρήγορα τη χαμένη λέξη. Το μόνο που πρέπει να κάνετε είναι απλώς πρέπει να χτυπάτε με τα δάχτυλά σας πάνω σε μια επιφάνεια.
Πιο συγκεκριμένα, η μελέτη που διεξήχθη σε 90 άτομα σύγκρινε το να σκέφτεται κανείς χωρίς να κουνιέται και πώς όταν προσθέτει μια κίνηση, μια χειρονομία. Οι συμμετέχοντες, που αντιμετώπισαν δυσκολία να βρουν μια λέξη, κλήθηκαν να πραγματοποιήσουν αυτό το χτύπημα.
Το αποτέλεσμα; Αυτοί που χτυπούσαν βρήκαν τη λέξη τους πιο γρήγορα από εκείνους που έπρεπε να μείνουν ακίνητοι.
Η επιστημονική εξήγηση
Η χειρονομία είναι πανταχού παρούσα κατά τη διάρκεια της ομιλίας και φαίνεται να παίζει σημαντικό ρόλο στην αντίληψη και την παραγωγή της γλώσσας. Οι χειρονομίες ενδέχεται να ενισχύσουν την ενεργοποίηση της σωστής λεξιλογικής αναπαράστασης, καθιστώντας τη λέξη-στόχο πιο διαθέσιμη για ανάκτηση.
Η επιτυχία αυτής της μεθόδου εξηγείται από την ταυτόχρονη ενεργοποίηση περιοχών του εγκεφάλου που σχετίζονται με τη γλώσσα και την κίνηση. Όταν η ανάκτηση της λέξης είναι δύσκολη, η κίνηση μειώνει αποτελεσματικά το γνωστικό φόρτο για εκείνους που βρίσκουν την εργασία ιδιαίτερα εξαντλητική και απελευθερώνει χώρο στη μνήμη.
Αυτό εξηγεί γιατί ορισμένα άτομα αρχίζουν να κινούνται ή να χτυπούν κάποιο αντικείμενο φυσικά όταν προσπαθούν να θυμηθούν κάτι. Μια μέθοδος που αξίζει να δοκιμάσετε την επόμενη φορά που εκείνη η «μια» λέξη θα μείνει στην άκρη της γλώσσας σας.