Δεδομένου ότι το αλκοόλ δεν φημίζεται για τα οφέλη του ως προς την υγεία, τί επιλογές έχετε όταν η παρέα σάς προσκαλεί σε μια βραδινή έξοδο και δεν επιθυμείτε να καταναλώσετε ποτό; Είναι αλήθεια ότι το αλκοόλ μοιάζει μονόδρομος, αλλά αυτή είναι η μία πλευρά του νομίσματος.
Ταυτόχρονα, στις περισσότερες εξόδους με παρέα τα βράδια το ποτό αποτελεί μονόδρομο, με αποτέλεσμα να περιορίζει πολλούς ανθρώπους που το αποφεύγουν ή δεν πίνουν καθόλου. Ωστόσο, υπάρχει τρόπος να διασκεδάσετε και να περάσετε καλά ακόμα και χωρίς αλκοόλ. Τα καλά νέα είναι ότι τα τελευταία χρόνια έχουν κάνει την εμφάνισή τους τα mocktails, τα οποία και αποτελούν την ιδανική συνθήκη για εκείνους που δεν πίνουν αλκοόλ.
Μιλήσαμε με τον Πέτρο Μυτιληναίο, Bartender – Bar Instructor και Συγγραφέα του «Writer of Cocktail’s Anatomy», ο οποίος μας εξήγησε όσα πρέπει να ξέρουμε για τα mocktails και μας χάρισε μια δική του συνταγή για να την απολαύσουμε στις γιορτές με τους φίλους και τους αγαπημένους μας.
Τι είναι τα mocktails και πώς διαδόθηκαν
Τα mocktails είναι τα κοκτέιλ χωρίς αλκοόλ που μοιάζουν ακριβώς με τα κανονικά κοκτέιλ – στη γεύση, στην εμφάνιση και τη διάθεση που δημιουργούν. Η λέξη «mocktail» προκύπτει από το συνδυασμό του «mock» (που σημαίνει ψεύτικο ή πλαστό) και του «cocktail» (κοκτέιλ). Κάπως σαν να πίνει κανείς ένα κοκτέιλ, αλλά χωρίς το αλκοόλ και τις επιπτώσεις του την επόμενη μέρα. Θα τα συναντήσετε και ως «virgin cocktails» ή «non-alcoholic cocktails» και είναι η τέλεια επιλογή για όσους θέλουν να πιουν κάτι δροσερό χωρίς να επηρεάσουν τη διαύγειά τους ή να πιουν αλκοόλ για οποιονδήποτε λόγο.
Τα mocktails ξεκίνησαν τον 20ό αιώνα και η ιδέα πήρε φωτιά στις ΗΠΑ κατά τη διάρκεια της Ποτοαπαγόρευσης (1920-1933), όταν το αλκοόλ κρίθηκε παράνομο. Υπό αυτές τις συνθήκες, τα mocktails, άρχισαν να γίνονται γνωστά. Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και κατά τη διάρκεια των δεκαετιών του ’50 και ’60, τα κοκτέιλ γίνονταν όλο και πιο δημοφιλή, κερδίζοντας συνεχώς έδαφος. Ταυτόχρονα, αυξανόμενη ζήτηση απέκτησαν τα ποτά για εκείνους που δεν ήθελαν ή δεν μπορούσαν να πιουν αλκοόλ. Έτσι, εμφανίστηκαν τα πρώτα «κλασικά mocktails», όπως το shirley temple (με ginger ale και γρεναδίνη) και το arnold palmer (μια μίξη λεμονάδας και παγωμένου τσαγιού).
Από τη δεκαετία του ’90 και μετά, τα πράγματα έγιναν ακόμα πιο σοβαρά (με την καλή έννοια), καθώς η προσοχή στην υγιεινή διατροφή και οι πιο συνειδητές επιλογές πήραν τα ηνία. Εστιατόρια και μπαρ προσφέρουν πλέον δημιουργικά mocktails στα μενού τους, γιατί όλοι θέλουν να νιώθουν cool και να πίνουν κάτι δροσερό χωρίς να επηρεάζεται το σώμα τους λόγω αλκοόλ. Η τάση αυτή συνέχισε να αναπτύσσεται με την άνοδο της «sober-curious» κουλτούρας, όπου οι άνθρωποι επιλέγουν να απέχουν από το αλκοόλ για λόγους ευεξίας και ψυχικής ισορροπίας.
Σήμερα, τα mocktails είναι ένα κομψό και δημιουργικό must-have στα μενού των μπαρ, με έμφαση στη γεύση, την ποιότητα και τη συνολική εμπειρία. Πλέον δεν είναι απλά το ποτό «για τους ντροπαλούς», αλλά το ποτό που λέει «κοίτα πόσο γευστικό είμαι και χωρίς το hangover!».
