Eχει τύχει σε όλους μας κάποια χρονιά να μην περιμένουμε με ανυπομονησία τις γιορτές, είτε επειδή έχει συμβεί κάτι που έχει επηρεάσει την ψυχολογία μας είτε επειδή γενικά η διάθεσή μας είναι πεσμένη. Υπάρχουν βέβαια και κάποιοι άνθρωποι που δεν συμπαθούν αυτές τις ημέρες και προτιμούν την καθημερινότητα, χωρίς τραγούδια, χαμόγελα, κύματα αγάπης, στολισμούς, τραπέζια, δώρα κ.λπ.

Ωστόσο οι περισσότεροι από όσους δυσκολεύονται τα Χριστούγεννα νιώθουν έτσι για συγκεκριμένους λόγους. Μπορεί να είναι η ανάμνηση κάποιου τραυματικού συμβάντος στην περίοδο των γιορτών, μια δύσκολη παιδική ηλικία ή ένα σοβαρό οικογενειακό πρόβλημα που δεν άφηνε περιθώρια για εορτασμούς. Στο παρόν, τα αίτια της χριστουγεννιάτικης θλίψης μπορούν να αναζητηθούν σε ενδεχόμενη κακή υγεία, έλλειψη χρημάτων, συντρόφου, παρέας ή στενών συγγενών κ.α.

Τι φταίει

Κατά κάποιον τρόπο, οι γιορτές εντείνουν το αίσθημα απομόνωσης που προέρχεται από την απουσία ενός στενού κύκλου. Όταν όλοι συναντιούνται με τις οικογένειές τους κι εμείς είμαστε μόνοι ή δεν έχουμε καλές σχέσεις με τους συγγενείς μας, είναι φυσιολογικό να νιώθουμε ότι είμαστε στο περιθώριο, ότι διαφέρουμε. Επίσης, μπορεί αυτή η μοναξιά να έχει να κάνει με κάποια απώλεια ή χωρισμό.

Σε αυτή την περίπτωση, η απουσία είναι πιο ηχηρή και πιεστική στη διάρκεια των γιορτών. Αν και είναι αδύνατον να την παραβλέψουμε ή να την ξεχάσουμε, μπορούμε να απαλύνουμε τη λύπη μας με τη συμπαράσταση και την αγάπη των δικών μας ανθρώπων. Από την άλλη, αυτή την περίοδο, η ρουτίνα μας διαταράσσεται λόγω των αργιών και, αν ανήκουμε σε εκείνους για τους οποίους η δουλειά αποτελεί σημαντικό κομμάτι της κοινωνικοποίησής τους, απομονωνόμαστε.

Smart info: Το 26% των ανθρώπων νιώθουν μοναξιά στη διάρκεια των γιορτών.

Πρόβλημα μπορεί να είναι επίσης το ότι θα πρέπει να βρεθούμε με τους δικούς μας και να προκύψουν συζητήσεις γύρω από θέματα που μας ενοχλούν ή μας αγχώνουν. Πολλές φορές, επιβαρυντικό είναι και το κλίμα αγάπης και χαράς, το οποίο σε έναν άνθρωπο μόνο ή με προβλήματα (π.χ., οικογενειακά ή υγείας) φαντάζει μάταιο και καταπιεστικό. Επιπλέον, όταν αντιμετωπίζουμε οικονομικές δυσκολίες, αισθανόμαστε και πάλι δυσάρεστα καθώς δεν μπορούμε να έχουμε τα υλικά αγαθά που θα μας κάνουν χαρούμενους – όπως λανθασμένα έχουμε μάθει να πιστεύουμε.

Με λίγα λόγια, όταν κατακλυζόμαστε από μηνύματα οικογενειακής και φιλικής αγάπης, συναθροίσεις, ψώνια, εξόδους και γλέντια κι εμάς μας λείπουν οι άνθρωποί μας, τα χρήματα ή/και η δυνατότητα να κινούμαστε και να νιώθουμε άνετα σε χώρους με πολυκοσμία, είναι λογικό να δυσκολευόμαστε. Όλα τα παραπάνω ωστόσο δεν είναι απαγορευτικά καθώς μπορούν να υπάρξουν ευτυχισμένες γιορτές με λιγότερα άτομα, χρήματα και δώρα και χαλαρά καλέσματα, χωρίς πολλή φασαρία και κοινωνικές απαιτήσεις.

Smart info: Το 38% των ανθρώπων ταλαιπωρούνται από στρες τα Χριστούγεννα.

Τι θα μας βοηθήσει

Για να φτιάξει η διάθεσή μας και να περάσουμε όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα ή και χαρούμενα αυτές τις γιορτές, μπορούμε να εξασκηθούμε σε συμπεριφορές που θα αλλάξουν τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τα Χριστούγεννα. Αυτές είναι:

  • Να στολίσουμε ή να μη στολίσουμε; Κανείς δεν ξέρει καλύτερα από μας αν θα μας κάνει καλό ένα στολισμένο δέντρο/καραβάκι/σπίτι ή αν θα πρέπει να αρκεστούμε μόνο στα φωτάκια. Ίσως, αν διακοσμήσουμε το χώρο μας, να καταφέρουμε να μπούμε στο πνεύμα των ημερών, κάτι που πιθανώς θα συμβεί κι αν αγοράσουμε δώρα, φτιάξουμε γλυκά, καλέσουμε ανθρώπους ή ανταποκριθούμε σε καλέσματα και βγούμε μια βόλτα, έστω και μόνοι μας. Αν, πάλι, όλα αυτά μας ζορίζουν, μπορούμε απλά να τα αποφύγουμε.
  • Να συνειδητοποιήσουμε ότι δεν είναι πάντα δυνατόν να είμαστε χαρούμενοι, η ψυχή της παρέας, να έχουμε χρήματα για να ξοδεύουμε ή τη διάθεση και τις αντοχές να οργανώνουμε γιορτές και πάρτι. Μπορούμε να διασκεδάσουμε και με λιγότερα. Μερικές φορές, ακόμα και το ελάχιστο μπορεί να μας θυμίσει ότι πρέπει να είμαστε ευγνώμονες μόνο και μόνο για το δώρο της καθημερινότητας και της ζωής.
  • Να εστιάζουμε στα θετικά, ακόμα και στα πιο μικρά, όπως ένα ζεστό ρόφημα με χειμωνιάτικες μυρωδιές, ένα λαχταριστό χριστουγεννιάτικο γλυκό ή ένα παιδί που λέει τα κάλαντα, και να μην έχουμε πολύ υψηλές προσδοκίες από τα όσα θα πρέπει να βιώσουμε, το πόσους ανθρώπους θα πρέπει να δούμε και το πόσο καλά θα πρέπει να περάσουμε.
  • Να προσπαθήσουμε να διατηρήσουμε τη ρουτίνα μας όσο γίνεται, αλλά και να διαμορφώσουμε ένα πρόγραμμα ώστε να ξέρουμε τι θα μπορούμε να κάνουμε τις ημέρες και τις στιγμές που θα μας φανούν δύσκολες. Αυτό πρακτικά σημαίνει να μην πάρουμε επιπλέον άδεια από τη δουλειά μας και, στις αργίες, να ετοιμαστούμε όπως κάθε πρωί και να αξιοποιήσουμε την ημέρα μας με μια βόλτα στη φωτισμένη πόλη αλλά και στο βουνό ή στη θάλασσα, με μια ωραία παράσταση, κερνώντας τον εαυτό μας ένα γλυκό κ.ά.
  • Να ξεπεράσουμε τη δυσκολία στην επικοινωνία ή τις τριβές που έχουμε ενδεχομένως με κάποιους συγγενείς και φίλους και να ανταποκριθούμε στις προσκλήσεις τους ή να κάνουμε εμείς το πρώτο βήμα και να τους καλέσουμε στο σπίτι μας. Το γιορτινό κλίμα από μόνο του είναι ικανό να βοηθήσει στην εξομάλυνση των σχέσεων και την επίλυση των όποιων παρεξηγήσεων. Αν δεν μπορούμε να διαχειριστούμε μια τέτοια συζήτηση, απλώς δεν την κάνουμε και δεν αναφερόμαστε σε θέματα που στενοχωρούν ή πληγώνουν.
  • Να κάνουμε καλές πράξεις. Η προσφορά σε ανθρώπους που έχουν μεγαλύτερη ανάγκη από μας θα μας γαληνέψει και θα μας δώσει αναπάντεχη χαρά.