Πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Frontiers in Microbiology διερεύνησε τους μύκητες που υπάρχουν στις ρινικές κοιλότητες ατόμων που έχουν αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή και τα δύο και τις συνέκρινε με αυτές των ατόμων που δεν έχουν.

Όλοι έχουμε μια κοινότητα μυκήτων στη μύτη μας, το λεγόμενο ρινικό μικροβίωμα, το οποίο περιλαμβάνει επίσης βακτήρια και ιούς. Ωστόσο, όπως φάνηκε από την έρευνα από το Πανεπιστήμιο του Πόρτο στην Πορτογαλία, οι άνθρωποι με αλλεργική ρινίτιδα έχουν διαφορετικούς μύκητες, γεγονός που μπορεί να αποτελεί έναν από τους βασικούς λόγους για τους οποίους πολλοί από εμάς υποφέρουμε από αλλεργικά συμπτώματα, ενώ πολλοί άλλοι, όχι.

Η ερευνητική ομάδα χρησιμοποίησε προηγμένες τεχνικές για να διερευνήσει το πώς διαφέρει η ποικιλομορφία των μυκήτων, οι μεταβολικές οδοί καθώς και οι αλληλεπιδράσεις των μυκήτων μεταξύ των ομάδων που συμμετείχαν. Τα ευρήματα είχαν στόχο να ρίξουν φως στον ρόλο του ρινικού μικροβιώματος στις ασθένειες των αεραγωγών.

Αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα και ρινικό μικροβίωμα

Η αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα είναι κοινές χρόνιες παθήσεις που επιβαρύνουν την υγεία. Η αλλεργική ρινίτιδα περιλαμβάνει ρινική φλεγμονή που χαρακτηρίζεται από συμπτώματα όπως φτέρνισμα και συμφόρηση, ενώ το άσθμα οδηγεί σε απόφραξη των αεραγωγών και φλεγμονή. Αυτά τα προβλήματα συχνά συνυπάρχουν, υποδηλώνοντας κοινούς υποκείμενους μηχανισμούς.

Η ρινική κοιλότητα αποτελεί, όπως αναφέρθηκε, μια σημαντική «δεξαμενή» μικροβίων και είναι γνωστό ότι φιλοξενεί βακτηριακές κοινότητες που επηρεάζουν το αναπνευστικό σύστημα. Πρόσφατες μελέτες έχουν επισημάνει τον ρόλο των βακτηριδίων των αεραγωγών στην αλλεργική ρινίτιδα και το άσθμα, συμπεριλαμβανομένης της συμβολής τους στη φλεγμονή και την εξάπλωση των παθογόνων. Ωστόσο, ο ρόλος των μυκήτων παρέμενε ασαφής.

Οι κοινότητες των μυκήτων αναγνωρίζονται όλο και περισσότερο ως παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνιση και τη σοβαρότητα του άσθματος. Ωστόσο, λίγες μελέτες έχουν εξετάσει τις ρινικές μυκητιασικές κοινότητες σε άτομα με αλλεργική ρινίτιδα ή και άσθμα, αφήνοντας κενά στην κατανόηση της σύνθεσης, των αλληλεπιδράσεων και των λειτουργιών των μυκήτων σε αυτές τις ασθένειες.

Σχετικά με τη μελέτη

Η παρούσα μελέτη περιλάμβανε 339 συμμετέχοντες, συμπεριλαμβανομένων ατόμων με αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή και τα δύο, και υγιή άτομα από τη βόρεια Πορτογαλία. Οι ερευνητές επιβεβαίωσαν τις διαγνώσεις άσθματος και αλλεργικής ρινίτιδας μέσω κλινικών κριτηρίων, δερματικών δοκιμών και ειδικών αναλύσεων. Όπως διαπίστωσαν, οι ρινικές μυκητιακές κοινότητες των ατόμων με αλλεργική ρινίτιδα, άσθμα ή και τα δύο διέφεραν σημαντικά από αυτές των υπολοίπων, τόσο σε ποικιλομορφία όσο και σε δομικό επίπεδο. Επιπλέον, οι λειτουργικές αναλύσεις εντόπισαν 30 μεταβολικές οδούς που επίσης διέφεραν μεταξύ των ομάδων.

Αυτές οι διαφορές υποδηλώνουν ότι οι ασθένειες των αεραγωγών διαταράσσουν τη δυναμική της κοινότητας των μυκήτων, επιδεινώνοντας δυνητικά τη φλεγμονή και τη σοβαρότητα της νόσου.

«Όταν το σύνηθες ρινικό μικροβίωμα αλλάζει, μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο που το σώμα αντιδρά σε αλλεργικούς παράγοντες, όπως η γύρη. Τα συστατικά του τοιχώματος των μυκητιακών κυττάρων είναι γνωστό ότι αλληλεπιδρούν με τα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, ενεργοποιώντας διάφορους μηχανισμούς άμυνας που μπορούν είτε να επιδεινώσουν είτε να ανακουφίσουν τη φλεγμονή στις αναπνευστικούς οδούς – ενδεχομένως επηρεάζοντας τη σοβαρότητα των αλλεργικών αντιδράσεων», δήλωσε ο Λουίς Ντελγκάδο, ανοσολόγος που συμμετείχε στη μελέτη.

Αλλά η αλλεργική ρινίτιδα δεν είναι η μόνη κατάσταση υγείας που συνδέεται με μύκητες- η νόσος του Crohn, η δερματίτιδα, οι ηπατικές διαταραχές, ακόμη και ορισμένες μορφές καρκίνου ενδέχεται να συνδέονται.

Βέβαια, οι περισσότεροι μύκητες είναι αβλαβείς ή ακόμα και ευεργετικοί για εμάς, βοηθώντας στην επεξεργασία της τροφής μας και στη ρύθμιση των αμυνών του ανοσοποιητικού μας συστήματος, εξηγούν οι ειδικοί. Ωστόσο, όταν το τοπικό τους περιβάλλον αλλάζει, όπως μετά από αλλαγές στη διατροφής ή κάποια θεραπεία, μπορούν να λειτουργήσουν περισσότερο σαν παθογόνα και να προκαλέσουν ασθένεια, τονίζουν.

Οι μύκητες συνδέονται επίσης με ορισμένες νευρολογικές καταστάσεις. Για παράδειγμα, μελέτη του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ το 2021, που σύγκρινε δείγματα κοπράνων ανθρώπων με και χωρίς τη νόσο του Πάρκινσον, βρήκε διαφορετική σύνθεση μυκήτων στο έντερό τους.

Μερικές μικρές μελέτες έχουν επίσης βρει συνδέσεις μεταξύ μυκήτων και καταθλίψης, άγχους και σχιζοφρένειας.