Οι απόφοιτοι πανεπιστημίου είναι πιο πιθανό να καταλήξουν νωρίτερα στο θάνατο από άνοια σε σχέση με τους λιγότερο μορφωμένους συνομηλίκους τους, σύμφωνα με τα ευρήματα μελέτης. Αυτό πιθανώς συμβαίνει διότι τα άτομα αυτά έχουν συνήθως μεγαλύτερα «αποθέματα» στον εγκέφαλο που τους βοηθούν να αντιμετωπίσουν τα πρώιμα συμπτώματα, γεγονός που σημαίνει ότι η ασθένεια είναι πιο προχωρημένη μέχρι την τελική διάγνωση.
Η εν λόγω ανασκόπηση 261 μελετών, συμπεριλαμβανομένων 36 που σχετίζονται με την εκπαιδευτική επίδοση, αποκάλυψε ότι το προσδόκιμο ζωής μετά τη διάγνωση άνοιας μειώνεται για κάθε επιπλέον χρόνο εκπαίδευσης. Πιο συγκεκριμένα, οι ασθενείς επιβίωσαν κατά μέσο όρο για 10,5 χρόνια, αλλά οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι κάθε επιπλέον έτος σπουδών μείωνε το χρόνο επιβίωσης κατά περίπου 2,5 μήνες.
Οι Ολλανδοί ερευνητές επισημαίνουν το «παράδειγμα της γνωστικής αποθήκης», σύμφωνα με το οποίο οι άνθρωποι με υψηλότερη ευφυΐα μπορούν να λειτουργούν για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα χωρίς προφανή σημάδια ή συμπτώματα της ασθένειας. Όταν οι γνωστικές αποθήκες εξαντλούνται, η ασθένεια βρίσκεται σε πιο προχωρημένο στάδιο. Σαν αποτέλεσμα, οι ασθενείς φαίνεται να έχουν λιγότερα χρόνια ζωής σε σύγκριση με όσους που διαγιγνώσκονται νωρίτερα.
«Οι άνθρωποι με υψηλότερη εκπαίδευση είναι πιο ανθεκτικοί στις εγκεφαλικές βλάβες πριν από τις λειτουργικές μειώσεις. Αφού αυτή η “αποθήκη” εξαντληθεί και η άνοια διαγνωστεί, τα εν λόγω άτομα βρίσκονται ήδη σε πιο προχωρημένο στάδιο της υποκείμενης ασθένειας και η κλινική πρόοδος είναι πιο πιθανό να είναι ταχύτερη», δήλωσαν οι επιστήμονες στο έγκριτο περιοδικό BMJ.
Η μελέτη διαπίστωσε ότι οι άνδρες ζούσαν κατά μέσο όρο 5,7 χρόνια όταν διαγιγνώσκονταν στην ηλικία των 65 ετών, και 2,2 χρόνια όταν διαγιγνώσκονταν στην ηλικία των 85 ετών. Οι γυναίκες, από την άλλη, 8 χρόνια και 4,5 χρόνια όταν διαγιγνώσκονταν στις αντίστοιχες ηλικίες.
Η επιβίωση ήταν μεγαλύτερη μεταξύ των Ασιατικών πληθυσμών σε σχέση με άλλες ομάδες, καθώς και μεταξύ των ατόμων με Αλτσχάιμερ σε σύγκριση με όσους έπασχαν από άλλες μορφές άνοιας.
Άνοια και υγεία του εγκεφάλου
Ο οργανισμός Alzheimer’s Research UK ενθαρρύνει τους ανθρώπους να ενισχύουν την υγεία του εγκεφάλου τους, διατηρώντας «νοητική δραστηριότητα» καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής τους.
Μελέτες, για παράδειγμα, έχουν δείξει ότι τα παζλ μπορούν να βοηθήσουν στην οικοδόμηση μιας «γνωστικής αποθήκης», επιτρέποντας την διατήρηση των νοητικών ικανοτήτων για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, ακόμη κι αν αναπτυχθεί άνοια.
«Η τακτική πρόκληση του εγκεφάλου μας και η διατήρηση της νοητικής δραστηριότητας μπορεί να βοηθήσει στην προστασία της υγείας του εγκεφάλου καθώς μεγαλώνουμε, μειώνοντας τον κίνδυνο προβλημάτων μνήμης, σκέψης και τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας», υπογραμμίζουν οι επιστήμονες.
