Μπορεί το κλειδί για την ανακούφιση από το άγχος να κρύβεται στο έντερο; Αυτό το ερώτημα με απλά λόγια ίσως ήταν το έναυσμα για να διεξάγουν οι επιστήμονες από τη Σχολή Ιατρικής Duke-NUS και το Εθνικό Ινστιτούτο Νευροεπιστημών στη Σιγκαπούρη μια σχετική έρευνα. Οι ίδιοι ανακάλυψαν μια σημαντική σύνδεση μεταξύ των μικροβίων του εντέρου και του στρες.
Η έρευνά τους η οποία δημοσιεύθηκε πρόσφατα στο EMBO Molecular Medicine, υποδεικνύει ότι οι μικροβιακοί μεταβολίτες του εντέρου (συγκεκριμένα οι ινδόλες) παίζουν άμεσο ρόλο στη ρύθμιση της εγκεφαλικής δραστηριότητας που σχετίζεται με το άγχος. Αυτό το εύρημα ίσως ανοίγει το δρόμο για νέες θεραπείες βασισμένες στα προβιοτικά για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας.
Έντερο, εγκέφαλος και άγχος- Πιο αναλυτικά η σύνδεση
Σε προκλινικές μελέτες, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι σε ένα περιβάλλον χωρίς μικρόβια, τα ζώα εμφάνιζαν σημαντικά περισσότερο άγχος σε σχέση με εκείνα που είχαν τα συνήθη μικρόβια του εντέρου.
Περαιτέρω έρευνες έδειξαν ότι η έντονη αγχώδης συμπεριφορά σχετιζόταν με αυξημένη δραστηριότητα σε μια περιοχή του εγκεφάλου που εμπλέκεται στην επεξεργασία συναισθημάτων όπως ο φόβος και το στρες, την πλευρική αμυγδαλή. Διαπιστώθηκε επίσης ότι αυτό σχετίζεται με εξειδικευμένες πρωτεΐνες στα εγκεφαλικά κύτταρα που εξαρτώνται από το ασβέστιο. Σε καταστάσεις κατά τις οποίες το σώμα και ο εγκέφαλος εκτίθενται σε μεταβολίτες μικροβίων, οι πρωτεΐνες λειτουργούν σαν “σύμπλεγμα”, εμποδίζοντας τους νευρώνες να διεγερθούν σε υπερβολικό βαθμό.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Σον Τζε από το Πρόγραμμα Νευροεπιστημών και Συμπεριφορικών Διαταραχών του Duke-NUS και ένας από τους βασικούς συγγραφείς της έρευνας, εξήγησε:
«Τα ευρήματά μας αποκαλύπτουν μια συγκεκριμένη και ταυτόχρονα περίπλοκη νευρική διαδικασία που συνδέει τα μικρόβια του εντέρου με την ψυχική υγεία. Ουσιαστικά, η έλλειψη των ζωντανών μικροβίων μπορεί να διαταράξει τον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου, οδηγώντας σε αγχωτική συμπεριφορά. Τα εγγενή μικρόβιά μας παράγουν μεταβολίτες, γεγονός που υποδηλώνει μια άμεση σύνδεση μεταξύ της μικροβιακής χλωρίδας μας και της διατήρησης της ψυχικής ισορροπίας».
Μια νέα εποχή στην περίθαλψη;
Ο Καθηγητής Σβεν Πέτερσον από το Τμήμα Έρευνας του Εθνικού Ινστιτούτου Νευροεπιστημών της Σιγκαπούρης, ο οποίος ήταν επίσης ένας από τους κύριους συγγραφείς της μελέτης, δήλωσε:
«Τα ευρήματά μας επισημαίνουν τους βαθείς δεσμούς μεταξύ των μικροβίων του εντέρου, της διατροφής και της λειτουργίας του εγκεφάλου. Πρόκειται για μια υπενθύμιση ότι η ψυχική υγεία δεν αφορά μόνο στον εγκέφαλο αλλά και το έντερο.
Αυτό το εύρημα έχει τεράστια δυναμική για τα άτομα που πάσχουν από καταστάσεις που σχετίζονται με το άγχος, όπως διαταραχές ύπνου».
Ο Καθηγητής Πάτρικ Ταν από το Duke-NUS, πρόσθεσε:
«Η επιστημονική ομάδα σκοπεύει να διεξάγει κλινικές δοκιμές για να καθορίσει αν τα προβιοτικά ή τα συμπληρώματα που βασίζονται σε ινδόλες μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποτελεσματικά στους ανθρώπους ως φυσική θεραπεία για το άγχος. Αν αυτό αποδειχθεί μια επιτυχημένη στρατηγική, θα μπορούσε να σηματοδοτήσει την αρχή μιας νέας εποχής στην περίθαλψη κατά την οποία τα μικρόβια του εντέρου θα βοηθούν στο να διατηρούμε το μυαλό μας ήρεμο».
