Μπορεί η τριχόπτωση να είναι μια φυσιολογική διαδικασία, άμεσα συνδεδεμένη με τον κύκλο ζωής της τρίχας, με την καθημερινή απώλεια 50-100 τριχών να είναι αναμενόμενη, όπως λένε οι ειδικοί, όταν όμως αυτό το νούμερο αυξάνεται σημαντικά και επιμένει, τότε απαιτεί την προσοχή μας. Σύμφωνα με την American Academy of Dermatology (AAD), σχεδόν το 50% των αντρών και των γυναικών θα βρεθούν αντιμέτωποι με κάποια μορφή τριχόπτωσης μέχρι την ηλικία των 50 ετών, είτε λόγω γενετικής προδιάθεσης είτε εξαιτίας άλλων παραγόντων, όπως το υπερβολικό στρες. Οι γυναίκες επηρεάζονται πολύ και από τις ορμονικές μεταβολές, κυρίως στη φάση της περιεμμηνόπαυσης και της εμμηνόπαυσης, όπου παύει η προστατευτική επίδραση των οιστρογόνων στα μαλλιά. Μπορεί το φαινόμενο αυτό να μην είναι απειλητικό για τη ζωή του ατόμου, ωστόσο οι ψυχολογικές και συναισθηματικές επιπτώσεις του είναι αναμφίβολες. Όπως αναφέρει σχετικά η AAD, 68% όσων εμφανίζουν τριχόπτωση δηλώνουν ότι βιώνουν τον αρνητικό της αντίκτυπο στην αυτοεκτίμησή τους, ενώ μελέτη που δημοσιεύτηκε στο «Journal of Clinical and Aesthetic Dermatology» έδειξε ότι οι γυναίκες με τριχόπτωση έχουν αυξημένες πιθανότητες να παρουσιάσουν συμπτώματα κατάθλιψης, άγχους και κοινωνικής αποξένωσης.

Ο κύκλος ζωής της τρίχας

Όπως εξηγεί στο «Vita» η δερματολόγος Παναγιώτα Ρήγα, η ανάπτυξη της τρίχας περνά από τέσσερις φάσεις: «Ξεκινά από την αναγενή, η οποία διαρκεί από δύο έως έξι χρόνια και κατά την οποία η τρίχα αναπτύσσεται κατά το 85% περίπου. Σε αυτήν τη φάση, τα κύτταρα στα τριχοθυλάκια πολλαπλασιάζονται γρήγορα, διαμορφώνεται το στέλεχος της τρίχας και τα μαλλιά μακραίνουν. Ακολουθεί η καταγενής –κρατά δύο με τρεις εβδομάδες–, μια μεταβατική φάση όπου το τριχοθυλάκιο συρρικνώνεται και ο πολλαπλασιασμός των κυττάρων σταματά και, μαζί του, η ανάπτυξη της τρίχας. Στην τελογενή φάση, που έπεται και διαρκεί 3-4 μήνες, η τρίχα μπαίνει στη φάση του φυσιολογικού θανάτου της, που ονομάζεται “απόπτωση”, και πέφτει, ενώ στην τελευταία φάση του κύκλου ο βολβός της τρίχας αδειάζει, αφήνοντας έτσι χώρο για την ανάπτυξη νέας τρίχας στο ίδιο τριχοθυλάκιο». Η απώλεια μαλλιών λοιπόν είναι φυσιολογική και αναμενόμενη, όμως πότε θα πρέπει να μας ανησυχήσει; «Υπό φυσιολογικές συνθήκες, χάνουμε καθημερινά 50-100 τρίχες», απαντά η ειδικός και συμπληρώνει: «Αν όμως αυτό το νούμερο αυξηθεί ξαφνικά και παραμένει αυξημένο, τότε το ραντεβού με τον ειδικό είναι απαραίτητο για να διερευνηθεί αν πρόκειται για κάποια παθολογική μορφή τριχόπτωσης».

Τι πυροδοτεί την τριχόπτωση

Διάφορες αιτίες ενοχοποιούνται για τους διαφορετικούς τύπους τριχόπτωσης που υπάρχουν, από γενετική προδιάθεση μέχρι άλλες παθήσεις, ακόμα και κάποιες lifestyle συνήθειες. «Η ανδρογενετική αλωπεκία είναι ο πιο συνηθισμένος τύπος προοδευτικής απώλειας μαλλιών σε άντρες και γυναίκες και η αιτιολογία της είναι πολυγονιδιακή και πολυπαραγοντική», εξηγεί η Παναγιώτα Ρήγα και προσθέτει: «Η ξαφνική απώλεια μαλλιών (φεύγουν τούφες), που συνήθως ακολουθεί μια έντονα στρεσογόνο κατάσταση, ψυχολογική ή σωματική, ονομάζεται “τελογενής τριχόρροια”. Συνήθως είναι προσωρινή και αποκαθίσταται πλήρως μετά από 3-6 μήνες στους περισσότερους ασθενείς. Στην περίπτωση της γυροειδούς αλωπεκίας, το ανοσοποιητικό σύστημα, για άγνωστους λόγους, επιτίθεται στους θύλακες των τριχών όπου αναπτύσσονται οι τρίχες – μιλάμε δηλαδή για μια αυτοάνοση ασθένεια. Τέλος, υπάρχει και η ουλωτική αλωπεκία, μια μη αναστρέψιμη μορφή απώλειας μαλλιών στην οποία τα τριχοθυλάκια έχουν καταστραφεί τελείως –π.χ., σε περιπτώσεις εγκαυμάτων ή τραυματισμών και νοσημάτων του δέρματος– και τη θέση τους έχει πάρει ουλώδης ιστός. Διάφορα  συστηματικά νοσήματα, παθήσεις του θυρεοειδή, σιδηροπενική αναιμία και διατροφικές ελλείψεις μπορεί να οδηγήσουν σε διαταραχές της τρίχας. Συχνή αιτία αδύναμων μαλλιών σε γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας είναι η έλλειψη σιδήρου», διευκρινίζει η κυρία Ρήγα.

Και, βέβαια, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τη φυσιολογική απώλεια μαλλιών λόγω γήρανσης αφού, στο πέρασμα του χρόνου, ο ρυθμός ανάπτυξης της τρίχας επιβραδύνεται και γίνεται σταδιακά πιο λεπτή.

Εποχική τριχόπτωση: Μύθος Ή αλήθεια;

«Πρόκειται για μύθο γιατί οι τρίχες μας δεν ανανεώνονται μαζικά την άνοιξη ή το φθινόπωρο, όπως συμβαίνει σε άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Οι τρίχες στον άνθρωπο πέφτουν και ανανεώνονται καθ’ όλη τη διάρκεια του έτους», απαντά η δερματολόγος. Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί ασθενείς αναφέρουν ότι παρατηρούν πιο έντονη απώλεια μαλλιών συγκεκριμένες εποχές του έτους. «Το γεγονός ότι πολλές γυναίκες παρατηρούν πιο έντονη απώλεια μαλλιών το φθινόπωρο και την άνοιξη μάλλον συνδέεται με αιτίες όπως το συσσωρευμένο στρες, οι εξαντλητικές δίαιτες που σχετίζονται με χαμηλή πρόσληψη πρωτεϊνών, βιταμινών, μετάλλων κ.λπ., αλλά και με διάφορες ορμονικές διαταραχές», εξηγεί η κυρία Ρήγα.

Φρενάρεται η απώλεια μαλλιών;

