Στα πλαίσια της Παγκόσμιας Ημέρας κατά της Πνευμονίας 2024 με το μήνυμα «Ενημερωνόμαστε για μια νόσο που μας αφορά όλους», ο Πρόεδρος της Ελληνικής Πνευμονολογικής Εταιρείας, κ. Στυλιανός Λουκίδης ανέφερε ότι: «Για άλλη μια χρονιά, έχουμε την ευκαιρία να βρεθούμε κοντά στους συμπολίτες μας για την έγκυρη ενημέρωσή τους όσον αφορά την πνευμονία, τη συνηθέστερη λοίμωξη του κατώτερου αναπνευστικού και μια σημαντική αιτία θανάτου στις ακραίες ηλικίες – παιδιά και ενήλικες >65 ετών. Τα κυριότερα παθογόνα της είναι βακτήρια, (όπως ο πνευμονιόκοκκος που είναι και το συχνότερο αίτιο βακτηριακής πνευμονίας), ιοί (όπως της γρίπης, της COVID-19 και ο RSV) και πιο σπάνια μύκητες. Δυστυχώς, τα τελευταία 40 χρόνια, δεν έχει επιτευχθεί μείωση στη θνητότητα από την πνευμονία και για αυτό είναι ακόμα πιο επιτακτική η ανάγκη να γίνει κατανοητό από όλους ότι η πρόληψη είναι βασικό μέτρο για τη μείωση των επιπτώσεων της νόσου.

Τι είναι η πνευμονία;

Πνευμονία ονομάζεται η προσβολή των πνευμόνων από κάποιον μικρο-οργανισμό (μικρόβια, ιοί, μύκητες, κλπ). Παρότι διάφοροι μικρο-οργανισμοί μπορούν να προκαλέσουν πνευμονία, τα μικρόβια Streptococcus pneumoniae (πνευμονιόκοκκος) και Haemophilus influenzae τύπου b ευθύνονται για το 50% των περιστατικών πνευμονίας. Ο ασθενής που πάσχει από πνευμονία συνήθως εμφανίζει βήχα και πυρετό ενώ μπορεί επίσης να αναφέρει και δυσκολία στην αναπνοή (δύσπνοια). Η βαριά μορφή της πνευμονίας μπορεί να είναι θανατηφόρος.

Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

Οι πληθυσμιακές ομάδες που βρίσκονται σε υψηλότερο κίνδυνο για την εμφάνιση πνευμονίας περιλαμβάνουν παιδιά μικρότερα από 5 ετών, υπερήλικες, υποσιτισμένα άτομα και ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς.

Είναι πολύ σημαντικό να τονίσουμε ότι και οι καπνιστές είναι ευπαθείς στις λοιμώξεις ακόμα και αν δεν έχουν κάποιο υποκείμενο νόσημα, γεγονός που πρέπει να αποτελεί ένα επιπλέον κίνητρο για τη διακοπή του καπνίσματος.

Στην πνευμονία στην παιδική ηλικία, επικεντρώθηκε o κ. Αθανάσιος Μίχος, Καθηγητή Παιδιατρικής – Λοιμωξιολογίας, Ιατρική Σχολή Ε.Κ.Π.Α, Α’ Παιδιατρική Κλινική, Νοσοκομείο Παίδων «Η Αγία Σοφία» και μέλους Δ.Σ. της Ελληνικής Παιδιατρικής Εταιρείας. «Η πνευμονία στα παιδιά εξακολουθεί να προκαλεί σημαντική νοσηρότητα, επιπλοκές και θνητότητα, παρά το γεγονός ότι μπορεί να προληφθεί και να αντιμετωπισθεί. Ο εμβολιασμός δίνει δυνατότητα πρόληψης, αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι εξίσου σημαντική είναι η έγκαιρη ανίχνευση και θεραπεία».

Ο ρόλος τις μικροβιακής αντοχής

Η κα. Αδαμαντία Λιαπίκου, Υπεύθυνη της Ομάδας Λοιμώξεων Αναπνευστικού Συστήματος της ΕΠΕ, Πνευμονολόγος, Συντονίστρια Διευθύντρια της 5ης Πνευμονολογικής Κλινικής, Γ.Ν.Ν.Θ.Α. «Η Σωτηρία», υπογράμμισε το σοβαρό ζήτημα της μικροβιακής αντοχής (AMR), που θεωρείται μία από τις κύριες απειλές για τη δημόσια υγεία στην Ευρωπαϊκή Ένωση. «Οι λοιμώξεις από μικρόβια ανθεκτικά σε αντιβιοτικά ευθύνονται, σύμφωνα με στοιχεία του 2020 για την ΕΕ/ΕΟΧ, για περισσότερους από 35.000 θανάτους συνανθρώπων μας. Η ακατάλληλη και υπερβολική χρήση αντιβιοτικών, καθώς και ο κακός έλεγχος των λοιμώξεων, επιταχύνουν το πρόβλημα».