Η αγάπη λαμβάνει πολλές μορφές κατά τη διάρκεια της ζωής μας και είναι όλες πολύτιμες για τη σωματική και ψυχική μας υγεία. Υπάρχει η γονεϊκή αγάπη, η φιλική, η ρομαντική κ.α. Όλοι έχουμε διαφορετικό τρόπο που αντιδρούμε και αισθανόμαστε με κάθε είδος αγάπης. Το ίδιο και ο ανθρώπινος εγκέφαλος.
Μια νέα μελέτη ρίχνει φως στο πώς διαφορετικοί τύποι αγάπης ενεργοποιούν περιοχές του εγκεφάλου. Ερευνητές στο Πανεπιστήμιο Aalto στη Φινλανδία διερεύνησαν τη νευρολογική βάση έξι διαφορετικών τύπων αγάπης: ρομαντική αγάπη, γονεϊκή αγάπη, φιλική αγάπη, αγάπη για τους ξένους, αγάπη για τα κατοικίδια, αγάπη για τη φύση. Τα ευρήματα, που δημοσιεύθηκαν στο Cerebral Cortex, υποστηρίζουν ότι υπάρχουν διακριτές διαφορές στον τρόπο με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται τα είδη της αγάπης.
Τα δεδομένα της μελέτης
Για τη διεξαγωγή της έρευνας χρησιμοποιήθηκε λειτουργική μαγνητική τομογραφία (fMRI) με τη συμμετοχή 55 ενηλίκων, οι οποίοι βίωναν τα συναισθήματα από όλα τα είδη της αγάπης. Για να επιτευχθεί αυτό, οι μελετητές προκάλεσαν συναισθήματα αγάπης σε εργαστηριακό περιβάλλον μέσα από μια σειρά από σύντομες, προηχογραφημένες ηχητικές ιστορίες, καθεμία από τις οποίες «απεικόνιζε» μια καθημερινή κατάσταση που σχετίζεται με έναν από τους έξι τύπους αγάπης.
Οι συμμετέχοντες ήταν όλοι γονείς και βρίσκονταν σε ρομαντικές σχέσεις. Άκουσαν τις ιστορίες μέσα στον μαγνητικό τομογράφο και έτσι αποκαλύφθηκαν τα μέρη του εγκεφάλου που ενεργοποιούνταν στην αφήγηση κάθε ξεχωριστής ιστορίας. Αφού ολοκληρωνόταν κάθε ηχητική ιστορία, οι συμμετέχοντες είχαν 10 δευτερόλεπτα σιωπής για να αισθανθούν βαθιά το συναίσθημα που ένιωσαν, ώστε να διαχωριστεί η απάντηση του εγκεφάλου στην ίδια την ιστορία από την καθαρή συναισθηματική εμπειρία της αγάπης. Για να διασφαλιστούν πιο αντικειμενικά αποτελέσματα, οι ενήλικες άκουγαν και κάποιες γενικές ιστορίες -που δεν είχαν καμία σχέση με την αγάπη- μεταξύ των αφηγήσεων για τους 6 τύπους αγάπης.
Από ποιο είδος αγάπης επηρεάζεται εντονότερα ο εγκέφαλος;
Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η ρομαντική και η γονεϊκή αγάπη ενεργοποίησαν τα κέντρα ανταμοιβής στον εγκέφαλο πιο έντονα, τα οποία συνδέονται με συναισθήματα ευχαρίστησης και κινήτρου. Αυτό εξηγεί γιατί η αγάπη που νιώθει κάποιος για έναν ρομαντικό σύντροφο ή τα παιδιά του είναι τόσο ισχυρή.
Η φιλική αγάπη, επίσης, ενεργοποίησε αυτά τα κέντρα ανταμοιβής, αλλά σε μικρότερο βαθμό. Αυτό σημαίνει ότι η φιλία δημιουργεί συναισθήματα πληρότητας αλλά δεν συγκρίνεται με τη δύναμη της γονεϊκής και της ρομαντικής αγάπης.
Σχετικά με την αγάπη για τους ξένους -ή αλλιώς συμπόνια και και αλτρουισμός-, κάποια κέντρα ανταμοιβής παρέμεναν ενεργοποιημένα αλλά πολύ λιγότερο. Αυτό σημαίνει ότι οι πράξεις καλοσύνης προς τον άλλον άνθρωπο μάς δημιουργούν θετικά συναισθήματα, αλλά όχι τόσο έντονα όσο όταν αλληλεπιδρούμε με τους δικούς μας ανθρώπους.
Ειδικά για τους φίλους μας, τα ζώα, η μελέτη διαπίστωσε ότι η αγάπη για τα κατοικίδια ενεργοποίησε αντίστοιχες περιοχές του εγκεφάλου με τη ρομαντική αγάπη. Ωστόσο, αυτό δεν συνέβη και όσους δεν είχαν κατοικίδιο. Άρα, ο δεσμός που δημιουργείται μεταξύ του κατοικιδίου και του ιδιοκτήτη του είναι τόσο ισχυρός όσο και οι ανθρώπινες σχέσεις.
Αλλά το πιο εντυπωσιακό από όλα είναι οι περιοχές του εγκεφάλου που ενεργοποιήθηκαν από την αγάπη προς τη φύση, οι οποίες και δεν ενεργοποιήθηκαν σε κανέναν άλλο τύπο αγάπης. Πέρα από τα εγκεφαλικά κέντρα ανταμοιβής, που ήταν και εδώ ενεργοποιημένα, ο εγκέφαλος φώτιζε και περιοχές που σχετίζονταν με την οπτική επεξεργασία και την επίγνωση του χώρου. Γι’ αυτό πολλοί άνθρωποι βρίσκουν παρηγοριά και αναζωογόνηση μέσα στη φύση.
Τα συγκεκριμένα ερευνητικά δεδομένα αποκωδικοποιούν κάπως όσα μπορεί να νιώθουμε για πράγματα και καταστάσεις στη ζωή μας. Γίνεται, μάλιστα, σαφές πόσο σημαντικές είναι οι κοινωνικές συνδέσεις για την ευημερία μας.
Να πηγαίνετε, λοιπόν, προς τα εκεί που νιώθετε ζωντανοί και που ενισχύονται τα συναισθήματα της αγάπης, ιδανικά και στα 6 είδη!
