«Έχω κάνει το μερίδιό μου στη ζωή, ήρθε η ώρα να φύγω», είπε ο 76χρονος Άλμπερτ Αϊνστάιν πριν αφήσει την τελευταία του πνοή από ανεύρυσμα κοιλιακής αορτής, καθώς αρνούνταν να χειρουργηθεί, επειδή πίστευε ότι «είναι άκομψο να παρατείνεις τη ζωή τεχνητά».
Ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν ανέκαθεν κινούσε την περιέργεια των επιστημόνων, ο οποίοι αναρωτιούνταν ποιο ήταν το «μυστικό» της ευφυΐας του. Ο βραβευμένος με Νόμπελ φυσικός το γνώριζε αυτό και είχε αφήσει συγκεκριμένες οδηγίες σχετικά με τη σορό του: Η επιθυμία του ήταν να αποτεφρωθεί και οι στάχτες του να σκορπιστούν στα κρυφά.
Κλάπηκε ο εγκέφαλος που επεξεργάστηκε τη θεωρία της σχετικότητας
Ένας παθολόγος ονόματι Τόμας Στολτζ Χάρβεϊ, που επέβλεψε τη νεκροψία στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο του Πρίνστον, άνοιξε το κρανίο του Αϊνστάιν – χωρίς την άδεια της οικογένειάς του – και έκλεψε τον εγκέφαλο για να τον ερευνήσει «προς το συμφέρον της επιστήμης».
Σύντομα ο Χάρβεϊ έχασε τη δουλειά του στο νοσοκομείο του Πρίνστον και πήγε τον εγκέφαλο στη Φιλαδέλφεια, όπου τον τεμάχισε σε 240 κομμάτια και τον συντήρησε σε σελοϊδίνη (μια σκληρή και ελαστική μορφή κυτταρίνης). Μοίρασε τα κομμάτια σε ερευνητές, με την ελπίδα ότι θα μπορούσαν να βρουν στοιχεία για τη νοημοσύνη του και αποθήκευσε αυτά που κράτησε σε δύο βάζα στο υπόγειό του.
Νομίζετε ότι αυτή η ιστορία δεν μπορεί να γίνει πιο παράξενη; Κι όμως, γίνεται!
Μετά την απειλή της συζύγου του Χάρβεϊ να πετάξει τον εγκέφαλο, εκείνος επέστρεψε για να τον πάρει και τον πήρε μαζί του στις μεσοδυτικές πολιτείες, όπου τον έκρυψε σε κουτί μηλίτη κάτω από ένα ψυγείο για μπύρες.
Το 1985, ο Χάρβεϊ και μερικοί συνεργάτες του δημοσίευσαν την πρώτη τους μελέτη, στην οποία υποστήριξαν ότι ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν είχε μια μη φυσιολογική αναλογία στα νευρογλοιακά κύτταρά του.
Ακολούθησαν κι άλλες έρευνες, που εντόπισαν πρόσθετες διαφορές σε μεμονωμένα κύτταρα ή σε συγκεκριμένες δομές του εγκεφάλου, αλλά αποδείχθηκε ότι «ήταν ανοησίες» από τον Τέρενς Χάινς, καθηγητή ψυχολογίας και νευρολογίας στο Πανεπιστήμιο Πέις της Νέας Υόρκης.
Smart info: Από ανατομική άποψη, ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν δεν ήταν καθόλου ξεχωριστός. Το βάρος του ήταν 1.230 γραμμάρια, λίγο λιγότερο από το μέσο όρο. To στοιχείο αυτό διέψευσε τη θεώρηση πως η νοημοσύνη σχετίζεται με το μέγεθος του εγκεφάλου.
Πού βρίσκεται σήμερα ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν;
Πολλοί από τους ερευνητές στους οποίους ο Χάρβεϊ έδωσε δείγματα τα έχουν επιστρέψει, ωστόσο κάποια δεν έχουν βρεθεί, οπότε το ερώτημα «πού βρίσκεται ο εγκέφαλος του Αϊνστάιν» είναι κάπως δύσκολο να απαντηθεί.
Ο Χάρβεϊ κράτησε το μεγαλύτερο μέρος του εγκεφάλου του Αϊνστάιν μέχρι το 1998.
Σύμφωνα με το BBC, σήμερα επιτρέπεται σε επιστήμονες να δουν τον εγκέφαλο μόνο αν υποβάλουν μια πολύ πειστική πρόταση στο Πρίνστον.
To μοναδικό μέρος στον κόσμο όπου το ευρύ κοινό μπορεί να δει τον εγκέφαλο του Αϊνστάιν σε μόνιμη έκθεση είναι το Μουσείο Mütter, στη Φιλαδέλφια.
