Τα εμβόλια κατά της covid-19 συνέβαλαν καθοριστικά στη μείωση των επιπτώσεων της πανδημίας, αποτρέποντας σοβαρές ασθένειες και θανάτους ενώ φαίνεται να συμβάλλουν ακόμα και στην προστασία από την long covid.
Ωστόσο, ορισμένα άτομα έχουν αναφέρει χρόνια συμπτώματα που εμφανίστηκαν αμέσως μετά τη λήψη του εμβολίου. Αυτή η ελάχιστα κατανοητή, παρατεταμένη κατάσταση, που αναφέρεται ως σύνδρομο μετά τον εμβολιασμό (post-vaccination syndrome, PVS) δεν έχει διερευνηθεί πλήρως.
Στην νέα τους μελέτη, οι ερευνητές του Yale έκαναν τα πρώτα βήματα για να προσδιορίσουν την κατάσταση αυτή, αποκαλύπτοντας πιθανά ανοσολογικά πρότυπα που διαφοροποιούν τα άτομα με PVS από τα υπόλοιπα. Τα ευρήματα είναι πρώιμα και απαιτούν περαιτέρω επιβεβαίωση, αλλά μπορεί τελικά να συμβάλλουν στην εύρεση στρατηγικών για τη βοήθεια των ατόμων που το αντιμετωπίζουν.
«Αυτή η έρευνα βρίσκεται ακόμα σε πρώιμο στάδιο και πρέπει να επιβεβαιώσουμε τα ευρήματα», δήλωσε η Δρ Akiko Iwasaki, Sterling Professor στην Ιατρική Σχολή του Yale και συν-συγγραφέας της μελέτης που δημοσιεύθηκε ως προδημοσίευση στο MedRxiv. «Όμως μας δίνει ελπίδες ότι μπορεί να υπάρχει κάτι που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε για τη διάγνωση και τη θεραπεία του PVS στην πορεία».
Ποια τα συμπτώματα του συνδρόμου μετά τα εμβόλια κατά της covid-19;
Ορισμένα από τα πιο συνηθισμένα χρόνια συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνουν δυσκολία στην άσκηση, υπερβολική κόπωση, εγκεφαλική ομίχλη, αϋπνία και ζάλη. Σύμφωνα με τους ερευνητές, εκδηλώνονται λίγο μετά τον εμβολιασμό, μέσα σε μία ή δύο ημέρες, μπορεί να γίνουν πιο σοβαρά τις επόμενες ημέρες και να επιμείνουν με την πάροδο του χρόνου.
Τα δεδομένα για τη μελέτη προήλθαν από τη μελέτη Listen to Immune, Symptom, and Treatment Experiences Now (LISTEN) του Yale, μέσω της οποίας οι ερευνητές στοχεύουν στην καλύτερη κατανόηση της long covid και του συνδρόμου μετά τον εμβολιασμό. Για τη νέα μελέτη, οι ερευνητές συμπεριέλαβαν δεδομένα από 42 συμμετέχοντες της LISTEN που ανέφεραν συμπτώματα PVS και 22 άτομα που δεν ανέφεραν συμπτώματα PVS μετά τη λήψη εμβολιασμού κατά της covid-19.
Τι έδειξε η έρευνα
Από τα δείγματα αίματος των συμμετεχόντων, οι ερευνητές αναζήτησαν ανοσολογικά χαρακτηριστικά που ήταν διαφορετικά μεταξύ των δύο ομάδων. Εντόπισαν αρκετές διαφορές στους πληθυσμούς των ανοσοκυττάρων και στα επίπεδα των αντισωμάτων που χρησιμοποιεί ο οργανισμός για να στοχεύσει τον SARS-CoV-2.
Οι συμμετέχοντες με PVS που δεν είχαν ποτέ προσβληθεί από τον κορωνοϊό είχαν χαμηλότερα επίπεδα αντισωμάτων έναντι της πρωτεΐνης ακίδας του SARS-CoV-2 από τους συμμετέχοντες στην ομάδα ελέγχου, πιθανώς επειδή είχαν την τάση να κάνουν λιγότερες δόσεις εμβολίου από ό,τι τα άτομα χωρίς PVS. Λιγότερες δόσεις εμβολίου και καμία ιογενής λοίμωξη σημαίνει ότι το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού είχε περιορισμένες ευκαιρίες να αναπτύξει άμυνα στον ιό, δήλωσαν οι ερευνητές.
Κομβικής σημασίας η πρωτεΐνη ακίδα;
Όταν μέτρησαν τα επίπεδα της πρωτεΐνης ακίδας του SARS-CoV-2 – το τμήμα του ιού που του επιτρέπει να διεισδύει και να μολύνει τα κύτταρα του ξενιστή και αυτό που χρησιμοποιούν τα εμβόλια κατά της covid-19 για να πυροδοτήσουν ανοσολογικές αντιδράσεις κατά του ιού – είδαν ότι ορισμένα άτομα με PVS, ακόμη και εκείνα χωρίς ενδείξεις μόλυνσης, είχαν υψηλότερα επίπεδα της πρωτεΐνης ακίδας του ιού, συγκριτικά με τα άτομα στην ομάδα ελέγχου.
Συνήθως η πρωτεΐνη ακίδα του ιού μπορεί να ανιχνευθεί για λίγες ημέρες μετά τον εμβολιασμό, αλλά ορισμένοι συμμετέχοντες με PVS είχαν ανιχνεύσιμα επίπεδα περισσότερο από 700 ημέρες μετά τον τελευταίο εμβολιασμό τους. Τα μακροχρόνια ανιχνεύσιμα επίπεδα της πρωτεΐνης ακίδας του ιού έχουν επίσης συσχετιστεί με long covid, σημειώνουν οι ερευνητές.
«Δεν περιμέναμε να εντοπίσουμε την πρωτεΐνη ακίδα του ιού στην κυκλοφορία σε τόσο προχωρημένο χρονικό σημείο», δήλωσε η Δρ Akiko Iwasaki. «Δεν ξέρουμε αν το επίπεδο της πρωτεΐνης ακίδας σχετίζεται με τα χρόνια συμπτώματα διότι υπήρχαν και άλλοι συμμετέχοντες με PVS που δεν είχαν μετρήσιμα επίπεδα. Αλλά θα μπορούσε να είναι ένας μηχανισμός που υποκρύπτει αυτό το σύνδρομο» εξηγεί η ίδια.
Ποιοι οι πιθανοί παράγοντες
Στο μέλλον, οι ερευνητές θέλουν να επαληθεύσουν περαιτέρω αυτά τα ευρήματα σε μια μεγαλύτερη ομάδα ανθρώπων. «Η παρούσα μελέτη δεν είναι μια τελική απάντηση για το PVS», αναφέρει χαρακτηριστικά η Δρ Akiko Iwasaki.
Οι ερευνητές μελετούν επίσης πιθανούς παράγοντες που μπορεί να οδηγήσουν στην εμφάνιση του PVS, εκτός από τα μακροχρόνια αυξημένα επίπεδα της πρωτεΐνης ακίδας του ιού, εξετάζοντας για παράδειγμα τον πιθανό ρόλο της αυτοανοσίας και της ιστικής βλάβης.
