Η ενσυναίσθηση αποτελεί μία πολυδιάστατη έννοια, με ευρεία χρήση, με καθοριστική συμβολή στο πλαίσιο των θεραπευτικών σχέσεων, αλλά και με ιδιαίτερη σημασία στο χώρο της υγείας. Αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την επιτυχή επικοινωνία γιατρού– ασθενούς, ταυτόχρονα όμως ενδέχεται να επιφέρει ψυχοσυναισθηματική κόπωση στους επαγγελματίες υγείας, ιδιαίτερα όταν συνοδεύεται από χαμηλά επίπεδα εργασιακής ικανοποίησης.

Τι είναι η «κόπωση ενσυναίσθησης»;

Επτά στους δέκα γενικούς γιατρούς παραδέχονται ότι υποφέρουν από «κόπωση ενσυναίσθησης», δηλαδή μια σταδιακή απώλεια της ενσυναίσθησης προς τους ασθενείς τους, σύμφωνα με δημοσκόπηση που διενεργήθηκε από την Ενωση Ιατρικής και Οδοντιατρικής Προστασίας της Σκωτίας (MDDUS).

Οι οικογενειακοί γιατροί λένε ότι εξουθενώνονται τόσο συναισθηματικά όσο και σωματικά ακούγοντας τα προβλήματα των ασθενών τους.

Το πιο ανησυχητικό είναι ότι τα αποτελέσματα αφορούν τους νεότερους του ιατρικού επαγγέλματος, ηλικίας 25 με 34 ετών, οι οποίοι εμφανίζονται να πλήττονται περισσότερο από το φαινόμενο.

Και δεν είναι μόνο η ψυχική υγεία των γιατρών που διακυβεύεται, αλλά και η ασφάλεια των ασθενών. Η «κόπωση ενσυναίσθησης» υπονομεύει τη σχέση γιατρού-ασθενούς. Μάλιστα, σχεδόν οι μισοί (44%) συμμετέχοντες ανησυχούν ότι αυτό αυξάνει την πιθανότητα να κάνουν κάποιο ιατρικό λάθος.

Να αλλάξω γιατρό;

Είναι πολύ σημαντικό να έχουμε καλή σχέση με το γιατρό μας, κυρίως όταν είναι ένας ειδικός που βλέπουμε συχνά (π.χ. παθολόγος, γυναικολόγος, παιδίατρος κ.α.). Ιδανικά επιλέγουμε έναν άνθρωπο με τον οποίο θα μπορούμε να επικοινωνούμε χωρίς να τον ντρεπόμαστε. Επιπλέον, θέλουμε να είναι διαθέσιμος όταν τον χρειαζόμαστε, να μας εξηγεί τα πράγματα με τρόπο κατανοητό και να μας λέει όλη την αλήθεια σε σχέση με το πρόβλημα υγείας μας και με τη θεραπεία που θα πρέπει να ακολουθήσουμε.

Τα σημάδια ότι ίσως πρέπει να βρείτε έναν άλλο γιατρό:

  • Eίναι υπερβολικά πολυάσχολος με αποτέλεσμα να δυσκολεύεστε πολύ να κλείσετε ραντεβού ή να νιώθετε ότι δεν σας αφιερώνει αρκετό χρόνο σε κάθε επίσκεψη.
  • Δεν αισθάνεσθε ότι μπορείτε να του μιλήσετε ανοιχτά. Όσο πιο άνετα αισθάνεστε να μιλήσετε στο γιατρό σας, τόσο πιθανότερο είναι να του εξηγήσετε τι πραγματικά συμβαίνει με την υγεία σας.
  • Αισθάνεσθε ότι δεν σας ακούει. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο του Cambridge και το King’s College του Λονδίνου παρατήρησαν ότι ορισμένοι γιατροί έτειναν να θεωρούν τις αυτοαξιολογήσεις των ασθενών ως τις λιγότερο σημαντικές κατά τη λήψη διαγνωστικών αποφάσεων. Μάλιστα, κατέταξαν τις δικές τους απόψεις στην υψηλότερη θέση, παρά το γεγονός ότι παραδέχονταν ότι δεν ήταν σίγουροι για ορισμένα συμπτώματα. Αν, λοιπόν, έχετε την εντύπωση ότι ο γιατρός σας δεν λαμβάνει υπόψιν του την εμπειρία σας και υποτιμά τα συμπτώματά σας μπορεί να χρειαστείτε μια δεύτερη γνώμη.

Μη διατάζετε να κάνετε ερωτήσεις

Μοιραστείτε με τον γιατρό την αγωνία σας και εκφράστε τις όποιες απορίες ή αμφιβολίες έχετε. Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Γιούτα λένε ότι πάνω από το ένα τρίτο των ανθρώπων δεν εκφράζει ανοιχτά τη διαφωνία του για τις συστάσεις του γιατρού σχετικά με την υγεία του.

Επιπλέον, αρκετοί δεν παραδέχονται ότι απλούστατα δεν καταλαβαίνουν τι τους λέει για την πάθησή τους ή τι είναι αυτό που τους συμβουλεύει. Μην διστάζετε να κάνετε ερωτήσεις ο γιατρός σας θα σας εξηγήσει και θα σας διευκρινίσει ό,τι σας αγχώνει ή σας μπερδεύει. Αν διαβάσατε ή ακούσατε κάτι που νομίζετε πως μπορεί να σας αφορά, μπορείτε απλά να τον ρωτήσετε τι πιστεύει εκείνος για αυτό και αν μπορεί να ισχύει για την δική σας περίπτωση.