Ο κίνδυνος εμφάνισης καρκίνου κατά τη διάρκεια της ζωής ενός ατόμου μπορεί να καθορίζεται πριν ακόμα να γεννηθεί, υποστηρίζει νέα μελέτη από επιστήμονες του Ινστιτούτου Van Andel.

Στα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Nature Cancer, συγκαταλέγονται δύο διαφορετικές επιγενετικές καταστάσεις που προκύπτουν κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης και συνδέονται με τον κίνδυνο καρκίνου.

Διαφορετικοί κίνδυνοι, διαφορετικοί καρκίνοι

Η μία από αυτές τις καταστάσεις συνδέεται με χαμηλότερο κίνδυνο κατά τη διάρκεια της ζωής, ενώ η άλλη με υψηλότερο κίνδυνο κατά τη διάρκεια της ζωής.

Εάν ο καρκίνος αναπτυχθεί στην κατάσταση χαμηλότερου κινδύνου, είναι πιο πιθανό να είναι ένας όγκος σε υγρή μορφή, όπως η λευχαιμία ή το λέμφωμα. Εάν ο καρκίνος αναπτυχθεί στην κατάσταση υψηλότερου κινδύνου, είναι πιθανότερο να πρόκειται για συμπαγή όγκο, όπως ο καρκίνος του πνεύμονα ή του προστάτη.

«Επειδή οι περισσότεροι καρκίνοι εμφανίζονται αργότερα στη ζωή και θεωρούνται ασθένειες μετάλλαξης ή γενετικής, δεν έχει δοθεί μεγάλη έμφαση στο πώς η ανάπτυξη μπορεί να διαμορφώνει τον κίνδυνο καρκίνου. Τα ευρήματά μας το αλλάζουν αυτό», αναφέρουν οι ερευνητές πίσω από την μελέτη.

«Ο εντοπισμός αυτών των δύο επιγενετικά διαφορετικών καταστάσεων ανοίγει την πόρτα σε έναν εντελώς νέο κόσμο μελέτης του υπόβαθρου του καρκίνου» συμπληρώνουν.

Τα επιγενετικά σφάλματα & ο κίνδυνος καρκίνου

Ο κίνδυνος καρκίνου αυξάνεται καθώς οι άνθρωποι μεγαλώνουν, εξαιτίας της συσσώρευσης βλαβών στο DNA και άλλων παραγόντων. Παρόλα αυτά, κάθε ανώμαλο κύτταρο δεν εξελίσσεται σε καρκίνο. Τα τελευταία χρόνια, οι επιστήμονες έχουν εντοπίσει άλλες επιρροές, όπως τα επιγενετικά σφάλματα, ως πρόσθετους παράγοντες που συμβάλλουν στην εμφάνισή του.

Η επιγενετική μελετά τις διαδικασίες που επηρεάζουν τον τρόπο και τον χρόνο εκτέλεσης των εντολών στο DNA. Τα σφάλματα επιγενετικής μπορεί να “εκτροχιάσουν”  τις διαδικασίες κυτταρικού ποιοτικού ελέγχου, επιτρέποντας στα άρρωστα κύτταρα να επιβιώσουν και να εξαπλωθούν.

Στην μελέτη τους, οι επιστήμονες παρατήρησαν ότι τα πειραματόζωα με μειωμένα επίπεδα του γονιδίου Trim28 μπορούν να έχουν ένα από τα δύο μοτίβα επιγενετικών σημάτων σε γονίδια που σχετίζονται με τον καρκίνο, παρά το γεγονός ότι κατά τα άλλα είναι πανομοιότυπα. Τα πρότυπα αυτά καθορίζονται κατά τη διάρκεια της ανάπτυξης. Η ισχύς των μοτίβων καθορίζει ποια από τις δύο καταστάσεις κινδύνου εμφάνισης καρκίνου εμφανίζεται.

Δυνατότητες πρόληψης

«Ενώ όλοι αντιμετωπίζουν κάποιο επίπεδο κινδύνου, όταν τελικά εμφανίζεται ο καρκίνος τείνουμε να θεωρούμε ότι πρόκειται για κακοτυχία. Ωστόσο, η κακή τύχη δεν εξηγεί πλήρως γιατί ορισμένοι άνθρωποι αναπτύσσουν καρκίνο και άλλοι όχι» σημειώνουν οι ερευνητές.

«Το πιο σημαντικό είναι ότι η κακή τύχη δεν μπορεί να στοχευθεί για θεραπεία. Η επιγενετική, από την άλλη πλευρά, μπορεί να στοχευθεί. Τα ευρήματά μας δείχνουν ότι οι ρίζες του καρκίνου μπορεί να ξεκινούν κατά την ευαίσθητη περίοδο της ανάπτυξης, προσφέροντας μια νέα προοπτική για τη μελέτη της νόσου και πιθανές νέες επιλογές για τη διάγνωση και τη θεραπεία» καταλήγουν.

Η ομάδα βρήκε ενδείξεις των δύο επιγενετικών καταστάσεων σε όλους τους ιστούς του σώματος, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο αναπτυξιακός επιγενετικός κίνδυνος μπορεί να είναι κοινός σε όλους τους καρκίνους. Στο μέλλον, σκοπεύουν να διερευνήσουν τις επιδράσεις αυτών των δύο καταστάσεων σε μεμονωμένους τύπους καρκίνου.