Έχετε αναρωτηθεί ποτέ τι αντίκτυπο μπορεί να έχει το τατουάζ στην υγεία μακροπρόθεσμα ή τι συμβαίνει με το μελάνι αφού εισχωρήσει στην επιδερμίδα; Παραμένει εξ ολοκλήρου στο σημείο όπου είναι ορατό ή ταξιδεύει βαθύτερα στο σώμα;
Έρευνες έχουν αναφέρει στο παρελθόν ότι το μελάνι των τατουάζ φαίνεται ότι δεν παραμένει στο σημείο που έχει εγχυθεί, καθώς τα σωματίδια από το μελάνι μπορεί να μεταναστεύουν στους λεμφαδένες, όπου και συσσωρεύονται.
Ερευνητές από το Department of Public Health και το Department of Clinical Research στο University of Southern Denmark (SDU), μαζί με τους ερευνητές από το University of Helsinki, διερεύνησαν κατά πόσον αυτό θα μπορούσε να έχει συνέπειες για την υγεία.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από δίδυμα αδέλφια Δανών, αναφέρουν ότι τα άτομα με τατουάζ φαίνεται να διαγιγνώσκονται συχνότερα με καρκίνο του δέρματος και λεμφώματα σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς τατουάζ.
Τα σωματίδια από το μελάνι μπορεί να “μπερδεύουν” το ανοσοποιητικό
Οι λεμφαδένες αποτελούν ζωτικό μέρος του ανοσοποιητικού συστήματος, συμβάλλοντας στην καταπολέμηση των λοιμώξεων και στο φιλτράρισμα των επιβλαβών ουσιών από το σώμα.
Όταν το μελάνι διεισδύει στην επιδερμίδα, ένα μέρος του, σύμφωνα με τους ερευνητές, μπορεί να απορροφάται από τους λεμφαδένες. Το μελάνι, όπως εξηγούν, μπορεί να προκαλέσει χρόνια φλεγμονή στους λεμφαδένες, η οποία, με την πάροδο του χρόνου, θα μπορούσε να οδηγήσει σε μη φυσιολογική ανάπτυξη κυττάρων και αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.
«Βλέπουμε ότι τα σωματίδια του μελανιού συσσωρεύονται στους λεμφαδένες και υποψιαζόμαστε ότι το σώμα μπορεί να τα αντιλαμβάνεται ως ξένες ουσίες», αναφέρουν οι ερευνητές. «Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα προσπαθεί συνεχώς να αντιδράσει στο μελάνι και δεν γνωρίζουμε ακόμη αν αυτή η επίμονη καταπόνηση θα μπορούσε να αποδυναμώσει τη λειτουργία των λεμφαδένων ή να έχει άλλες συνέπειες για την υγεία» σημειώνουν.
Η διερεύνηση αυτής της σύνδεσης αποτελεί πρόκληση, καθώς ο καρκίνος μπορεί να χρειαστεί χρόνια για να αναπτυχθεί. Επομένως μια δυσμενής έκβαση για την υγεία μπορεί να παρατηρηθεί παρά μόνο δεκαετίες αργότερα, γεγονός που καθιστά δύσκολη τη μέτρηση μιας άμεσης επίδρασης.
Η περίπτωση των διδύμων
Η μελέτη βασίζεται σε δεδομένα από την έρευνα Danish Twin Tattoo Cohort, όπου οι ερευνητές συνέλεξαν πληροφορίες για περισσότερους από 5.900 Δανούς διδύμους. Αναλύοντας τα μοτίβα των τατουάζ παράλληλα με τις διαγνώσεις καρκίνου, ανέφεραν υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης τόσο καρκίνου του δέρματος όσο και καρκίνου λεμφώματος στα άτομα με τατουάζ.
«Η μοναδική πτυχή της προσέγγισής μας είναι ότι μπορούμε να συγκρίνουμε ζεύγη διδύμων όπου μόνο ο ένας έχει καρκίνο, αλλά κατά τα άλλα μοιράζονται πολλούς γενετικούς και περιβαλλοντικούς παράγοντες», εξηγούν οι ερευνητές.
