Γιατί είναι η ευτυχία τόσο… δυσεύρετη στις μέρες μας; Ένας στους τρεις ερωτηθέντες σε δημοσκόπηση που διεξήχθη από την κλινική του Κλίβελαντ είπε πώς η ψυχική του υγεία δεν είναι στα καλύτερά της. Το 45% ανέφερε ότι είχε άγχος την προηγούμενη εβδομάδα, ενώ το 36% δήλωσε ότι είχε βιώσει θλίψη ή κατάθλιψη.
Μάλιστα, φαίνεται ότι η συνεχής προσπάθειά μας να γίνουμε πιο χαρούμενοι μπορεί να μας κάνει λιγότερο ευτυχισμένους. Επιστήμονες έχουν μελετήσει το «παράδοξο της ευτυχίας» για περισσότερο από μια δεκαετία, ωστόσο λίγοι έχουν ερευνήσει τι το προκαλεί. Eρευνητές του Πανεπιστημίου του Τορόντο βρήκαν πρόσφατα μια πιθανή εξήγηση: Σύμφωνα με τη νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Applied Psychology: Health and Well-Being, η προσπάθεια να είμαστε πιο ευτυχισμένοι είναι ψυχικά εξαντλητική, καθώς αποδυναμώνει τον αυτοέλεγχο και την δύναμη της θέλησης, σύμφωνα με τους ερευνητές. Ως αποτέλεσμα, φαίνεται ότι είμαστε πιο επιρρεπείς στους πειρασμούς και στο είδος των αποφάσεων που μας κάνουν λιγότερο ευτυχισμένους.
Μήπως τελικά ο Αριστοτέλης είχε δίκιο όταν έλεγε ότι η ευτυχία είναι κάτι που προσελκύουμε ζώντας καλά;
Στο έργο του Ηθικά Νικομάχεια, ο Αριστοτέλης θεωρεί την ευτυχία (ευδαιμονία) ως τον ύψιστο σκοπό της ανθρώπινης ζωής. Ωστόσο, δεν την αντιλαμβάνεται ως κάτι που επιτυγχάνεται τυχαία ή με κυνήγι, αλλά ως το αποτέλεσμα της ενάρετης ζωής και της άσκησης της αρετής.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Μπρίστολ στο Ηνωμένο Βασίλειο επιβεβαιώνουν ότι η προσωπική ευτυχία μπορεί να επιτευχθεί μέσω συγκεκριμένων συνηθειών και η διάρκειά της μπορεί να είναι μακροχρόνια εάν κανείς συνεχίσει να τις εξασκεί.
«Η ευτυχία είναι μια βιολογική αναγκαιότητα. Έχει διατηρηθεί στην εξέλιξη των ειδών για εκατομμύρια χρόνια και είναι μια εμφανής αναγκαιότητα ακόμη και σε απλούς οργανισμούς στη φύση. Εάν η ευτυχία εξυπηρετούσε μεμονωμένα το άτομο και όχι ολόκληρο το είδος, είναι απίθανο να είχε διατηρηθεί ανά τους αιώνες», σημειώνουν.
Η ευτυχία, λοιπόν, για τον αρχαίο φιλόσοφο είναι κάτι που καλλιεργείται και κατακτάται μέσω της ενάρετης ζωής. Για να το πετύχουμε αυτό, ειδικοί από το Χάρβαρντ υποστηρίζουν ότι θα πρέπει να μετατρέψουμε 10 αρετές σε συνήθειες:
- Εντοπίστε αυτό που φοβάστε και αντιμετωπίστε το.
- Μάθετε ποια είναι τα «πάθη» σας και ελέγξτε τα.
- Βρείτε ισορροπία στον τρόπο που χρησιμοποιείτε το χρόνο σας και ξοδεύετε τα χρήματά σας.
- Ανταποδώστε γενναιόδωρα, ειδικά σε ανθρώπους που σας ενδιαφέρουν και σε σκοπούς που έχουν σημασία για εσάς.
- Διατηρήστε την ψυχραιμία σας.
- Μην αναλώνεστε σε ασήμαντες λεπτομέρειες, επικεντρωθείτε στη μεγάλη εικόνα.
- Μην λέτε ψέματα, ούτε στον εαυτό σας.
- Η αρετή βρίσκεται στο μέτρο, γι’ αυτό αποφύγετε τις ακρότητες.
- Συγχωρήστε τους ανθρώπους, για εσάς.
- Βρείτε τους δικούς σας κανόνες ηθικής και τηρήστε τους ακόμα και όταν κανείς δεν σας παρακολουθεί.
