Το να χτυπήσεις το δαχτυλάκι του ποδιού σου στη γωνία ενός επίπλου μερικές φορές μπορεί να πονάει σαν «μαχαιριά» – αλλά υπάρχει επιστημονικός λόγος γι’ αυτό: Ερευνητές του Πανεπιστημίου Tsukuba ο εγκέφαλός μας εντείνει τον πόνο όταν μας αιφνιδιάζει.

Σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cognition, το φαινόμενο αυτό ονομάζεται «Μπεϋζιανή έκπληξη» (Bayesian surprise) και εξηγεί πώς ο εγκέφαλός μας επεξεργάζεται διαφορετικά τον πόνο όταν η πραγματικότητα δεν ανταποκρίνεται στις προσδοκίες μας.

Αυτό μπορεί να εξηγήσει γιατί η εμπειρία του πόνο μπορεί να διαφέρει από άτομο σε άτομο ή ακόμα και από στιγμή σε στιγμή και γιατί οι περισπασμοί μπορούν να μειώσουν τον πόνο.

Για τους γιατρούς και τους ειδικούς, τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι η διαχείριση των προσδοκιών και της αβεβαιότητας των ασθενών θα μπορούσαν να είναι αποτελεσματικές στρατηγικές μείωσης της έντασης του πόνου, υπογραμμίζει η ερευνητική ομάδα.

Οι συγγραφείς της μελέτης ελπίζουν ότι η ανακάλυψή τους θα οδηγήσει σε νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις για άτομα που πάσχουν από χρόνιο πόνο.

Η αυπνία αυξάνει την ευαισθησία στον πόνο

Η χρόνια αϋπνία έχει συνδεθεί με 7 από τις κυριότερες αιτίες θανάτου, συμπεριλαμβανομένων των καρδιακών παθήσεων, των ατυχημάτων και του διαβήτη.

Επιπλέον, όσοι δεν κοιμούνται αρκετά, συχνά, εμφανίζουν πονοκεφάλους και ημικρανίες, πόνους στη μέση και το σώμα ή ακόμη και χρόνιους πόνους που δεν υποχωρούν.

Οι πιο κοινοί τύποι χρόνιου είναι οι εξής:

  • Αρθρίτιδα.
  • Πόνος στον αυχένα.
  • Πόνος στην πλάτη.
  • Γενικός μυϊκός πόνος, όπως ινομυαλγία.
  • Πονοκέφαλοι ή/και ημικρανίες.
  • Πόνος σε ουλώδη ιστό.
  • Πόνος που σχετίζεται με τον καρκίνο.
  • Τραυματισμοί του νωτιαίου μυελού.
  • Διαβητική νευροπάθεια.

Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι ο χρόνιος πόνος μπορεί να είναι τόσο αιτία όσο και συνέπεια του ανεπαρκούς ύπνου. Η έλλειψη ύπνου μπορεί να κάνει τον πόνο χειρότερο και ο χρόνιος πόνος μπορεί να κάνει τους ασθενείς να μην κοιμούνται λόγω του άγχους τους και επειδή το μυαλό τους είναι απασχολημένο με τον πόνο. Είναι ένας φαύλος κύκλος πόνου, έλλειψης ύπνου, περισσότερου πόνου και αϋπνίας.

Αλλά γιατί ο ανεπαρκής ύπνος να προκαλεί σωματικό πόνο; Ερευνητές από το Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης πιστεύουν ότι έχει να κάνει με έναν συγκεκριμένο νευροδιαβιβαστή που μειώνεται κατά τη διάρκεια του ανεπαρκούς ύπνου.

Σύμφωνα με τη νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο Nature Communications, η έλλειψη ύπνου προκαλεί χαμηλά επίπεδα ενός νευροδιαβιβαστή που ονομάζεται N-arachidonoyl dopamine (NADA) σε μια εγκεφαλική περιοχή, που είναι σημαντική για τη ρύθμιση της ροής πληροφοριών μεταξύ του θαλάμου και του εγκεφαλικού φλοιού.

Και οι δύο αυτές περιοχές του εγκεφάλου είναι κρίσιμες για την εμπειρία του πόνου.