Tα κατάγματα μέσω των οποίων γίνεται αντιληπτή η οστεοπόρωση αφορούν κατά κανόνα τη σπονδυλική στήλη, το ισχίο, τον καρπό και σπανιότερα το χέρι ή την πύελο. Επιπλέον, μπορεί να παρατηρηθούν αλλαγή στη στάση (κύφωση) και πόνος, που οφείλονται σε μικρά κατάγματα στην περιοχή της σπονδυλικής στήλης τα οποία δεν καταλαβαίνουμε όταν συμβαίνουν γιατί μπορεί να προκύψουν και από ασήμαντη αφορμή (π.χ., από έντονο βήχα ή φτάρνισμα).
Η πρόληψη
Αν και, στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, το πρόβλημα της οστεοπόρωσης προσβάλλει γυναίκες που βρίσκονται στην εμμηνόπαυση, καλό είναι η πρόληψή της να ξεκινά από την παιδική ηλικία.
Πυλώνες στην αντιμετώπισή της αποτελούν η διατροφή, που πρέπει να είναι πλούσια σε ασβέστιο, και η άσκηση, που δυναμώνει τους μυς και τα κόκαλα και βελτιώνει τη φυσική κατάσταση και την αίσθηση της ισορροπίας.
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο
Οι γυναίκες παθαίνουν οστεοπόρωση συχνότερα από τους άντρες – ειδικά αν μπουν στην εμμηνόπαυση πριν από τα 45 – καθώς η φυσική διαδικασία της απώλειας του οστού γίνεται πιο γρήγορη τα χρόνια μετά την εμμηνόπαυση.
Άλλοι παράγοντες που σχετίζονται με τον αυξημένο κίνδυνο να εμφανίσει κάποιος τη νόσο είναι:
- Μακροχρόνια ή σε μεγάλες ποσότητες λήψη κορτικοειδών.
- Παθολογικές καταστάσεις όπως ορισμένες φλεγμονώδεις παθήσεις.
- Ιστορικό οστεοπόρωσης στην οικογένεια.
- Μακροχρόνια λήψη φαρμάκων που επηρεάζουν την οστική πυκνότητα.
- Πολύ χαμηλός δείκτης μάζας σώματος.
- Κάπνισμα και κατανάλωση αλκοόλ.
Η απαραίτητη εξέταση
Με την εξέταση οστικής πυκνότητας – που θυμίζει ακτινογραφία – διερευνάται η κατάσταση των οστών μας. Οι γυναίκες πρέπει να την κάνουν μεταξύ 50 και 65 ετών και οι άντρες στα 70 – εκτός αν υπάρχουν ενδείξεις που επιβάλλουν την πραγματοποίησή της σε νεότερη ηλικία.
Από την εξέταση προκύπτει μια τιμή που λέγεται T-Score, ένας αριθμός που περιγράφει την απόκλιση της οστικής πυκνότητας του εξεταζομένου σε σχέση με ένα άτομο 25 ετών με τον ίδιο σωματότυπο (ύψος και βάρος). Όταν το T-Score είναι από 0 έως -1, θεωρείται φυσιολογικό και ο εξεταζόμενος δεν χρειάζεται καμία θεραπεία. Όταν κυμαίνεται από -1 έως -2,49, ο ασθενής κατατάσσεται στο εύρος της οστεοπενίας. Το αν πρέπει να ακολουθήσει και ειδική θεραπεία εκτός από ασβέστιο και βιταμίνη D, που λαμβάνουν όλοι όσοι έχουν οστεοπενία, είναι κάτι που θα κρίνει ο γιατρός συνεκτιμώντας τους υπόλοιπους παράγοντες κινδύνου αλλά και το βαθμό της πάθησης. Όταν το T-Score είναι από -2,50 και κάτω, πλέον μιλάμε για οστεοπόρωση και ο ασθενής χρειάζεται να πάρει ασβέστιο, βιταμίνη D και ειδική θεραπεία.
Ευχαριστούμε τον Λάμπρο Παπούλια, γιατρό Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης, για τη συνεργασία.