«Η αποτελεσματική αντιμετώπιση της τριχόπτωσης ξεκινά από τη διάγνωση», τονίζει η Παναγιώτα Ρήγα. «Γι’ αυτό, είναι πολύ σημαντικό, αν παρατηρείτε ότι χάνετε πολύ περισσότερα μαλλιά απ’ ό,τι συνήθως, να κλείσετε άμεσα ραντεβού με το δερματολόγο σας, ο οποίος θα αξιολογήσει την κατάσταση και θα σας προτείνει το κατάλληλο πλάνο αντιμετώπισης. Η διάγνωση γίνεται με την κλινική εξέταση, τη δερματοσκόπηση, το pull test και το τριχοριζόγραμμα. Υπάρχουν όμως και περιπτώσεις όπου μπορεί να χρειαστεί και βιοψία για τη σωστή διάγνωση. Και είναι καθοριστικό να έχουμε την ακριβή διάγνωση για να δοθεί η κατάλληλη θεραπεία – και θέλω να το τονίσω αυτό γιατί πολύ συχνά οι ασθενείς έρχονται ήδη με θεραπείες που έχουν βρει στο διαδίκτυο ή έχουν αγοράσει από το φαρμακείο χωρίς να έχει γίνει πρώτα κλινική αξιολόγηση από το δερματολόγο και να έχει μπει η διάγνωση. Έτσι, χάνεται πολύτιμος χρόνος και παραμελούνται καταστάσεις που μπορεί να απαιτούν άμεση αντιμετώπιση. Αυτό το πλάνο συνήθως περιλαμβάνει προϊόντα ή/και συνταγογραφούμενες αγωγές κατά της τριχόπτωσης ανάλογα με την αιτία. Τριχοτονωτικές φόρμουλες, κορτιζόνη, αν χρειάζεται, για λίγο διάστημα, ορμονικά τοπικά σκευάσματα, μινοξιδίλη, ρετινόλη και άλλα δραστικά συστατικά εξατομικευμένα για κάθε ασθενή. Η μινοξιδίλη αποτελεί συστατικό αναφοράς στην καταπολέμηση συγκεκριμένων τύπων τριχόπτωσης, κυρίως της ανδρογενετικής αλωπεκίας που εμφανίζεται σε άντρες αλλά και σε γυναίκες. Όταν χρησιμοποιείται τοπικά, μπορεί να διεγείρει την ανάπτυξη της τρίχας και να εμποδίσει περαιτέρω απώλεια μαλλιών, όμως χρειάζεται συστηματική χρήση και χρόνο για να δώσει αποτελέσματα», εξηγεί η δερματολόγος.

«Ακόμα, μια ισορροπημένη διατροφή, ενισχυμένη με μια ποικιλία θρεπτικών συστατικών που υποστηρίζουν την ανάπτυξη της τρίχας και την υγεία του τριχωτού, όπως βιταμίνες, μέταλλα και ιχνοστοιχεία, είναι απαραίτητη. Όσον αφορά τις καθημερινές συνήθειες, όταν βρισκόμαστε αντιμέτωποι με τριχόπτωση είναι απαραίτητο να περιορίσουμε στο ελάχιστο τη χρήση εργαλείων θερμότητας που ταλαιπωρούν την ήδη αποδυναμωμένη τρίχα και να επιλέγουμε ειδικά σαμπουάν που ενισχύουν και περιποιούνται την τρίχα και δεν προκαλούν ερεθισμό στο τριχωτό», συμπληρώνει η ειδικός.

Όσο για τις θεραπείες στο ιατρείο, «έχουμε στη φαρέτρα μας τη μέθοδο του microneedling, όπου χρησιμοποιούμε ειδικά τριχοτονωτικά μείγματα που συνδυάζουν βιταμίνες, ιχνοστοιχεία, πεπτίδια και μινοξιδίλη, αλλά και τα ενέσιμα κορτικοστεροειδή, τα οποία στοχεύουν στην καταπολέμηση της φλεγμονής που αποδυναμώνει τα τριχοθυλάκια. Ακόμα, η αυτόλογη μεσοθεραπεία (PRP) με πλάσμα πλούσιο σε αιμοπετάλια είναι αποτελεσματική μέθοδος, χωρίς παρενέργειες, η οποία αναγεννά και κάνει πιο λειτουργικό το θύλακα της τρίχας, βελτιώνει την αγγείωση της ρίζας της τρίχας και διεγείρει αυξητικούς παράγοντες ενίσχυσης των τριχών.  Άλλη καινοτόμος θεραπεία είναι η Low Level Laser Therapy, όπου χρησιμοποιείται κόκκινο φως από εξειδικευμένη ιατρική συσκευή φωτοδυναμικής θεραπείας το οποίο σταματά γρήγορα την τριχόπτωση, ενεργοποιεί τα τριχοθυλάκια και δυναμώνει τα μαλλιά. Είναι εντυπωσιακό το ότι ακόμα και χρόνιες έντονες αλωπεκίες ευνοούνται από τη φωτοδυναμική θεραπεία. Τέλος, η μεταμόσχευση μαλλιών, η χειρουργική δηλαδή διαδικασία εμφύτευσης μαλλιών, δίνει μόνιμη λύση στο πρόβλημα».

