Έχετε παρατηρήσει ποτέ ότι το δέρμα σας φαίνεται ερεθισμένο πριν από μια μεγάλη παρουσίαση ή μια αγχωτική εβδομάδα στη δουλειά; Οι επιστήμονες υποπτεύονται εδώ και καιρό ότι υπάρχει σχέση μεταξύ του στρες και της επιδείνωσης των αλλεργικών συμπτωμάτων, αλλά ο βιολογικός μηχανισμός πίσω από αυτή τη σύνδεση παρέμενε άγνωστος.

Τώρα, επιστήμονες στην Ιαπωνία αποκάλυψαν την κυτταρική αλυσιδωτή αντίδραση που εξηγεί γιατί το στρες «φουντώνει» τις δερματικές αλλεργίες.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Allergy and Clinical Immunology, όταν είμαστε αγχωμένοι, ορισμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος που ονομάζονται μακροφάγα (τα οποία κανονικά βοηθούν στη μείωση της φλεγμονής) ουσιαστικά «ξεχνούν» να εκτελούν το προστατευτικό τους έργο.

Αυτές οι κυτταρικές αλλαγές μπορούν να επιμείνουν έως και μία εβδομάδα μετά το στρεσογόνο γεγονός, εξηγώντας ενδεχομένως γιατί οι περίοδοι υψηλού στρες συχνά οδηγούν σε παρατεταμένα συμπτώματα αλλεργίας.

«Τα ευρήματά μας υποδηλώνουν ότι ο αντίκτυπος του ψυχολογικού στρες στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος είναι μακροχρόνιος. Το φαινόμενο αυτό, που αναφέρεται ως «μνήμη του στρες», υποδηλώνει ότι το έντονο στρες αφήνει ένα παρατεταμένο αποτύπωμα στα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, επηρεάζοντας τη λειτουργία τους και συμβάλλοντας στην ανάπτυξη ασθενειών»

Πώς το στρες επιδεινώνει τις αλλεργικές αντιδράσεις

  • Όταν βιώνουμε πίεση, το συμπαθητικό νευρικό σύστημα, η αντίδρασή μας «μάχη ή φυγή», απελευθερώνει μια ορμόνη που ονομάζεται νορεπινεφρίνη.
  • Όταν εκτίθενται επανειλημμένα στη νορεπινεφρίνη που προκαλείται από το στρες, τα μακροφάγα γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά στην κύρια αντιφλεγμονώδη εργασία τους: τον καθαρισμό των νεκρών κυττάρων του ιστού.
  • Όταν τα νεκρά κύτταρα δεν απομακρύνονται, αρχίζουν να αποσυντίθενται και να απελευθερώνουν σήματα κινδύνου που πυροδοτούν περισσότερη φλεγμονή. Αυτό δημιουργεί έναν φαύλο κύκλο όπου περισσότερα φλεγμονώδη κύτταρα στρατολογούνται στην περιοχή, κάνοντας την αλλεργική αντίδραση χειρότερη.
  • Όταν η ερευνητική ομάδα μπλόκαρε την ικανότητα των μακροφάγων να ανταποκρίνονται στη νορεπινεφρίνη, δεν παρατηρήθηκε επιδείνωση των αλλεργικών αντιδράσεων.

«Το στρες μικραίνει τη ζωή», υπογραμμίζουν οι ειδικοί, τονίζοντας ότι αφήνει ανεξίτηλο αποτύπωμα όχι μόνο στην ψυχική, αλλά και στη σωματική υγεία μας. Όταν, μάλιστα, επιμένει, επί μεγάλο χρονικό διάστημα, πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες εμφάνισης άσθματος, έλκους, εμφράγματος και εγκεφαλικού.

Σύμφωνα με προηγούμενη μελέτη που δημοσιεύθηκε στην επιθεώρηση Proceedings of the National Academy of Sciences, οι συμμετέχοντες που ανέφεραν υψηλότερα επίπεδα στρες είχαν και πιο γηρασμένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ειδικοί σε θέματα γεροντολογίας από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Καλιφόρνια, υποστηρίζουν ότι καθώς γερνάει το ανοσοποιητικό σύστημα, παύει η συντονισμένη αντίδρασή του έναντι των νέων απειλών. Αυτό συμβαίνει επειδή παράγει διαφορετικούς τύπους ανοσοκυττάρων, σε διαφορετικές αναλογίες από ό,τι στις νεότερες ηλικίες. Ταυτόχρονα, τα πιο γερασμένα ανοσοκύτταρα κυριαρχούν επί των νεότερων, που έχουν περισσότερες δυνατότητες, περιορίζοντας την ισχύ της αντίδρασής του.