Σας έχει τύχει να ξυπνάτε το πρωί γεμάτοι ενέργεια και αισιοδοξία, όμως όσο οι ώρες περνούν να μειώνονται και τελικά το βράδυ να αισθάνεστε έντονα άγχος; Εάν ναι, τότε δεν είστε οι μόνοι.
Μελέτη με σχεδόν 50.000 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο αποκάλυψε ότι, σε γενικές γραμμές, τα πράγματα φαίνονται πραγματικά καλύτερα το πρωί. Οι συμμετέχοντες ανέφεραν λιγότερη κατάθλιψη και άγχος και περισσότερη ευτυχία, ικανοποίηση από τη ζωή και αίσθηση του σκοπού τις πρώτες ώρες της ημέρας.
Τα στοιχεία της έρευνας
Οι ερευνητές πίσω από την μελέτη είχαν ως στόχο να διερευνήσουν κατά πόσον η ώρα της ημέρας σχετίζεται με διακυμάνσεις στην ψυχική υγεία, συμπεριλαμβανομένων των συναισθημάτων κατάθλιψης, άγχους και μοναξιάς, καθώς και με την ευτυχία, την ικανοποίηση από τη ζωή και την αίσθηση ότι η ζωή αξίζει. Επίσης, εξέτασαν την ημέρα της εβδομάδας, την εποχή και το έτος.
Οι ερευνητές εξέτασαν 49.218 ενήλικες στο Ηνωμένο Βασίλειο μεταξύ 2020 και 2022. Μέχρι το τέλος της περιόδου, οι ερευνητές είχαν συλλέξει σχεδόν ένα εκατομμύριο απαντήσεις. Περίπου 3 στους 4 συμμετέχοντες ήταν γυναίκες και το 68% είχε πτυχίο κολεγίου. Για να αντισταθμίσουν αυτήν την ανισορροπία, οι ερευνητές στάθμισαν τις απαντήσεις ώστε να αντικατοπτρίζουν τις αναλογίες του πληθυσμού.
Ποιες οι διακυμάνσεις της διάθεσης από το πρωί έως το βράδυ
Η ψυχική υγεία και η ευημερία μετρήθηκαν μέσω διαδικτυακών ερωτηματολογίων με τη χρήση επικυρωμένων εργαλείων αξιολόγησης ή μέσω μεμονωμένων άμεσων ερωτήσεων όπως:
- Την τελευταία εβδομάδα, πόσο ευτυχισμένος νιώθατε;
- Πόσο ικανοποιημένοι είστε από τη ζωή σας;
- Σε ποιο βαθμό αισθανθήκατε ότι τα πράγματα που κάνετε στη ζωή σας αξίζουν τον κόπο;
Οι χρονικές ενδείξεις κατά την ολοκλήρωση κάθε ερωτηματολογίου παρείχαν πληροφορίες σχετικά με την ώρα της ημέρας (οι άνθρωποι μπορούσαν να απαντήσουν από τις 6 π.μ. έως τα μεσάνυχτα), την ημέρα της εβδομάδας, την εποχή και το έτος.
Τα βασικά ευρήματα περιλαμβάνουν:
- Ενώ η ευτυχία, η ικανοποίηση από τη ζωή και το αίσθημα ότι η ζωή αξίζει τον κόπο ήταν υψηλά το πρωί, ήταν χαμηλότερες γύρω στα μεσάνυχτα. Ομοίως, η κατάθλιψη και το άγχος ήταν χαμηλά το πρωί και υψηλότερα αργά το βράδυ.
- Η ευτυχία, η ικανοποίηση από τη ζωή και το αίσθημα ότι η ζωή αξίζει τον κόπο ήταν ελαφρώς υψηλότερες τη Δευτέρα και την Παρασκευή από ό,τι την Κυριακή. Η ευτυχία ήταν επίσης υψηλότερη τις Τρίτες.
- Τα επίπεδα μοναξιάς παρέμειναν σταθερά σε όλες τις ημέρες της εβδομάδας. Υπήρχαν περισσότερες διακυμάνσεις στην ψυχική υγεία και την ευημερία κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου απ’ ό,τι τις καθημερινές.
- Υπήρχαν σαφείς ενδείξεις εποχικής επίδρασης στη διάθεση. Σε σύγκριση με το χειμώνα, οι άνθρωποι είχαν την τάση να έχουν χαμηλότερα επίπεδα κατάθλιψης, άγχους και μοναξιάς και υψηλότερα επίπεδα ευτυχίας, ικανοποίησης από τη ζωή και αίσθησης ότι η ζωή αξίζει τον κόπο σε άλλες εποχές. Η ψυχική υγεία ήταν καλύτερη το καλοκαίρι σε όλα τα αποτελέσματα.
Γιατί το στρες αυξάνεται όσο βραδιάζει;
Τα ευρήματα ταιριάζουν με όσα γνωρίζουμε για τη βιολογία και τη διάθεση, αναφέρουν οι ερευνητές. «Η ορμόνη κορτιζόλη κορυφώνεται το πρωί, η οποία βοηθά στην εγρήγορση και την ενέργεια», εξηγούν.
«Οι κιρκάδιοι ρυθμοί του κύκλου ύπνου-αφύπνισης θα μπορούσαν να είναι ένας παράγοντας, επειδή η έκθεση στο ηλιακό φως, ιδιαίτερα το πρωί, μας κάνει να αισθανόμαστε καλά». Ειδικά αν κοιμηθούμε καλά, λειτουργεί ως κουμπί επαναφοράς της συναισθηματικής μας κατάστασης και βλέπουμε την επόμενη μέρα ως μια νέα αρχή, για αυτό και η διάθεσή μας τείνει να είναι καλύτερη όταν ξυπνάμε.
«Αργά το βράδυ είναι η στιγμή που βιώνουμε την χαρακτηριστική κόπωση απόφασης, δηλαδή την «εγκεφαλική υπερφόρτωση που προκύπτει από τις πολλές αποφάσεις». Το πρωί δεν έχουμε πάρει ακόμα πολλές αποφάσεις, αλλά μέχρι το τέλος της ημέρας, έχουμε κάνει εκατοντάδες μικρές και μεγάλες επιλογές. Σε εκείνο το σημείο, είμαστε πραγματικά πνευματικά και συναισθηματικά εξαντλημένοι» καταλήγουν οι ερευνητές.
Πώς θα είστε η πιο χαρούμενη εκδοχή σας
Για να αξιοποιήσετε τα καλά και να ελαχιστοποιήσετε τα κακά, οι ερευνητές προτείνουν «να διεξάγετε μια μελέτη παρατήρησης του εαυτού σας».
«Παρακολουθήστε τις διαθέσεις σας κατά τη διάρκεια της ημέρας για να δείτε πότε νιώθετε και είστε καλύτερα. Αν η εμπειρία σας ταιριάζει με τα ευρήματα αυτής της μελέτης, προσπαθήστε να προγραμματίσετε σημαντικές ή απαιτητικές εργασίες για το πρωί, όταν θα είστε πιο συγκεντρωμένοι και θα έχετε την καλύτερη συγκέντρωση, ενέργεια και διάθεση», αναφέρουν.
Η άσκηση το βράδυ μπορεί επίσης να είναι ένας καλός τρόπος για να ενισχύσετε φυσικά τη διάθεση, συμπληρώνουν.
