Οι νευροψυχιατρικές ασθένειες είναι καταστάσεις υγείας που μπορούν να επηρεάσουν αρνητικά τον εγκέφαλο. Παραδείγματα περιλαμβάνουν τη νόσο Αλτσχάιμερ και άλλους τύπους άνοιας, καθώς και την κατάθλιψη, το άγχος και ορισμένες διαταραχές του ύπνου. Πολλές από αυτές τις ασθένειες μοιράζονται κοινούς παράγοντες κινδύνου, συμπεριλαμβανομένων μη τροποποιήσιμων παραγόντων όπως η γενετική αλλά και τροποποιήσιμων όπως η διατροφή, το κάπνισμα και η γυμναστική.
Μια νέα μελέτη, η οποία θα παρουσιαστεί στην 77η Ετήσια Συνάντηση της Αμερικανικής Ακαδημίας Νευρολογίας στις αρχές Απριλίου του 2025, παραθέτει περαιτέρω ευρήματα ως προς τη σύνδεση μεταξύ της αύξησης της σωματικής δραστηριότητας και του μειωμένου κινδύνου ανάπτυξης ορισμένων νευροψυχιατρικών ασθενειών.
«Οι νευροψυχιατρικές ασθένειες, όπως η άνοια, η κατάθλιψη και το εγκεφαλικό, αποτελούν σημαντική παγκόσμια πρόκληση υγείας λόγω των υψηλών ποσοστών και της σοβαρής επίδρασής τους στην ποιότητα της ζωής», δήλωσε η Jia-Yi Wu, MD, ερευνήτρια στο Νοσοκομείο Huashan του Πανεπιστημίου Fudan στη Σαγκάη και συν- συγγραφέας της μελέτης.
«Η πρώιμη πρόληψη, διάγνωση και θεραπεία είναι κρίσιμη. Ως ένας ασφαλής, οικονομικά αποδοτικός και τροποποιήσιμος παράγοντας, η γυμναστική έχει μεγάλες προοπτικές, ιδιαίτερα για τους ηλικιωμένους πληθυσμούς και σε περιβάλλοντα έντονου άγχους», πρόσθεσε.
Γυμναστική και νευροψυχιατρικές ασθένειες- Η νέα έρευνα
Για τις ανάγκες της εν λόγω μελέτης, οι ερευνητές ανέλυσαν ιατρικά δεδομένα για περισσότερους από 73.000 ενήλικες με μέση ηλικία τα 56 έτη από μια μεγάλη βάση δεδομένων του Ηνωμένου Βασιλείου.
Όλοι οι συμμετέχοντες φορούσαν ένα επιταχυνσιόμετρο για 7 ημέρες έτσι ώστε να καταμετρηθεί η σωματική τους δραστηριότητα, ο καθιστικός χρόνος καθώς και πόση ενέργεια σπαταλούσαν κατά την άσκηση.
«Τα αναδυόμενα στοιχεία επισημαίνουν τον ρόλο της σωματικής δραστηριότητας και της καθιστικής συμπεριφοράς ως τροποποιήσιμους παράγοντες που μπορούν να ενισχύσουν την υγεία του εγκεφάλου και να μειώσουν την εμφάνιση νευροψυχιατρικών ασθενειών», επεσήμανε η Wu. «Ωστόσο, οι προηγούμενες μελέτες συνήθως βασίζονταν σε αυτοαναφερόμενα δεδομένα. Τα επιταχυνσιόμετρα παρέχουν αντικειμενικές μετρήσεις που κατατάσσουν τη σωματική δραστηριότητα με βάση διάφορες εντάσεις, διασφαλίζοντας την ακρίβεια των αποτελεσμάτων και διατηρώντας τη συγκρισιμότητα ανάμεσα σε μελέτες και πληθυσμούς», εξήγησε η ίδια.
Η μέτρια έως έντονη άσκηση συνδέεται με μείωση του κινδύνου άνοιας και κατάθλιψης έως και 40%
Στο τέλος της μελέτης, η Wu και η ομάδα της βρήκαν ότι οι συμμετέχοντες που πέτυχαν μέτρια ή έντονη σωματική δραστηριότητα είχαν από 14% έως 40% λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν άνοια, άγχος, κατάθλιψη, εγκεφαλικό επεισόδιο ή διαταραχές του ύπνου, σε σχέση με εκείνους που είχαν χαμηλότερη ενέργεια.
«Τα ευρήματα ενισχύουν τη σχέση της σωματικής δραστηριότητας και των οφελών για την υγεία, υποστηρίζοντας τις κατευθυντήριες οδηγίες για τη δημόσια υγεία και επισημαίνοντας την άσκηση ως μια οικονομικά αποδοτική και προσβάσιμη στρατηγική πρόληψης, ιδιαίτερα για πληθυσμούς υψηλού κινδύνου. Οι παρατηρούμενες μειώσεις κινδύνου κατά 14% έως 40% υποδεικνύουν ότι οι διάφορες νευροψυχιατρικές ασθένειες εμφανίζουν διαφορετικά επίπεδα ευαισθησίας στην άσκηση, προσφέροντας μια βάση για εξατομικευμένες στρατηγικές παρέμβασης», τόνισαν οι ερευνητές.
Η καθιστική ζωή αυξάνει τον κίνδυνο άνοιας και εγκεφαλικού επεισοδίου έως και 54%
Η Wu και η ομάδα της ανέφεραν επίσης ότι η μεγαλύτερη διάρκεια καθιστικής ζωής οδήγησε σε αύξηση της πιθανότητας ανάπτυξης μιας από τις πέντε ασθένειες από 5% έως 54%.
«Σε αντίθεση με τις γενετικές προδιαθέσεις, η καθιστική συμπεριφορά είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου. Η ανακάλυψή μας υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για συμπεριφορικές και περιβαλλοντικές αλλαγές που προάγουν πιο ενεργούς τρόπους ζωής. Τόσο η μείωση της καθιστικής συμπεριφοράς όσο και η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας είναι εξίσου σημαντικές. Η καθιστική συμπεριφορά συνδέεται με την γνωστική εξασθένηση και τον μειωμένο όγκο του εγκεφάλου. Είμαστε αισιόδοξοι για την αυξανόμενη και εξελισσόμενη απόδειξη για το πόσο ο εγκέφαλος αγαπά την άσκηση», τόνισαν οι επιστήμονες.