Η ατμοσφαρική ρύπναση μπορεί να επηρεάζει το μυαλό περισσότερο από όσο πιστεύαμε. Όπως αποκαλύπτει νέα μελέτη, η ικανότητα των ανθρώπων να ερμηνεύουν τα συναισθήματα ή να επικεντρώνονται στην εκτέλεση μιας εργασίας μειώνεται από τη βραχυπρόθεσμη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση από αιωρούμενα σωματίδια, καθιστώντας ενδεχομένως ακόμα και τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως τα εβδομαδιαία ψώνια στο σούπερ μάρκετ, πιο δύσκολες.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν ότι ακόμη και η σύντομη έκθεση σε υψηλές συγκεντρώσεις αιωρούμενων σωματιδίων μπορεί να μειώσει την ικανότητα ενός ατόμου να εστιάζει σε εργασίες και να αποφεύγει αντιπερισπασμούς.
Για να φτάσουν σε αυτά τα συμπεράσματα, οι ερευνητές εξέθεσαν τους συμμετέχοντες είτε σε υψηλά επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης είτε σε καθαρό αέρα, δοκιμάζοντας τις γνωστικές ικανότητες πριν και τέσσερις ώρες μετά την έκθεση. Μέσω των τεστ αξιολόγησαν την μνήμη εργασίας, την επιλεκτική προσοχή, την αναγνώριση συναισθημάτων, την ψυχοκινητική ταχύτητα και τη συνεχή συγκέντρωση.
Δημοσιεύοντας τα ευρήματά τους στο Nature Communications, ερευνητές από τα Πανεπιστήμια του Μπέρμιγχαμ και του Μάντσεστερ αποκαλύπτουν ότι η επιλεκτική προσοχή και η αναγνώριση συναισθημάτων επηρεάστηκαν αρνητικά από την ατμοσφαιρική ρύπανση, ανεξάρτητα από το αν τα άτομα ανέπνεαν κανονικά ή μόνο από το στόμα.
Πώς επηρεάζει η ατμοσφαιρική ρύπανση το μυαλό;
Οι ερευνητές εκτιμούν ότι η φλεγμονή που προκαλείται από τη ρύπανση μπορεί να ευθύνεται για τα ελλείμματα αυτά, σημειώνοντας ότι ενώ η επιλεκτική προσοχή και η αναγνώριση συναισθημάτων επηρεάστηκαν, η μνήμη εργασίας δεν επηρεάστηκε.
Αυτό δείχνει ότι ορισμένες εγκεφαλικές λειτουργίες είναι πιο ανθεκτικές στη βραχυπρόθεσμη έκθεση στη ρύπανση.
«Η μελέτη μας παρέχει αδιάσειστα στοιχεία ότι ακόμη και η βραχυπρόθεσμη έκθεση σε αιωρούμενα σωματίδια μπορεί να έχει άμεσες επιπτώσεις στις εγκεφαλικές λειτουργίες που είναι απαραίτητες για τις καθημερινές δραστηριότητες, όπως η διεκπεραίωση των εβδομαδιαίων αγορών στο σούπερ μάρκετ» αναφέρουν οι ερευνητές.
Η γνωστική λειτουργία περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα νοητικών διεργασιών που είναι ζωτικής σημασίας για τα καθημερινά καθήκοντα. Η επιλεκτική προσοχή, για παράδειγμα, βοηθά στη λήψη αποφάσεων και στη συμπεριφορά βάσει του στόχου, όπως η ιεράρχηση των αντικειμένων στη λίστα με τα ψώνια σας, ενώ αγνοείτε άλλα προϊόντα και αντιστέκεστε σε παρορμητικές αγορές.
H λειτουργική μνήμη από την άλλη, λειτουργεί ως προσωρινός χώρος εργασίας για την διατήρηση και τον χειρισμό πληροφοριών που είναι ζωτικής σημασίας για εργασίες που απαιτούν ταυτόχρονη επεξεργασία και αποθήκευση ενώ είναι απαραίτητη για εργασίες που απαιτούν multitasking, όπως ο προγραμματισμός ή ο χειρισμός πολλαπλών συνομιλιών.
Συνολικά, η μελέτη υπογραμμίζει την ανάγκη περαιτέρω έρευνας για την κατανόηση των οδών μέσω των οποίων η ατμοσφαιρική ρύπανση επηρεάζει τις γνωστικές λειτουργίες και για τη διερεύνηση των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στο μυαλό, ιδίως σε ευάλωτους πληθυσμούς όπως τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι.