Μετά από σχεδόν 40 χρόνια έρευνας, οι επιστήμονες ίσως είναι πιο κοντά από ποτέ στο να εξουδετερώσουν οριστικά τη γρίπη.
Ερευνητές στη Γαλλία που μελέτησαν τον περίπλοκο κόσμο του ιού της γρίπης Α, αποκάλυψαν πώς αυτός ο μικροσκοπικός εισβολέας συσκευάζει και προστατεύει το γενετικό του υλικό.
Η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Nucleic Acids Research, φέρνει στο φως νέα στοιχεία του τρόπου με τον οποίο ο ιός κατασκευάζει την εσωτερική του δομή, ανοίγοντας ενδεχομένως νέους δρόμους για την καταπολέμηση των ιογενών λοιμώξεων και τη δημιουργία καλύτερων φαρμάκων.
Ο λόγος που η γρίπη “εξαπλώνεται” ταχύτατα
Οι ιοί της γρίπης είναι γνωστοί για τις εποχικές επιδημίες που μπορεί να προκαλέσουν. Στο επίκεντρο της ικανότητας του ιού της γρίπης να εξαπλώνεται και να επιβιώνει βρίσκεται το γενετικό του υλικό, προσεκτικά τυλιγμένο σε ένα πρωτεϊνικό περίβλημα.
Χρησιμοποιώντας εξελιγμένες τεχνικές απεικόνισης, οι επιστήμονες δημιούργησαν τον πιο λεπτομερή χάρτη του τρόπου που ο ιός περιβάλλει το γενετικό του υλικό. Η έρευνα επικεντρώθηκε στη νουκλεοπρωτεΐνη, μια κρίσιμη πρωτεΐνη που λειτουργεί σαν προστατευτικό περίβλημα για το RNA του ιού, τις γενετικές του οδηγίες.
Η ομάδα των ερευνητών χρησιμοποίησε μια εξελιγμένη προσέγγιση για τη διάσπαση και την ανοικοδόμηση της πρωτεϊνικής δομής του ιού σε εργαστηριακό περιβάλλον.
Αφαιρώντας στρατηγικά μικρά τμήματα της δομής της πρωτεΐνης, κατάφεραν να δημιουργήσουν πιο σταθερές, λιγότερο ευέλικτες εκδόσεις του βασικού γενετικού πακέτου του ιού. Αυτό τους επέτρεψε να συλλάβουν ευκρινείς εικόνες που αποκαλύπτουν πώς το γενετικό υλικό ελίσσεται μέσα στη δομή της πρωτεΐνης.
Ζήτημα ευελιξίας
Μια από τις ανακαλύψεις των ερευνητών αφορά την ευελιξία του γενετικού κώδικα του ιού. Όπως αναφέρουν, η πρωτεΐνη του μπορεί να φιλοξενήσει από 20 έως και 24 γενετικά δομικά στοιχεία, με τη μία πλευρά της πρωτεΐνης να είναι πιο ευπροσάρμοστη από την άλλη.
Αυτή η ευελιξία θα μπορούσε να εξηγήσει πώς ο ιός καταφέρνει να αλλάζει και να προσαρμόζεται γρήγορα, ένας από τους βασικότερους λόγους που δυσκολευόμαστε να καταπολεμήσουμε την γρίπη, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται περιοδικά κάθε χρόνο.
Οι ερευνητές αποκάλυψαν επίσης περίπλοκες αλληλεπιδράσεις μεταξύ της πρωτεΐνης και του γενετικού υλικού. Το RNA (γενετικό υλικό) δεν μένει απλώς παθητικά μέσα στην πρωτεΐνη, αλλά συμβάλλει ενεργά στη διαμόρφωση της δομής του ιού.
Σημείωσαν επίσης ότι τα πρώτα 14 αμινοξέα της πρωτεΐνης παίζουν καθοριστικό ρόλο σε δύο βασικές λειτουργίες: παρέχουν ευελιξία στον ιό και τον βοηθούν να κινείται μέσα στα κύτταρα του ξενιστή. Η ανακάλυψη αυτή θα μπορούσε να αποτελέσει πιθανό στόχο για μελλοντικές αντι-ιικές στρατηγικές, καταλήγουν οι ερευνητές.