Συστατικά και παρασκευή
Τα mocktails παρασκευάζονται με χυμούς φρούτων, σόδες, σιρόπια, μυρωδικά, μπαχαρικά και πάρα πολλά άλλα υλικά με σκοπό να δημιουργήσουν ένα τελικό αποτέλεσμα που θα κάνει το στόμα σας να λέει «ευχαριστώ». Οι τεχνικές είναι ίδιες με αυτές των «κανονικών» cocktails όπως το build-up και το shake και τα τελικά γευστικά αποτελέσματα άκρως ενδιαφέροντα. Οπότε, αν θέλει να περάσει κανείς καλά χωρίς να έχει τύψεις την επόμενη μέρα, τα mocktails είναι η λύση!
Τα mocktails είναι οι μάγοι της ανακύκλωσης. Έχεις φλούδες λεμονιού; Μπορείς να τις κάνεις σιρόπι. Περισσεύει μέντα που πάει να μαραθεί; Θα βρει τη θέση της στο επόμενο ποτό σου.
Μόδα ή υγιεινή επιλογή;
Η σύγχρονη τάση για λιγότερη κατανάλωση αλκοόλ αντανακλά την επιθυμία για ευεξία και συνειδητή επιλογή. Τα low-ABV ποτά (όπως τα spritz) και τα μη αλκοολούχα mocktails γίνονται δημοφιλή, προσφέροντας ελαφριές, απολαυστικές επιλογές. Το sober-curious κίνημα ενθαρρύνει τη μείωση ή αποχή από το αλκοόλ, προάγοντας έναν υγιεινό τρόπο ζωής και αυξημένη διαύγεια.
Η sober-curious κουλτούρα είναι το κίνημα που σου λέει: «Μήπως να σκεφτείς λίγο γιατί πίνεις αλκοόλ πριν βουτήξεις στο επόμενο ποτήρι;». Δεν σημαίνει ότι πρέπει να κόψει κανείς εντελώς το αλκοόλ, αλλά να δει αν όντως το απολαμβάνει ή αν πίνει από συνήθεια, κοινωνική πίεση ή απλώς επειδή όλοι γύρω του το κάνουν. Ο όρος έγινε διάσημος χάρη στο βιβλίο της Ruby Warrington, «Sober Curious», που ουσιαστικά λέει ότι δεν χρειάζεται να γίνεις ο «ξενέρωτος της παρέας» για να πιεις κάτι μη αλκοολούχο.
Πλέον, όλο και περισσότεροι άνθρωποι γίνονται πιο συνειδητοποιημένοι σχετικά με το τι βάζουν στο ποτήρι τους –ειδικά όταν το αλκοόλ επηρεάζει τον ύπνο τους, τη διάθεση ή την παραγωγικότητά τους. Είμαστε στην εποχή του «ευ ζην» και πολλοί ανακαλύπτουν ότι μπορούν να περάσουν εξίσου καλά με ένα κομψό mocktail στο χέρι, αντί για το τρίτο gin tonic που, ας είμαστε ειλικρινείς, μάλλον δεν χρειαζόταν. Αυτή η κουλτούρα, επίσης, ρίχνει φως στο γεγονός ότι δεν χρειάζεται αλκοόλ για να περάσεις ευχάριστα. Η ιδέα είναι να ζεις τις στιγμές πλήρως, χωρίς τις θολές αναμνήσεις του hangover της επόμενης μέρας. Τα μπαρ πλέον γεμίζουν τα μενού τους με δημιουργικά mocktails, και πολλές εταιρείες ποτών λανσάρουν μη αλκοολούχα ποτά που δεν θυμίζουν καθόλου «χυμό για παιδιά».
Mocktails και βιωσιμότητα
Τα mocktails και η βιωσιμότητα περπατούν χέρι-χέρι, γιατί αν κάτι ξέρουν καλά αυτά τα μη αλκοολούχα κοκτέιλ, είναι πως να είναι φιλικά προς τον πλανήτη. Φυσικά για να γίνει κάτι τέτοιο θα πρέπει ο δημιουργός τους να έχει το ανάλογο (όχι πολύ απαιτητικό) know how αλλά κυρίως πολλή φαντασία.
