Ο μεταβολισμός από μόνος του δεν μπορεί να «μπλοκάρει» με την έννοια της απόλυτης διακοπής, αλλά υπάρχουν καταστάσεις όπου η λειτουργία του μπορεί να επιβραδυνθεί σημαντικά.
Τι μπορεί να φταίει;
- Διατροφικοί περιορισμοί ή αυστηρές δίαιτες: Όταν κάποιος ακολουθεί πολύ αυστηρές δίαιτες ή πειραματίζεται με περιορισμένα θερμιδικά επίπεδα για μεγάλο χρονικό διάστημα, το σώμα μπορεί να μπει σε μια κατάσταση «νηστείας» ή «επιβράδυνσης» για να προστατευτεί από την έλλειψη ενέργειας. Αυτό ονομάζεται adaptation ή “προσαρμογή του σώματος” και μπορεί να οδηγήσει σε επιβράδυνση του μεταβολισμού, καθώς το σώμα προσπαθεί να εξοικονομήσει θερμίδες και να περιορίσει την καύση ενέργειας.
- Καθιστική ζωή και έλλειψη σωματικής άσκησης: Η μειωμένη σωματική δραστηριότητα μπορεί να επιβραδύνει τον μεταβολισμό, καθώς η μυϊκή δραστηριότητα ενισχύει τη διαδικασία καύσης θερμίδων.
- Χρόνιο άγχος: Υψηλά επίπεδα κορτιζόλης μπορεί να οδηγήσουν σε αυξημένη αποθήκευση λίπους, ειδικά στην περιοχή της κοιλιάς, και να επηρεάσουν την ισορροπία του σακχάρου στο αίμα.
- Έλλειψη ύπνου: Η κακή ποιότητα ύπνου ή η χρόνια αϋπνία μπορεί να επηρεάσουν τον μεταβολισμό, μειώνοντας την ικανότητα του οργανισμού να καίει θερμίδες και να ρυθμίζει την όρεξη. Οι ορμόνες που σχετίζονται με την όρεξη (όπως η γκρελίνη και η λεπτίνη) μπορεί να διαταραχθούν λόγω της έλλειψης ύπνου, οδηγώντας σε αυξημένη όρεξη και λιγότερη καύση θερμίδων.
- Ηλικία: Καθώς τα χρόνια περνούν, οι άνθρωποι χάνουμε φυσικά μυϊκή μάζα. Ως αποτέλεσμα, καίμε θερμίδες με χαμηλότερο ρυθμό.
- Γονίδια: Τα γονίδια καθορίζουν το μέγεθος των μυών μας και την ικανότητά μας να αναπτύσσουμε μυϊκή μάζα και όσο λιγότερη μυϊκή μάζα έχουμε, τόσο πιο αργός γίνεται ο μεταβολισμός μας
- Φύλο: Oι άνδρες συνήθως έχουν ταχύτερο μεταβολισμό επειδή έχουν περισσότερη μυϊκή μάζα, βαρύτερα οστά και λιγότερο σωματικό λίπος.
- Ορμονικές διαταραχές ή υποθειρεοειδισμός: Εάν ανησυχείς για ιατρικούς λόγους, μπορείς να συζητήσεις με τον γιατρό σου για να αποκλείσεις πιθανά προβλήματα υγείας ή να λάβεις εξατομικευμένες συμβουλές για το πώς να επιταχύνεις το μεταβολισμό σου.
Έχεις αργό μεταβολισμό;
- Είσαι συνέχεια κουρασμένος/η.
- Το δέρμα σου είναι ξηρό.
- Πήρες βάρος.
- Κρυώνεις και τα άκρα σου είναι παγωμένα.
- Έχεις λιγούρες.
- Έχεις εναλλαγές της διάθεσης.
- Έχεις πεπτικά προβλήματα.
Πώς θα τον επιταχύνεις;
- Αύξηση μυϊκής μάζας και καρδιοαναπνευστική άσκηση.
- Ισορροπημένη διατροφή και κατανάλωση μικρών, συχνών γευμάτων.
- Καλή ενυδάτωση.
- Υγιεινός τρόπος ζωής, αποφυγή καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ.
- Επαρκής ύπνος.
- Διαχείρηρη του άγχους.
Τα σημάδια ότι ο μεταβολισμός μας δουλεύει «ρολόι»
- Το πεπτικό σου σύστημα λειτουργεί ομαλά.
- Έχεις ενέργεια.
- Επανέρχεσαι γρήγορα μετά την προπόνηση.
- Η συγκέντρωσή σου είναι σε καλά επίπεδα.
- Αναρρώνεις γρήγορα ύστερα από κοινές ασθένειες.
- Χάνεις πιο εύκολα τα περιττά κιλά.