«Αυτό μας παρέχει μια ισχυρότερη μέθοδο για τη διερεύνηση του κατά πόσον τα ίδια τα τατουάζ μπορούν να επηρεάσουν τον κίνδυνο καρκίνου».
Το μέγεθος του τατουάζ μετράει;
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, που δημοσιεύθηκε στο BMC Public Health, η σχέση μεταξύ των τατουάζ και του καρκίνου φάνηκε να είναι πιο εμφανής σε όσους έχουν μεγάλα τατουάζ, που ορίζονται ως μεγαλύτερα από μια παλάμη.
Για το λέμφωμα, το ποσοστό φάνηκε να είναι σχεδόν τρεις φορές υψηλότερο για την ομάδα των ατόμων με μεγάλα τατουάζ σε σύγκριση με τα άτομα χωρίς τατουάζ. Για το ποσοστό αυτό (πιο συγκεκριμένα, το «ποσοστό κινδύνου») λήφθηκε υπόψη η ηλικία, η χρονική στιγμή του τατουάζ και το διάστημα που τα άτομα παρακολουθούνταν στη μελέτη.
«Αυτό υποδηλώνει ότι όσο μεγαλύτερο είναι το τατουάζ και όσο περισσότερο καιρό βρίσκεται εκεί, τόσο περισσότερο μελάνι φαίνεται να συσσωρεύεται στους λεμφαδένες. Η έκταση του αντίκτυπου στο ανοσοποιητικό σύστημα θα πρέπει να διερευνηθεί περαιτέρω, ώστε να κατανοήσουμε καλύτερα τους μηχανισμούς που παίζουν ρόλο», επισημαίνουν οι ερευνητές.
Μια άλλη μελέτη από το Danish Twin Tattoo Cohort αποκάλυψε ότι τα τατουάζ είναι όλο και πιο συχνά. Οι ερευνητές εκτιμούν ότι τέσσερις στις δέκα γυναίκες και τρεις στους δέκα άνδρες θα έχουν τατουάζ μέχρι την ηλικία των 25 ετών.
Είναι κάποια χρώματα πιο επικίνδυνα από άλλα;
Προηγούμενες μελέτες έχουν αναφέρει ότι ορισμένες χρωστικές ουσίες στο μελάνι που χρησιμοποιείται για τα τατουάζ μπορεί να είναι πιο επιζήμιες από άλλες.
«Στη μελέτη μας, δεν είδαμε σαφή σύνδεση μεταξύ της εμφάνισης καρκίνου και συγκεκριμένων χρωμάτων μελανιού, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι το χρώμα δεν παίζει κάποιο ρόλο. Άλλες μελέτες επισημαίνουν ότι το μελάνι μπορεί να περιέχει δυνητικά επιβλαβείς ουσίες και, για παράδειγμα, το κόκκινο μελάνι φαίνεται να προκαλεί συχνότερα αλλεργικές αντιδράσεις. Αυτός είναι ένας τομέας που θα θέλαμε να διερευνήσουμε περαιτέρω», σημειώνουν οι ερευνητές.
Τα επόμενα βήματα
Οι ερευνητές σχεδιάζουν να διερευνήσουν στο μέλλον πώς τα σωματίδια μελανιού επηρεάζουν τη λειτουργία των λεμφαδένων σε μοριακό επίπεδο και αν ορισμένοι τύποι λεμφώματος συνδέονται περισσότερο με τα τατουάζ από άλλους.
«Θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τους βιολογικούς μηχανισμούς, τι συμβαίνει δηλαδή στους λεμφαδένες όταν εκτίθενται σε σωματίδια μελανιού επί δεκαετίες. Αυτό μπορεί να μας βοηθήσει να εκτιμήσουμε αν υπάρχει πραγματικός κίνδυνος για την υγεία και τι μπορούμε να κάνουμε για να τον μειώσουμε», καταλήγουν οι ερευνητές.