Για αρχή, καλό είναι να βασιζόμαστε σε φρέσκα φρούτα, βότανα και λαχανικά –και αν αυτά είναι τοπικά και εποχιακά, τόσο το καλύτερο. Λιγότερες μεταφορές, λιγότερο αποτύπωμα και περισσότερη γεύση. Επιπλέον, επειδή τα mocktails δεν περιέχουν αλκοόλ, δεν χρειάζεται να εμπλακεί η ενεργοβόρα διαδικασία παραγωγής και απόσταξής του. Ναι, το ουίσκι είναι υπέροχο, αλλά ξέρεις πόσο νερό και ενέργεια χρειάζεται για να φτάσει στο ποτήρι σου; Με τα mocktails αποφεύγεις αυτό το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Και δεν σταματάμε εκεί. Τα mocktails είναι οι μάγοι της ανακύκλωσης. Έχεις φλούδες λεμονιού; Μπορείς να τις κάνεις σιρόπι. Περισσεύει μέντα που πάει να μαραθεί; Θα βρει τη θέση της στο επόμενο ποτό σου. Τίποτα μπορεί να μην πάει χαμένο και όλα γίνονται πιο «πράσινα».
Μπορώ να το φτιάξω mocktails και στο σπίτι;
Έχω γράψει ολόκληρο βιβλίο που προσπαθώ να «προσηλυτίσω» τον κάθε έναν αναγνώστη στην τέχνη και την δημιουργική έκφραση των cocktails. Η διαδικασία μπορεί πολύ εύκολα να γίνει ένα απολαυστικό «indoor activity» για εμάς και τους γύρω μας. Το ίδιο φυσικά ισχύει και για τα mocktails που όπως προαναφέραμε έχουν την ίδια ακριβώς δομή και ανατομία με ένα «κανονικό» cocktail.
Μια από τις φράσεις που με έχουν καθορίσει ως επαγγελματία είναι το «Nature is the true artist, I’m just the cook». Η φράση αυτή αποδίδεται στον θρυλικό Γάλλο σεφ Michel Bras, ο οποίος είναι γνωστός για τη βαθιά του σύνδεση με τη φύση από όπου και αντλεί έμπνευση. Στον δικό μου κόσμο, η φύση παραμένει ο πραγματικός καλλιτέχνης και εσύ φέρεις την ευθύνη να την αναδείξεις με τον καλύτερο δυνατό τρόπο. Για να το κάνει κανείς αυτό θα πρέπει πρώτα απ’ όλα να σέβεται τον «δημιουργό». Το να είναι φρέσκα και στην εποχή τους τα προϊόντα είναι μείζονος σημασίας για κάθε bartender που σέβεται τον εαυτό του. Αυτό φυσικά δεν είναι κάτι εύκολο, αλλά πιστεύω ότι αν αφήσουμε την εποχικότητα να μας δείξει τον δρόμο όλοι θα φτάσουμε αργά ή γρήγορα εκεί. Ειδικά όταν μιλάμε για την κουζίνα του σπιτιού μας ή ένα homemade cocktail σίγουρα το να εμπνευστούμε από τα προϊόντα που έχουμε εκείνη την εποχή στη διάθεσή μας είναι πολύ πιο εύκολο και μια άκρως ενδιαφέρουσα πρόκληση.
Μια γιορτινή συνταγή για να απολαύσετε με τους φίλους σας
Με αφορμή το zero waste λοιπόν, σκέφτομαι να δούμε μαζί μια συνταγή ποτού αλλά και μια φαγητού που θα έχει ως βασικό πρωταγωνιστή το λεμόνι, του οποίου θα αξιοποιήσουμε κάθε μέρος. Επιλέγω το λεμόνι γιατί είναι η εποχή του και είναι ένα από τα υλικά που θα βρούμε πιθανόν σε κάθε σπίτι.
Ξεκινάμε με πλύσιμο και το στέγνωμα τεσσάρων λεμονιών. Στην συνέχεια αποφλοιώνουμε τα λεμόνια και τοποθετούμε τις φλούδες τους σε ένα βάζο με 200 γραμμάρια ζάχαρη. Αφήνουμε τα έλαια από τις φλούδες να βγουν και να αρχίσουν να λιώνουν τη ζάχαρή μας. Την επόμενη μέρα θα δούμε ένα είδος σιροπιού να έχει σχηματιστεί στο βάζο μας. Τώρα μπορούμε να στύψουμε τα λεμόνια μας, να ρίξουμε το χυμό μέσα στο βάζο και να ανακατέψουμε καλά μέχρι να διαλυθεί εντελώς κάθε κόκκος ζάχαρης. Το μείγμα αυτό το σουρώνουμε από τις φλούδες και το αποθηκεύουμε σε ένα γυάλινο μπουκάλι. Το συγκεκριμένο προϊόν έχει μεγάλο χρόνο ζωής στο ψυγείο και μπορεί κάλλιστα να χρησιμοποιηθεί και ως βάση λεμονάδας βάζοντας σε ένα ποτήρι 50ml και απογεμίζοντας με σόδα.
