Η τελειομανία είναι παγίδα! Από την άλλη, η φράση «κανείς δεν είναι τέλειος» είναι μεγάλη αλήθεια και είναι καλό να τη θυμόμαστε πού και πού στη ζωή μας για να μην περιμένουμε από τον εαυτό μας περισσότερα από ό, τι αντέχουμε και για να μην απογοητευόμαστε με πιθανά λάθη και αποτυχίες μας.
Δεν είναι ανάγκη να είμαστε καλοί σε όλα όσα κάνουμε! Υπάρχουν πράγματα που ξέρουμε και άλλα που δεν ξέρουμε. Μπορεί κάποιος να ξέρει να παίζει καλό μπάσκετ αλλά να μπερδεύεται με τους δύσκολους μαθηματικούς υπολογισμούς.
Κάποιος να κάνει εύκολα strike στο μπόουλινγκ, αλλά να μην έχει καλλιτεχνική φλέβα, να φαλτσάρει όταν τραγουδάει ή να ζωγραφίζει σαν πεντάχρονο παιδάκι. Επίσης, Δεν έχουμε όλοι κάποιο μεγάλο ταλέντο και αυτό είναι εντάξει!
Με τον φόβο μην κάνουμε λάθος, συχνά αποφεύγουμε να προχωράμε σε ορισμένες δραστηριότητες ή να καταπιαστούμε με ορισμένες ασχολίες, με αποτέλεσμα να χάνουμε όμορφες και ίσως και διδακτικές εμπειρίες.
Οι ψυχολόγοι συμβουλεύουν να αφήνουμε πού και πού τον εαυτό μας να μην τα πηγαίνει τόσο καλά σε κάτι και να δοκιμάζουμε καινούρια πράγματα που μας φαίνονται δύσκολα ή έξω από τα νερά μας. Πιστεύουν δε, ότι αυτό θα έχει θετικές συνέπειες για εμάς.
Είναι φορές που η αποτυχία σε κάτι, μπορεί να οδηγήσει σε προσωπική εξέλιξη και μας μας δώσει τα εφόδια για μια μελλοντική επιτυχία. Είναι αυτό που λέμε «μαθαίνουμε από τα λάθη μας».
Λάθη VS Τελειομανία
Ο φόβος που έχουμε σχετικά με την απόδοσή μας σε κάτι, είτε αυτό είναι ένα παιχνίδι γνώσεων είτε μία δραστηριότητα, όπως ένας χορός μπροστά σε κοινό ή η εκτέλεση μίας νέας συνταγής, σχετίζεται με την τελειομανία.
Η τελειομανία συνδέεται με τη συνεχή επιδίωξη υψηλών -άπιαστων συχνά- προτύπων και στόχων και βέβαια με την αυστηρή αυτοκριτική, σε περίπτωση που δεν καταφέρουμε να φτάσουμε εκεί που επιδιώκουμε.
Το να προσπαθούμε στην καθημερινότητά μας να είμαστε τέλειοι σε όλα, μπορεί όχι μόνο να μας καταπιέζει και να μας αγχώνει, αλλά πολλές φορές και να μας εμποδίζει ακόμη και να προσπαθήσουμε για κάτι που μας ενδιαφέρει.
Δεν είναι απαραίτητο να αριστεύσουμε αμέσως σε οτιδήποτε είναι αυτό με το οποίο επιθυμούμε να καταπιαστούμε και αυτό πρέπει να μας γίνει ξεκάθαρο, για να αποκτήσουμε μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και τόλμη.
Η πίεση μπορεί να είναι εντονότερη για τις γυναίκες, καθώς η κοινωνία περιμένει από εκείνες να φέρουν εις πέρας με επιτυχία κάθε εργασία που αναλαμβάνουν, επιβεβαιώνοντας έτσι τον πολλαπλό ρόλο τους στην εποχή μας. Αυτή η κοινωνική προσδοκία ενδεχομένως να τους στερεί κάτι από τη χαρά και την προσωπική τους ικανοποίηση, μετά το πέρας ενός καθήκοντος.
