Η κατάθλιψη είναι μια πολυπαραγοντική νόσος, που σημαίνει ότι εξαρτάται και προκύπτει από διάφορους πιθανούς παράγοντες. Οι ειδικοί εξηγούν ότι απασχολεί συχνότερα ανθρώπους με μια προσωπικότητα που για κάποιους λόγους μπορεί να τους κάνει πιο επιρρεπείς στην εκδήλωση της ασθένειας, συχνά έπειτα από ένα σοβαρό και επώδυνο γεγονός.
Πλέον οι ειδικοί γνωρίζουν, επίσης, ότι το χρόνιο στρες προκαλεί κατάθλιψη, ότι όσο μεγαλώνουμε είναι πιο πιθανό να εμφανίσουμε κατάθλιψη και ότι η κατάθλιψη είναι πιο συνηθισμένη στα χαμηλά κοινωνικοοικονομικά στρώματα. Επίσης, οι χρόνιες και απειλητικές για τη ζωή ασθένειες (π.χ., καρκίνος, καρδιαγγειακά) μπορεί να συμβάλουν στην εμφάνιση της νόσου, όπως και οι εγκεφαλικοί τραυματισμοί και ο υποθυρεοειδισμός. Άλλες αιτίες που σχετίζονται με την εκδήλωσή της είναι η υπερβολική χρήση αλκοόλ.
Επιπλέον, η κατάθλιψη μπορεί να προκύψει έπειτα από κάποιο τραυματικό γεγονός, μετά τη γέννα (επιλόχειος κατάθλιψη), εξαιτίας της μοναχικής ζωής που ζει κάποιος χωρίς να το θέλει, ενώ ενδεχομένως να σχετίζεται και με την κληρονομικότητα.
Είναι η κατάθλιψη θέμα γονιδίων;
Ίσως είχε η μητέρα σας, ο αδερφό σας ή οι παππούδες σας… Σύμφωνα με την Ιατρική Σχολή του Στάνφορντ, ένας στους 10 βιώνει κατάθλιψη σε κάποια φάση της ζωής του, αλλά για κάποιον που έχει συγγενή με κατάθλιψη ο κίνδυνος είναι 5 φορές μεγαλύτερος!
Η πιθανή σύνδεση μεταξύ γονιδίων και κατάθλιψης έχει αποτελέσει αντικείμενο έρευνας.
Μέχρι τώρα γνωρίζαμε ότι για το 40% όσων έχουν κατάθλιψη, το αίτιο μπορεί να εντοπίζεται στο γενετικό προφίλ τους, τώρα, επιστήμονες που ερεύνησαν ένα πιο ποικιλόμορφο δείγμα ανθρώπων κατάφεραν να εντοπίσουν 300 άγνωστους προηγουμένως γενετικούς παράγοντες κινδύνου.
Συγκεκριμένα, μια διεθνής ομάδα ερευνητών, με επικεφαλής το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και το King’s College του Λονδίνου, μελέτησε ανώνυμα γενετικά δεδομένα από περισσότερα από 5 εκατομμύρια άτομα σε 29 χώρες και βρήκε 700 παραλλαγές στον γενετικό κώδικα των ατόμων που συνδέονται με την ανάπτυξη της κατάθλιψης, σχεδόν οι μισές από τις οποίες δεν είχαν ποτέ πριν συσχετιστεί με την πάθηση.
Σύμφωνα με τη μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Cell, αυτές οι μικρές αλλαγές στο DNA αφορούσαν νευρώνες σε πολλαπλές περιοχές του εγκεφάλου, συμπεριλαμβανομένων περιοχών που ελέγχουν το συναίσθημα.
Οι συγγραφείς της μελέτης ελπίζουν ότι τα ευρήματα θα βοηθήσουν στο να προβλέπουμε με μεγαλύτερη ακρίβεια τον κίνδυνο κατάθλιψης, ανεξάρτητα από την εθνικότητα, και να αναπτύξουμε πιο διαφοροποιημένες θεραπευτικές επιλογές, συμβάλλοντας στη μείωση των ανισοτήτων στην υγεία.
Οι 7 συνήθειες που μας προστατεύουν
Το γεγονός ότι κάποιο συγγενικό σας πρόσωπο είχε κατάθλιψη, δεν σημαίνει απαραίτητα ότι θα νοσήσετε κι εσείς. Μάλιστα, υπάρχουν επτά βασικές συνήθειες υγιεινού τρόπου ζωής που μπορείτε να υιοθετήσετε για να μειώσετε τις πιθανότητες.
Σύμφωνα με μελέτη που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό Nature Mental Health, ο κίνδυνος ήταν χαμηλότερος για όσους ανέφεραν ότι:
- Κοιμούνταν επαρκώς
- Ασκούνταν τακτικά
- Έβαζαν όρια στην καθιστική ζωή και στο χρόνο ενασχόλησης με οθόνες
- Ακολουθούσαν υγιεινή διατροφή
- Απείχαν από το κάπνισμα
- Κατανάλωναν αλκοόλ σε λογικές ποσότητες
- Συναντούσαν τακτικά φίλους
«Παρόλο που το DNA μας – το γενετικό «φύλλο» που μας μοίρασε η ζωή – μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο κατάθλιψης, δείξαμε ότι ένας υγιεινός τρόπος ζωής είναι ενδεχομένως πιο σημαντικός», υπογραμμίζουν οι ειδικοί, από το Πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ.
