Οι ασθένειες που σχετίζονται με τη γήρανση συνδέονται με τη φλεγμονή, η οποία, όταν είναι χρόνια, αν και χαμηλής έντασης, συμβάλλει σε σοβαρά προβλήματα όπως οι καρδιαγγειακές παθήσεις, ο διαβήτης, τα νευροεκφυλιστικά νοσήματα και η σαρκοπενία, επηρεάζοντας σημαντικά την υγεία και τη μακροζωία.
Σε μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, ο Δρ Ίλντους Αχμέτοφ, γενετιστής στο Πανεπιστήμιο Liverpool John Moores και ένας από τους επικεφαλής συγγραφείς της έρευνας, σε συνεργασία με άλλους επιστήμονες από την Ιταλία, την Ελβετία και την Ολλανδία, ανακάλυψαν ενδείξεις για τον ρόλο του υποδοχέα εκτοδυσπασίνης Α2 (EDA2R) σε αυτή τη διαδικασία.
Ο εν λόγω υποδοχέας, μέλος της οικογένειας των υποδοχέων του παράγοντα νέκρωσης όγκων, συνδέεται ειδικά με την πρωτεΐνη EDA-A2 και εμπλέκεται στην απόπτωση (θάνατο των κυττάρων) και τη σηματοδότηση της φλεγμονής.
Γήρανση: Το κορυφαίο γονίδιο που σχετίζεται με αυτήν
Αναλύοντας δεδομένα από τη βάση δεδομένων Genotype-Tissue Expression, η ομάδα εντόπισε μια εντυπωσιακή, ανεξάρτητη συσχέτιση μεταξύ της έκφρασης του EDA2R και της ηλικίας. Σε διάφορους ανθρώπινους ιστούς και όργανα, το EDA2R αναδείχθηκε σταθερά ως το κορυφαίο γονίδιο που σχετίζεται με τη γήρανση.
Αυτά τα ευρήματα επικυρώθηκαν περαιτέρω σε μοντέλα τρωκτικών, με ιδιαίτερα έντονες τις επιπτώσεις της επιταχυνόμενης γήρανσης. Η αυξημένη έκφραση του EDA2R συνδέθηκε με αλλαγές που σχετίζονται με τη φλεγμονή και τη δυσλειτουργία των αιμοφόρων αγγείων- κύρια χαρακτηριστικά της γήρανσης.
Η ερευνητική ομάδα αποκάλυψε επίσης ότι ο EDA2R λειτουργεί όχι μόνο ως βιοδείκτης χρόνιας φλεγμονής, αλλά και ως πιθανός παράγοντας επιτάχυνσης της ίδιας της διαδικασίας της γήρανσης.
Σε κυτταρικά μοντέλα, η υπερέκφραση του EDA2R προκάλεσε φλεγμονώδη σηματοδότηση και διατάραξε τους μηχανισμούς της υγιούς λειτουργίας των μυών, μιμούμενη βασικά χαρακτηριστικά της γήρανσης, όπως η σαρκοπενία, η προοδευτική απώλεια μυϊκής μάζας και δύναμης. Αντίθετα, η αναστολή του EDA2R μείωσε αυτά τα επιβλαβή αποτελέσματα.
Για να επεκτείνουν την ανάλυσή τους, η επιστημονική ομάδα εξέτασε δείγματα αίματος για 5.228 άτομα, αποκαλύπτοντας ισχυρή συσχέτιση μεταξύ της έκφρασης του EDA2R και της συστηματικής φλεγμονής.
Ελπίδες για νέες θεραπείες
Ο Δρ Αχμέτοφ, δήλωσε:
«Αυτά τα ευρήματα υποδηλώνουν ότι ο άξονας EDA2R/EDA-A2 μπορεί να παίζει καθοριστικό ρόλο στην υποκίνηση φλεγμονωδών και εκφυλιστικών διαδικασιών που σχετίζονται με τη γήρανση σε διάφορους ιστούς. Η στόχευση του EDA2R θα μπορούσε να ανοίξει νέους θεραπευτικούς δρόμους για τη διαχείριση καταστάσεων που σχετίζονται με τη γήρανση. Η εργασία μας έχει θέσει γερά θεμέλια για μελλοντική έρευνα με στόχο την ανάπτυξη παρεμβάσεων για τη ρύθμιση της σηματοδότησης του EDA2R και τη μείωση των επιπτώσεων της γήρανσης».
Ο ίδιος ανέφερε επίσης ότι υπάρχουν ήδη στοιχεία που δείχνουν πως η μείωση των επιπέδων του EDA2R μπορεί να είναι ωφέλιμη.
«Η βιβλιογραφία και τα προκαταρκτικά μας δεδομένα δείχνουν πως, μεταξύ άλλων, ο περιορισμός των θερμίδων και η φυσική δραστηριότητα, θα μπορούσαν να μειώσουν τα επίπεδα του EDA2R σε ζωικά μοντέλα και ανθρώπους. Αυτό υποδηλώνει μια υποσχόμενη στρατηγική για τον μετριασμό των φλεγμονωδών διαδικασιών που σχετίζονται με τη γήρανση και την ενίσχυση των συνολικών αποτελεσμάτων υγείας», κατέληξε.