Σύμφωνα με νέα έρευνα που περιελάμβανε περισσότερους από 400.000 συμμετέχοντες, τα άτομα που καταναλώνουν πολλά υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, θα μπορούσαν να έχουν περίπου 25% περισσότερες πιθανότητες να πεθάνουν από τη νόσο του Πάρκινσον και περίπου 10% λιγότερες πιθανότητες να επιβιώσουν από εγκεφαλικό επεισόδιο ή έμφραγμα ενώ, σύμφωνα με τα ευρήματα, ανεξάρτητα από την υποκείμενη κατάσταση, η κατανάλωση πολλών υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων αύξησε τον κίνδυνο πρόωρου θανάτου κατά 4%.

«Μια διατροφή πλούσια σε υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα αύξησε επίσης τον κίνδυνο θανάτου από πεπτικές ασθένειες– ένας γενικός όρος που περιλαμβάνει προβλήματα όπως η ηπατική νόσος, επιπλοκές από έλκος στο στομάχι και η σκωληκοειδίτιδα κατά 12%. Οι πιθανότητες θανάτου από εγκεφαλικό επεισόδιο αυξήθηκαν κατά 11% και οι θάνατοι από καρδιαγγειακά προβλήματα, όπως η καρδιοπάθεια, κυμάνθηκαν από 5% έως 9%», ανέφεραν οι επιστήμονες.

Μιλώντας στο έγκριτο περιοδικό The Lancet Regional Health – Europe, οι ερευνητές δήλωσαν ότι τα αποτελέσματά τους παρέχουν περισσότερα στοιχεία για τα πιθανά οφέλη της κατανάλωσης λιγότερων υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και ότι η αντικατάσταση ενός μέρους της καθημερινής κατανάλωσης πρόχειρου φαγητού με φρούτα και λαχανικά μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο θανάτου από όλες τις αιτίες κατά 6%.

Ωστόσο, η επιστημονική ομάδα δεν βρήκε καμία σύνδεση μεταξύ της κατανάλωσης υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων και της αυξημένης πιθανότητας θανάτου από καρκίνο και τη νόσο Αλτσχάιμερ.

Υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα και υγεία του εντέρου

«Τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα είναι συνήθως γεμάτα με υψηλά επίπεδα αλατιού και ζάχαρης καθώς και βιομηχανικά χρωστικά, ενισχυτικά γεύσης, γαλακτωματοποιητές και συντηρητικά», ανέφεραν οι επιστήμονες.

«Αυτά τα τρόφιμα υποβάλλονται συχνά σε βιομηχανικές διαδικασίες, οι οποίες, όπως έχει διαπιστωθεί από την έρευνα, υποβαθμίζουν τη φυσική δομή των τροφίμων, κάνοντάς τα να απορροφώνται γρήγορα στο αίμα. Αυτό με τη σειρά του αυξάνει το σάκχαρο, μειώνει το αίσθημα κορεσμού και μπορεί να καταστρέψει το μικροβίωμα- την κοινότητα των «φιλικών» βακτηρίων που ζουν στο έντερό μας και από την οποία εξαρτάται η καλή μας υγεία», εξήγησαν.

«Τα πρόσθετα των τροφίμων έχουν συνδεθεί με φλεγμονές του εντέρου και ορμονικές αντιδράσεις στο φαγητό που μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο εμφράγματος και εγκεφαλικού επεισοδίου. Το πιο εντυπωσιακό στα τελευταία ευρήματα ήταν ο 23% υψηλότερος κίνδυνος θανάτου από τη νόσο του Πάρκινσον για εκείνους που κατανάλωναν πάνω από τον μέσο όρο υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων (το οποίο ορίστηκε ως τουλάχιστον το 13,7% της καθημερινής κατανάλωσης τροφής). Η νόσος του Πάρκινσον, η οποία προκαλεί το θάνατο των νευρικών κυττάρων στον εγκέφαλο, με αποτέλεσμα προβλήματα στην κίνηση, δεν επιφέρει άμεσα το θάνατο. Ωστόσο, ασκεί μεγάλη πίεση στο σώμα, γεγονός που καθιστά το άτομο ευάλωτο σε θανατηφόρες λοιμώξεις», τόνισαν οι ίδιοι.

Τι θα συνέβαινε αν προχωρούσαμε σε υγιεινές αντικαταστάσεις

Ένα ξεχωριστό μέρος της μελέτης υπολόγισε, όπως αρχικά αναφέρθηκε, τι θα συνέβαινε εάν οι άνθρωποι αντικαθιστούσαν μόλις το 10% των υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων που κατανάλωναν με ακατέργαστα τρόφιμα, όπως φρέσκα φρούτα και λαχανικά.

Η αντικατάσταση αυτή οδήγησε σε 22% μειωμένες πιθανότητες θανάτου από Πάρκινσον, 18% λιγότερες πιθανότητες θανάτου από πεπτικές ασθένειες, 13% λιγότερες πιθανότητες από εγκεφαλικό επεισόδιο και 11% έως 12% από καρδιολογικά προβλήματα.

Η «θολή» φύση του όρου «υπερ-επεξεργασμένο φαγητό»

Όπως και σε παρόμοιες έρευνες, τα αποτελέσματα της εν λόγω μελέτης είναι παρατηρητικά, πράγμα που σημαίνει ότι δεν μπορεί να αποδειχθεί ότι τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα ήταν άμεσα υπεύθυνα για τα αποτελέσματα στην υγεία. Επιπρόσθετα, τα δεδομένα για τη διατροφή των συμμετεχόντων καταγράφηκαν μόνο στην αρχή της μελέτης.

Υπάρχει μια συνεχιζόμενη συζήτηση μεταξύ των ειδικών σχετικά με το αν τα τρόφιμα αυτά ευθύνονται άμεσα για τα προβλήματα υγείας ή αν οι άνθρωποι που τα καταναλώνουν τείνουν να είναι πιο ευάλωτοι σε προβλήματα υγείας.

«Μέρος του προβλήματος μπορεί να είναι ότι όσοι καταναλώνουν μεγάλες ποσότητες υπερ-επεξεργασμένων τροφίμων είναι, κατά μέσο όρο, πιο αδιάφοροι για την υγεία τους γενικά. Αξίζει εν τω μεταξύ να σημειωθεί πως κάποια υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα μπορεί να είναι πιο επιβλαβή για την υγεία από άλλα, και αυτό σπάνια λαμβάνεται υπόψη στις μελέτες. Πιο απλά, δεν γίνεται διάκριση μεταξύ ενός έτοιμου γεύματος που είναι γεμάτο με λιπαρά, αλάτι και ζάχαρη και μιας φραντζόλας ολικής αλέσεως, η οποία, αν και κατατάσσεται σε αυτή την κατηγορία, έχει οφέλη για την υγεία», κατέληξαν οι ερευνητές.