Βέβαια στην περίπτωση των ψυχοσωματικών δεν λέει κάποιος ψέματα, αλλά ίσως επαναπαύεται στη μισή αλήθεια, κάτι που για αρκετούς από εμάς ισοδυναμεί με ψέμα. Για παράδειγμα, ένας άνθρωπος που παραπονιέται συνεχώς για κρίσεις πανικού ακόμα και όταν δεν συμβαίνουν, όταν θα πάθει κάτι πιο σοβαρό με παρόμοια συμπτώματα όπως ένα έμφραγμα, είναι πιθανό ο ίδιος αλλά κυρίως οι γύρω του να μην το πιστέψουν και να το υποβαθμίσουν.
Ακόμα και οι γιατροί μπορεί να μπερδευτούν σε κάποιες περιπτώσεις, και αυτό δεν είναι κάτι που λέω εγώ αλλά μια πραγματικότητα που παραδέχονται και οι ίδιοι για συναδέλφους τους. Η αλήθεια είναι ότι πολλά από όσα δεν μπορεί σήμερα να εξηγήσει η επιστήμη, ένας γιατρός, από καλή πρόθεση και για να καθησυχάσει τον ασθενή, απλά του ανακοινώνει ότι είναι ψυχοσωματικά.
Το ότι ζούμε σε μια καθημερινότητα που ευνοεί την εμφάνιση άγχους, στεναχώριας, έντονου στρες και βαθιάς μελαγχολίας είναι ένα αδιαμφισβήτητο γεγονός. Αυτό, σε συνδυασμό με τη δημοσίευση όλο και περισσότερων μελετών διεθνώς που αποδίδουν την πυροδότηση αρκετών νοσημάτων στο άγχος, δημιούργησε μια ισχυρή πεποίθηση σε αρκετούς γιατρούς αλλά και σε πολλούς από εμάς ότι για όλα φταίει το στρες.
Ίσως ψάχναμε όλα αυτά τα χρόνια μια βολική δικαιολογία για όλα τα κακά της μοίρας μας και τελικά τη βρήκαμε. Όμως, με τι κόστος; Τεράστιο! Διότι αν κάναμε παλιότερα μία φορά τους γιατρούς του εαυτού μας, η «θεωρία» των ψυχοσωματικών σήμερα μας ενθαρρύνει να ακολουθούμε συχνότερα αυτήν τη λανθασμένη πρακτική. Αποτέλεσμα; Να μένουν για καιρό, ακόμα και χρόνια, χωρίς διάγνωση σοβαρά προβλήματα υγείας που αυθαίρετα αποδίδουμε στα ψυχολογικά μας και αρκετές φορές να αποφεύγουμε προληπτικές εξετάσεις ή να μη ζητάμε πιο ενδελεχή διερεύνησή τους από το γιατρό μας.
Κάθε ταχυκαρδία, πονοκέφαλος, πυρετός, αδικαιολόγητη κούραση, εξάνθημα στο δέρμα, έντονη ενόχληση στο έντερο, αρθραλγία και πολλά άλλα, ναι, μπορεί να σχετίζονται μόνο με τις ψυχοπιεστικές καταστάσεις που βιώνουμε. Αυτό είναι η μισή αλήθεια. Η άλλη μισή είναι ότι όλα αυτά τα συμπτώματα είναι τα πρώτα καμπανάκια κινδύνου για πολλές οργανικές παθήσεις και νόσους και ουδεμία σχέση έχουν με την εκάστοτε ψυχολογική κατάσταση ενός ανθρώπου.
Ποια, λοιπόν, θα πρέπει να είναι η στάση μας απέναντι σε κάθε προειδοποίηση από τον οργανισμό μας; Ακόμα κι αν φαίνεται γνώριμη, έχει ξανασυμβεί και δεν μας ανησυχεί ιδιαίτερα, οφείλουμε να τη διερευνούμε. Μόνο η κρίση του γιατρού συνδυαστικά με την απαραίτητη εξέταση μπορεί στις περισσότερες περιπτώσεις να αποκλείσει κάτι σοβαρό και να μας βεβαιώσει ότι αυτό που μας συμβαίνει είναι ψυχοσωματικό. Γιατί ό,τι δεν λέει το στόμα το λέει το σώμα, αλλά και ό,τι λέει το στόμα – με τη μορφή παραπόνου στο γιατρό – μπορεί να σώσει το σώμα.