«Τι παράξενη ψευδαίσθηση είναι να υποθέτεις ότι η ομορφιά είναι καλοσύνη», είχε πει ο Λέων Τολστόι. Ο διάσημος Ρώσος συγγραφέας, φιλόσοφος και στοχαστής, υποστήριζε ότι τείνουμε να συνδέουμε τη σωματική ελκυστικότητα με την ηθική αρετή, υποθέτοντας ότι τα όμορφα άτομα είναι από τη φύση τους καλά.
Μάλιστα, μια ομάδα ερευνητών από πανεπιστήμια της Αυστρίας, της Σουηδίας και της Γερμανίας επιβεβαιώνει ότι υπάρχει μια συναρπαστική σύνδεση μεταξύ εμφάνισης και συμπεριφοράς. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τη μελέτη τους που δημοσιεύθηκε στο Journal of Economic Behavior & Organization, οι περισσότεροι πιστεύουν πώς οι ελκυστικοί άνθρωποι είναι πιο γενναιόδωροι και ευγενικοί.
Αντίστοιχα, οι ερευνητές παρατήρησαν ότι ισχύει και το αντίστροφο: Δηλαδή όσοι ήταν καλοί άνθρωποι θεωρούνταν, επίσης, όμορφοι.
Η καλοσύνη είναι ομορφιά
Η καλοσύνη είναι το είδος της συμπεριφοράς που χαρακτηρίζεται από πράξεις γενναιοδωρίας, διακριτικότητας, παροχής βοήθειας ή ενδιαφέροντος για τους άλλους, χωρίς να συνοδεύεται από την προσμονή κάποιας ανταμοιβής ή επαίνου ως αντάλλαγμα.
Οι έρευνες δείχνουν ότι η καλοσύνη και η ευγένεια δεν επηρεάζουν μόνο τις ζωές όσων δέχονται τη γενναιοδωρία, αλλά και τις ζωές εκείνων που τις προσφέρουν, καθώς αποκτούν μεγαλύτερο νόημα.
Εκτός από υγιείς, οι καλοσυνάτοι άνθρωποι είναι και πιο όμορφοι.
Σε προηγούμενη έρευνα ζητήθηκε από τους συμμετέχοντες να βαθμολογήσουν φωτογραφίες συμμαθητών τους από τα λευκώματα των σχολικών τους χρόνων ως προς την ελκυστικότητα, την οικειότητα, τη συμπάθεια και το σεβασμό. Στη συνέχεια, οι ερευνητές έβαλαν αγνώστους (που είχαν το ίδιο φύλο και κοινή ηλικία με τους εικονιζόμενους στη φωτογραφία) να τους βαθμολογήσουν ως προς την εξωτερική τους εμφάνιση. Γενικότερα, όσο πιο οικείοι, συμπαθείς και αξιοσέβαστοι θεωρούνταν οι άνθρωποι στις φωτογραφίες από τους συμμαθητές τους, τόσο ανέβαινε και η βαθμολόγησή τους ως προς την ελκυστικότητα.
Η σημασία της πρώτης εντύπωσης
Το «halo effect» γνωστό και ως φαινόμενο του φωτοστέφανου, είναι η ανθρώπινη τάση να αποδίδουμε θετικές ιδιότητες σε όσους διαθέτουν φυσική ομορφιά. Περιγράφει πώς μια θετική πρώτη εντύπωση για κάποιον επηρεάζει την «αγγελική» εικόνα που θα σχηματίσουμε γι’ αυτόν.
Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Cornell στις Ηνωμένες Πολιτείες υποστηρίζουν ότι οι άνθρωποι έχουμε την τάση να επηρεαζόμαστε από την πρώτη εικόνα που αποκτούμε για κάποιον και αυτό δύσκολα αλλάζει.
Για παράδειγμα, η πρώτη εντύπωση που μπορεί να σχηματίσουμε απλά κοιτώντας κάποιον σε μια φωτογραφία δεν αλλάζει ακόμη και αν έρθουμε σε άμεση επαφή μαζί του έξι μήνες αργότερα.
«Η εμφάνιση του συνομιλητή μας καθορίζει και τα συναισθήματα που θα αποκτήσουμε γι’ αυτόν. Η πρώτη ματιά είναι τόσο έντονη, ώστε επηρεάζει τις άλλες πληροφορίες που μπορεί να λάβουμε για το ίδιο πρόσωπο», εξηγούν.
Η ψευδαίσθηση της ομορφιάς
Η ψευδαίσθηση της ομορφιάς και της καλοσύνης υπογραμμίζει τη σημασία του να κοιτάμε πέρα από την επιφάνεια και να δίνουμε περισσότερη σημασία στον χαρακτήρα και τις πράξεις ενός ατόμου για να κατανοήσουμε πραγματικά την ηθική του αξία.
Αναγνωρίζοντας αυτή την ψευδαίσθηση, μπορούμε να καλλιεργήσουμε μια πιο βαθιά εκτίμηση για την πολυπλοκότητα της ανθρώπινης φύσης και να αποφύγουμε να κάνουμε ρηχές κρίσεις που βασίζονται αποκλειστικά στην εμφάνιση.
Άλλωστε, η αληθινή καλοσύνη συχνά βρίσκεται στη σεμνότητα και την ταπεινότητα, αρετές που μπορεί να μην τραβούν άμεσα την προσοχή…