Στοχευμένη φροντίδα στο σπίτι κατά της τριχόπτωσης

Hair Force Monodoses Day-Night, Frezyderm

Ειδική αγωγή κατά της τριχόπτωσης για άντρες και γυναίκες. Συμβάλλει στον έλεγχο της ορμονοεπαγόμενης τριχόπτωσης, ενεργοποιεί τον κυτταρικό μεταβολισμό, ενισχύει την τριχοφυΐα και παρέχει αντιφλεγμονώδη προστασία.

Scalp Care+ Hair Thickening Treatment 3, Nioxin

Θεραπεία χωρίς ξέβγαλμα, κλινικά σχεδιασμένη να στοχεύει στην ελαφριά αραίωση των βαμμένων ή ξηρών ταλαιπωρημένων μαλλιών.

Dercos Aminexil Clinical 5 Αμπούλες για Τριχόπτωση Γυναικών, Vichy

Προηγμένη σύνθεση κατά της γυναικείας τριχόπτωσης που αξιοποιεί τη δύναμη του aminexil (ενός ισχυρού συστατικού με αποδεδειγμένη αποτελεσματικότητα) σε συνδυασμό με πέντε επιπλέον δραστικά συστατικά.

Genesis Anti-Hair Fall Fortifying Serum, Kérastase

Ορός καθημερινής χρήσης με aminexil, ρίζα τζίντζερ και καφεΐνη για αδύναμα μαλλιά με τάση τριχόπτωσης. Ενισχύει την αντοχή τους και εξασφαλίζει το βέλτιστο περιβάλλον για την ανάπτυξη νέων τριχών.

Tonic Τονωτικό Σαμπουάν για Γυναίκες, Apivita

Με σύμπλοκο ενεργοποίησης Hippophae TC, τέσσερις βιταμίνες, πρωτεΐνες σιταριού και λούπινου, εκχυλίσματα από τζίνσενγκ, κίνα, θυμάρι και λεβάντα, διεγείρει την ανάπτυξη της τρίχας και δυναμώνει και αναζωογονεί τη ρίζα της.

Invati Ultra Advanced Fortifying Leave-In Treatment, Aveda

Θεραπεία leave in για αδύναμα μαλλιά με τάση αραίωσης με ενδυναμωτική σύνθεση που μειώνει το φριζάρισμα για έως 24 ώρες, προστατεύει την τρίχα από τη θερμότητα και ενισχύει την ανθεκτικότητά της.

Συμπληρωματική… ενδυνάμωση

Η ελλιπής διατροφή και, φυσικά, οι ακραίες στερητικές δίαιτες συγκαταλέγονται στις αιτίες απώλειας μαλλιών. Σε αυτή την περίπτωση, κάνουμε τις απαραίτητες διορθωτικές κινήσεις στη διατροφή μας, ενώ συγχρόνως ενισχύουμε τα μαλλιά μας με ένα εξειδικευμένο συμπλήρωμα διατροφής που θα δυναμώσει την τρίχα τροφοδοτώντας τη

με τα συστατικά που χρειάζεται για την ανάπτυξή της.

Phytocyane, Phyto

Ισχυρή καινοτόμος σύνθεση που δρα στις τρεις βιολογικές αιτίες πίσω από την προοδευτική και σοβαρή τριχόπτωση.

Florasil, FMD

Συμπλήρωμα πυριτίου από καθαρό υδατικό εκχύλισμα equisetum arvense που ενισχύει την υγεία μαλλιών, νυχιών, επιδερμίδας, οστών, δοντιών κ.ά.

BeautyAde, Lanes

Συμπλήρωμα διατροφής για δέρμα, μαλλιά και νύχια με αμινοξέα, βιταμίνες Β και Ε, MSM, εκχύλισμα κεχριού και ανόργανα στοιχεία.

Hair Advanced Formulation, Sky Premium Life

Συμπλήρωμα διατροφής με κολλαγόνο, βιοτίνη, βιταμίνη C και ψευδάργυρο για δυνατά μαλλιά.