Μη φοβάστε να κάνετε λάθη
Η σημασία της διαδικασίας μάθησης και πειραματισμού, ακόμα και αν δεν είμαστε καλοί σε κάτι, είναι μεγάλη.
Αν περιοριζόμαστε μόνο σε πράγματα που ήδη γνωρίζουμε καλά, χάνουμε τη χαρά της ανακάλυψης και της προσωπικής ανάπτυξης.
Σε σχετική ψυχολογική έρευνα που δημοσιεύτηκε από τον αμερικανικό εκδοτικό οίκο Random House το 2006, αναφέρεται η διαφορά ανάμεσα σε όσους πιστεύουν ότι οι ικανότητές τους είναι σταθερές και λένε, για παράδειγμα, «δεν είμαι καλός σε αυτό, άρα δεν πρέπει να το δοκιμάσω» και σε όσους πιστεύουν ότι οι ικανότητές τους μπορούν να αναπτυχθούν με προσπάθεια και εξάσκηση και λένε κάτι του στυλ «μπορεί να μην είμαι καλός σε αυτό τώρα, αλλά μπορώ να βελτιωθώ».
Αυτοί που υιοθετούν τη δεύτερη νοοτροπία τείνουν να είναι πιο ανθεκτικοί, ανοιχτοί σε νέες εμπειρίες και πιο πρόθυμοι να απολαύσουν τη διαδικασία, αντί να επικεντρωθούν μόνο στο τελικό αποτέλεσμα μιας πράξης.
Αποδοχή αποτυχίας και οφέλη
Το να επιτρέπουμε στον εαυτό μας κάποια λάθη, το να κάνουμε νέα πράγματα ή πράγματα στα οποία δεν είμαστε τόσο καλοί, χωρίς να ανησυχούμε για το αποτέλεσμα που θα έχουν, έχει πολλά ψυχολογικά οφέλη.
Παρακάτω, τα σημαντικότερα οφέλη στην ψυχολογία μας, όταν μας επιτρέπουμε να αποτύχουμε.
Κάνοντας λάθη αναπτύσσουμε ανθεκτικότητα. Όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να αποτύχουμε σε κάτι χωρίς ντροπή, αυτό μας βοηθά όχι μόνο να γίνουμε πιο ανθεκτικοί, αλλά και να χειριζόμαστε καλύτερα τις αποτυχίες σε άλλες πτυχές της ζωής μας.
Είμαστε, δηλαδή, καλύτερα προετοιμασμένοι να αντιμετωπίσουμε τις προκλήσεις.
Ενδυναμώνουμε τις κοινωνικές μας σχέσεις. Οι αποτυχίες που βιώνουμε μαζί με άλλους μπορούν να ενισχύσουν τις κοινωνικές σχέσεις μας.
Έχει παρατηρηθεί ότι κάποιες φορές οι άνθρωποι γίνονται πιο αγαπητοί όταν κάνουν λάθη και δεν προσπαθούν να κρύψουν τις ατέλειές τους.
Χαιρόμαστε και είμαστε πιο δημιουργικοί. Όταν επιτρέπουμε στον εαυτό μας να είμαστε κακοί σε κάτι, αποδεσμευόμαστε από την πίεση των προσδοκιών και επικεντρωνόμαστε στην απόλαυση της διαδικασίας.
Η συμμετοχή σε δραστηριότητες για τη χαρά και μόνο, ενισχύει την ευελιξία του μυαλού μας, μειώνει τα επίπεδα του άγχους μας και ενισχύει τις δεξιότητές μας για την επίλυση προβλημάτων.
Στις μέρες μας που το άγχος είναι πολύ και επηρεάζει κάθε κομμάτι της καθημερινότητάς μας, η ανάγκη να επικεντρωθούμε στα πράγματα που πραγματικά έχουν σημασία, αντί να προσπαθούμε να τα κάνουμε όλα τέλεια, είναι επιτακτική! Η χαρά, άλλωστε, είναι στο «ταξίδι»!
