Ερευνητές από το Medical University of Vienna και το Medical University of Innsbruck ανακάλυψαν ότι ο SARS-CoV-2 καταλαμβάνει τρεις σημαντικές πρωτεΐνες του ξενιστή (δηλαδή του οργανισμού που μολύνει), μειώνοντας την δραστηριότητα του συμπληρωματικού συστήματος, που αποτελεί ένα από τα πρώτα αμυντικά μέτρα του ανοσοποιητικού. Αυτό φαίνεται να δυσκολεύει την απομάκρυνση του ιού από τον οργανισμό, γεγονός που μπορεί να επηρεάσει την πορεία τόσο των σοβαρών covid-19 λοιμώξεων όσο και των επακόλουθων επιπλοκών μετά την μόλυνση.
Η πρώιμη και αποτελεσματική ανοσολογική απόκριση είναι ζωτικής σημασίας για την αντιμετώπιση των ιογενών λοιμώξεων και την πρόληψη των επιπλοκών μετά τη λοίμωξη.
Τι είναι το συμπληρωματικό σύστημα και πώς σχετίζεται με την covid-19;
Το συμπληρωματικό σύστημα, ένα βασικό στοιχείο της αντι-ιικής ανοσίας του οργανισμού, περιλαμβάνει μια σειρά πρωτεϊνών που βρίσκονται στο αίμα και σε βλεννογόνες περιοχές, όπως η αναπνευστική οδός.
Ενεργοποιείται μέσω τριών διαφορετικών οδών και διευκολύνει την την απομάκρυνση των σωματιδίων του ιού, προκαλώντας άμεσα την καταστροφή τους (λύση).
Για να αποφευχθεί η βλάβη των κυττάρων του ξενιστή, το εν λόγω σύστημα αδρανοποιείται ταχέως από ένα σύνολο μορίων του ξενιστή, που αναφέρονται ως ρυθμιστικές πρωτεΐνες του συμπληρωματικού συστήματος.
Η νέα μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό Emerging Microbes & Infections, υποστηρίζει ότι ο SARS-CoV-2 καταλαμβάνει τρεις από αυτές τις ρυθμιστικές πρωτεΐνες, τις CD55, CD59 και τον παράγοντα H και έτσι προστατεύεται με επιτυχία από την δράση του συμπληρωματικού συστήματος.
Πρώτα “κλέβει” και μετά “κρύβεται”
Με τον πολλαπλασιασμό του SARS-CoV-2 σε ανθρώπινα κύτταρα, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι τα σωματίδια του ιού αποκτούν τις κυτταρικές πρωτεΐνες CD55 και CD59. Περαιτέρω πειράματα έδειξαν ότι ο ιός φαίνεται να συνδέεται επίσης με τον παράγοντα Η, μια άλλη ρυθμιστική πρωτεΐνη του συμπληρωματικού συστήματος που βρίσκεται κυρίως στο αίμα.
Όταν τα σωματίδια του ιού ήρθαν σε επαφή με το ενεργό συμπληρωματικό σύστημα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι είναι μερικώς ανθεκτικά στη λύση, δηλαδή στην καταστροφή τους.
Αφού αφαίρεσαν τις πρωτεΐνες CD55, CD59 και τον παράγοντα Η από την επιφάνεια του ιού ή ανέστειλαν τις βιολογικές τους λειτουργίες, οι ερευνητές κατάφεραν να αποκαταστήσουν την δράση του συμπληρωματικού συστήματος και ως εκ τούτου την απομάκρυνση του ιού.
Καθυστερεί η απομάκρυνσή του
«Μέσω της υποκλοπής αυτών των τριών πρωτεϊνών, ο SARS-CoV-2 αποφεύγει και τις τρεις οδούς του συμπληρωματικού συστήματος, με αποτέλεσμα τη μειωμένη ή καθυστερημένη απομάκρυνσή του από τον οργανισμό που έχει μολύνει», εξηγεί η Δρ Anna Ohradanova-Repic, επικεφαλής της μελέτης.
«Η αποκάλυψη των μηχανισμών αποφυγής του ανοσοποιητικού συστήματος που επιτρέπουν στον ιό να παραμείνει στον ξενιστή για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, εμβαθύνει την κατανόησή μας για τις οξείες και μακροπρόθεσμες επιπτώσεις της covid-19 λοίμωξης», καταλήγουν οι ερευνητές.