Για το αφέψημα προτείνω να δοκιμάσετε την άγρια μέντα (θα την βρείτε και ως φλισκούνι) καθώς είναι και ελληνικό προϊόν και δίνει μια απίστευτα ευχάριστη δροσιά στη δημιουργία μας. Το βρίσκετε σε μαγαζιά που πουλούν συνήθως βότανα και μπαχαρικά και μοιάζει τις περισσότερες φορές με μωβ τσάι. Σε περίπτωση που σας είναι δυσεύρετη ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει ο ιβίσκος και φυσικά το χαμομήλι. Τοποθετούμε λοιπόν τη μέντα για 10 λεπτά σε ζεστό νερό και μετά την αφήνουμε να κρυώσει εντελώς. Είμαστε πλέον έτοιμοι να πάμε να φτιάξουμε το ποτό μας.
Σε ένα μεγάλο ποτήρι του κρασιού βάζουμε:
30 ml από το μείγμα λεμονιού με ζάχαρη
50 ml τσάι μέντας
Γεμίζουμε το ποτήρι μας με πάγο και απογεμίζουμε με Grapefruit Soda. Ανακατεύουμε ελαφρά και γαρνίρουμε με ένα δαμάσκηνο.
Τις φλούδες που ήδη χρησιμοποιήσαμε δεν χρειάζεται να τις πετάξουμε. Τις τοποθετούμε με απόσταση τη μια από την άλλη στο air fryer (ή στο φούρνο) στους 95 βαθμούς για 2 ώρες αποξηραίνοντάς τες. Στη συνέχεια τις τοποθετούμε στο multi και τις κάνουμε μια πούδρα λεμονιού για γαρνίρισμα σε σαλάτες ή υλικό για τη δημιουργία sauce γιαουρτιού και πολλά πολλά άλλα. Τέλος, μας έχουν μείνει οι άδειες κούπες λεμονιού. Το πιο εύκολο που μπορούμε να κάνουμε με αυτές είναι να φτιάξουμε μια μαρμελάδα ή κάποιο γλυκό του κουταλιού το οποίο, πιστέψτε με, θα σας εκπλήξει.
Η πιο ιδιαίτερη μακαρονάδα που ξεκίνησε από ένα mocktail
Θα σας εκμυστηρευτώ, όμως, μια αγαπημένη μου συνταγή για την πιο ιδιαίτερη και απλή μακαρονάδα. Η διαδικασία ξεκινά με το να τεμαχίσουμε τις κούπες λεμονιού και να τις βάλουμε σε ένα βάζο με πολύ πολύ αλάτι και μερικά φύλλα δάφνης ή αρμπαρόριζας. Για την ακρίβεια, θα πρέπει να γεμίσουμε όλα τα κενά του βάζου με αλάτι και να το αφήσουμε να ξεκουραστεί για 40 μέρες. Στη συνέχεια ξεπλένουμε τις κούπες από το αλάτι και τις κάνουμε πολτό στο multi δημιουργώντας μια αρωματική πάστα λεμονιού. Είστε έτοιμοι για την πιο ιδιαίτερη παραλλαγή καρμπονάρας που έχετε δοκιμάσει ποτέ;
Σε μια κατσαρόλα βράζουμε το νερό με αρκετό αλάτι και ρίχνουμε μέσα τα μακαρόνια (εγώ χρησιμοποίησα σκιουφιχτά) ενώ σε ένα τηγάνι τσιγαρίζουμε απάκι με μια σκελίδα σκόρδο. Το απάκι είναι παραδοσιακό αλλαντικό της ορεινής Κρήτης που παρασκευάζεται κυρίως από χοιρινό κρέας. Εναλλακτικά μπορείτε να χρησιμοποιήσετε πανσέτα, μπέικον ή σε βιγκαν εκδοχή μανιτάρια. Μεταφέρουμε τα μακαρόνια όσο ακόμα είναι αλτέντε στο τηγάνι μαζί με μερικές κουταλιές από την πάστα λεμόνι και μισή κούπα από το νερό της κατσαρόλας. Ανακατεύουμε καλά και προσθέτουμε πεκορίνο ή εναλλακτικά παρμεζάνα (αυστηρά για μερακλήδες συστήνω μπόλικη καπνιστή γραβιέρα Βυτίνας). Ανακατεύουμε ξανά προσθέτοντας την άλλη μισή κούπα με το νερό από τα μακαρόνια και τελειώνουμε με αρκετό μαύρο πιπέρι.
Η λεμονοκαρμπονάρα μας είναι έτοιμη όπως και το mocktail μας. Καλή απόλαυση!
