Σύμφωνα με την Παγκόσμια Οργάνωση για τα Αγγειακά Εγκεφαλικά Επεισόδια (World Stroke Organization), κάθε 2 δευτερόλεπτα συμβαίνει ένα νέο εγκεφαλικό επεισόδιο και κάθε 6 δευτερόλεπτα ένας άνθρωπος χάνει τη ζωή του από αγγειακό εγκεφαλικό.
Όλο και περισσότεροι νέοι άνθρωποι παθαίνουν εγκεφαλικό επεισόδιο, σύμφωνα με νέα έκθεση από τα αμερικανικά Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Σε σύγκριση με τα ποσοστά πριν από περίπου μια δεκαετία, ο κίνδυνος εγκεφαλικού επεισοδίου έχει αυξηθεί κατά περίπου 15% μόνο μεταξύ των Αμερικανών κάτω των 65 ετών. Ενώ οι ενήλικες 65 ετών και άνω εξακολουθούν να έχουν το υψηλότερο ποσοστό εγκεφαλικών επεισοδίων, η συχνότητα εμφάνισής τους παρέμεινε σταθερή στο ίδιο χρονικό διάστημα.
Υπολογίζεται ότι κάθε χρόνο στις Ηνωμένες Πολιτείες πάνω από 600.000 άνθρωποι παθαίνουν για πρώτη φορά εγκεφαλικό επεισόδιο. Τα εγκεφαλικά είναι σήμερα η πέμπτη κύρια αιτία θανάτου.
Ωστόσο, έως και το 80% των εγκεφαλικών μπορεί να προληφθεί – μιλάμε για εκατοντάδες χιλιάδες ζωές ετησίως!
Γνωρίζαμε ότι ο υγιεινός τρόπος ζωής, που περιλαμβάνει καλή διατροφή, διακοπή του καπνίσματος και σωματική δραστηριότητα, σε συνδυασμό με τις συνήθεις εξετάσεις υγείας και τη διαχείριση των παραγόντων κινδύνου για καρδιαγγειακά νοσήματα και εγκεφαλικά επεισόδια με φαρμακευτική αγωγή, μπορούν να βοηθήσουν στην πρόληψη του εγκεφαλικού. Αλλά, τώρα, για πρώτη φορά η Αμερικανική Ένωση Εγκεφαλικών Επεισοδίων υπογραμμίζει, επίσης, τον αντίκτυπο κοινωνικών παραγόντων στην υγεία, ενώ δίνει έμφαση και στους κινδύνους που διατρέχουν οι γυναίκες.
Οι 8 κινήσεις που προλαμβάνουν το εγκεφαλικό
Οι συμπεριφορές τρόπου ζωής που συμβάλλουν στη μείωση του κινδύνου εγκεφαλικού επεισοδίου είναι:
- η υγιεινή διατροφή (με τα μεσογειακά διατροφικά προγράμματα να έχουν κυρίαρχη θέση),
- η τακτική σωματική δραστηριότητα,
- η αποφυγή του καπνίσματος,
- ο καλός ύπνος,
- ο έλεγχος του σωματικού βάρους,
- ο έλεγχος της χοληστερόλης,
- η διαχείριση της αρτηριακής πίεσης και,
- η διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
Νέο στοιχείο των κατευθυντηρίων οδηγιών είναι η έμφαση στους κοινωνικούς καθοριστικούς παράγοντες της υγείας και τον αντίκτυπο που έχουν στον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.
Πρόκειται για μη ιατρικούς παράγοντες, όπως η εκπαίδευση, η οικονομική σταθερότητα, η πρόσβαση στην περίθαλψη, οι διακρίσεις, η έλλειψη δυνατότητας περιπάτου, η χαμηλότερη διαθεσιμότητα υγιεινών τροφίμων και οι λιγότεροι πόροι υγείας, που συμβάλλουν στην ανισότητα της περίθαλψης και επηρεάζουν τη συνολική υγεία.
Τι πρέπει να προσέχουν οι γυναίκες
Οι οδηγίες περιλαμβάνουν και ορισμένες νέες συστάσεις ειδικά για τις γυναίκες:
Όπως σημειώνεται, οι επαγγελματίες υγείας θα πρέπει να ελέγχουν για καταστάσεις που μπορούν να αυξήσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου μιας γυναίκας, συμπεριλαμβανομένης της χρήσης αντισυλληπτικών από το στόμα, της υψηλής αρτηριακής πίεσης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, άλλων επιπλοκών της εγκυμοσύνης, της πρόωρης ωοθηκικής ανεπάρκειας και της πρόωρης εμμηνόπαυσης.
Για παράδειγμα, μία στις δέκα γυναίκες παγκοσμίως πάσχει από ενδομητρίωση, μια χρόνια και επώδυνη πάθηση που εμφανίζεται όταν ιστός παρόμοιος με την επένδυση της μήτρας αναπτύσσεται έξω από αυτήν (στις ωοθήκες ή στις σάλπιγγες) και συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων.
Πρόσφατη μελέτη, μάλιστα, που δημοσιεύθηκε στο New England Journal of Medicine, βρήκε ότι ο έλεγχος τριών βιοδεικτών στην κυκλοφορία του αίματος μιας γυναίκας μπορεί να προβλέψει τον κίνδυνο να εμφανίσει καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό ή άλλα καρδιαγγειακά προβλήματα αργότερα στη ζωή της.
Επιπλέον, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι οι διεμφυλικές γυναίκες που λαμβάνουν οιστρογόνα μπορεί να διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου.