«Δίκοπο μαχαίρι» χαρακτηρίζουν οι ερευνητές την γήρανση όσο αφορά τις πιθανότητες εμφάνισης καρκίνου. Η ηλικία θεωρείται ο σημαντικότερος παράγοντας κινδύνου για τον καρκίνο, επειδή οι γενετικές μεταλλάξεις συσσωρεύονται στα κύτταρα με την πάροδο ετών και δεκαετιών και τελικά οδηγούν στην ανάπτυξη του καρκίνου.
Τώρα, μελέτη από τους ερευνητές του Memorial Sloan Kettering Cancer Center (MSK) αποκαλύπτει πως η προχωρημένη ηλικία μπορεί επίσης να είναι προστατευτική ενάντια στον καρκίνο.
Ηλικία και καρκίνος… μια περίπλοκη σύνδεση
«Γνωρίζουμε ότι όσο οι άνθρωποι μεγαλώνουν, είναι πιο πιθανό να εμφανίσουν καρκίνο», αναφέρουν οι ερευνητές. «Ωστόσο, πολλά είναι εκείνα που ακόμα δεν γνωρίζουμε για το πώς η γήρανση αλλάζει πραγματικά τη βιολογία του καρκίνου».
Όπως συμβαίνει με πολλούς τύπους καρκίνου, ο καρκίνος του πνεύμονα διαγιγνώσκεται στους περισσότερους ανθρώπους γύρω στην ηλικία των 70 ετών, λένε οι ερευνητές. Αλλά μόλις φτάσει κανείς στα 80 ή στα 85, το ποσοστό εμφάνισης αρχίζει να μειώνεται και πάλι.
«Η έρευνά μας βοηθά να δείξουμε γιατί συμβαίνει αυτό», προσθέτουν. «Τα γηράσκοντα κύτταρα χάνουν την ικανότητά τους να ανανεώνονται και επομένως η ανεξέλεγκτη ανάπτυξη που συμβαίνει στην περίπτωση καρκίνου επιβραδύνεται».
Δύο ήταν τα βασικότερα ευρήματα της μελέτης τους:
- Πρώτον, οι ερευνητές επισημαίνουν τον υποτιμημένο – μέχρι πρότινος – ρόλο του σιδήρου στην ικανότητα των γερασμένων κυττάρων να αναγεννώνται, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι θεραπείες που στοχεύουν στο μεταβολισμό του σιδήρου μπορεί να λειτουργούν καλύτερα σε νεότερα άτομα από ό,τι σε ηλικιωμένους.
- Δεύτερον, υπογραμμίζουν τη δυνητική αξία των προσπαθειών έγκαιρης παρέμβασης και πρόληψης, στοχεύοντας στο διάστημα κατά το οποίο οι περισσότεροι καρκίνοι εκδηλώνονται.
Τι έδειξε η έρευνα
Για να διερευνήσει γιατί η επίπτωση του καρκίνου κορυφώνεται στα πρώτα χρόνια της τρίτης ηλικίας και στη συνέχεια αρχίζει να μειώνεται και πάλι, η ερευνητική ομάδα μελέτησε ένα γενετικά τροποποιημένο μοντέλο πειραματόζωου με αδενοκαρκίνωμα του πνεύμονα, έναν κοινό τύπο καρκίνου του πνεύμονα που ευθύνεται για περίπου 7% όλων των θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, καθώς τα πειραματόζωα γερνούσαν, παρήγαγαν περισσότερη από μια πρωτεΐνη που ονομάζεται NUPR1, που έκανε τα κύτταρα στους πνεύμονες να λειτουργούν σαν να έχουν έλλειψη σιδήρου.
«Τα γηράσκοντα κύτταρα έχουν στην πραγματικότητα περισσότερο σίδηρο, αλλά για λόγους που δεν κατανοούμε ακόμη πλήρως, λειτουργούν σαν να μην έχουν αρκετό» αναφέρουν οι ίδιοι.
Δεδομένου ότι τα κύτταρα στα ηλικιωμένα πειραματόζωα λειτουργούσαν σαν να μην είχαν αρκετό σίδηρο, έχασαν μέρος της ικανότητάς τους να αναγεννώνται. Και επειδή αυτή η αναγεννητική ικανότητα συνδέεται άμεσα με την αύξηση του καρκίνου, τα ηλικιωμένα πειραματόζωα ανέπτυξαν λιγότερους όγκους σε σύγκριση με τα πιο νεαρά.
«Πιστεύουμε ότι αυτή η ανακάλυψη μπορεί να μας βοηθήσει στην μάχη που δίνουμε κατά του καρκίνου», σημειώνουν οι ερευνητές, επισημαίνοντας ωστόσο ότι το ζήτημα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.