Εάν πιστεύετε έντονα ότι έχετε δίκιο σε μια διαφωνία με έναν φίλο ή συνάδελφο, μια νέα μελέτη σας προειδοποιεί ότι μπορεί στην πραγματικότητα να κάνετε λάθος.
Οι ερευνητές από το Ohio State University, το Johns Hopkins University’s School of Education, και Stanford University’s Graduate School of Education διαπίστωσαν ότι οι άνθρωποι υποθέτουν φυσικά ότι έχουν όλες τις πληροφορίες που χρειάζονται για να λάβουν μια απόφαση ή να υποστηρίξουν τη θέση τους, ακόμη και όταν στην πραγματικότητα δεν τις έχουν.
«Διαπιστώσαμε ότι, γενικά, οι άνθρωποι δεν σταματούν για να σκεφτούν αν θα μπορούσαν να υπάρχουν περισσότερες πληροφορίες που θα τους βοηθούσαν να λάβουν μια πιο τεκμηριωμένη απόφαση», δήλωσε ο συν-συγγραφέας της μελέτης Δρ Angus Fletcher, καθηγητής στο Ohio State University.
«Αν δώσετε στους ανθρώπους μερικές πληροφορίες που φαίνεται να ταιριάζουν, οι περισσότεροι θα υποθέσουν ότι είναι σωστές και θα προχωρήσουν στην επιλογή τους» συμπληρώνει ο ίδιος.
Οι ερευνητές ονόμασαν το φαινόμενο αυτό «ψευδαίσθηση επάρκειας πληροφοριών».
Τι έδειξε η έρευνα για την «ψευδαίσθηση επάρκειας πληροφοριών»
Στην μελέτη τους, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό PLOS ONE, συμμετείχαν online 1.261 Αμερικανοί, οι οποίοι κατηγοριοποιήθηκαν σε τρεις ομάδες που διάβασαν ένα άρθρο για ένα φανταστικό σχολείο που δεν είχε αρκετό νερό.
Η μία ομάδα διάβασε ένα άρθρο που έδινε μόνο λόγους για τους οποίους το σχολείο έπρεπε να συγχωνευθεί με ένα άλλο που είχε αρκετό νερό.
Το άρθρο που διάβασε η δεύτερη ομάδα περιέγραφε τους λόγους που θα ήταν καλύτερο να μην συγχωνευθούν, ελπίζοντας σε άλλες λύσεις και η τρίτη ομάδα διάβασε όλα τα επιχειρήματα υπέρ και κατά της συγχώνευσης.
Τα ευρήματα έδειξαν ότι οι δύο ομάδες που διάβασαν μόνο τη μισή ιστορία – είτε μόνο τα επιχειρήματα υπέρ της συγχώνευσης είτε μόνο τα επιχειρήματα κατά – εξακολουθούσαν να πιστεύουν ότι είχαν αρκετές πληροφορίες για να πάρουν μια καλή απόφαση, ανέφεραν οι ερευνητές.
Οι περισσότεροι από τους συμμετέχοντες δήλωσαν ότι θα ακολουθούσαν τις συστάσεις στο άρθρο που διάβασαν.
«Μάλιστα όσοι είχαν μόνο τις μισές πληροφορίες φάνηκαν στην πραγματικότητα πιο σίγουροι για την απόφασή τους να συγχωνευτούν ή να παραμείνουν χωριστά τα σχολεία, συγκριτικά με εκείνους που είχαν την πλήρη ιστορία», επισημαίνουν οι ίδιοι.
«Ήταν αρκετά σίγουροι ότι η απόφασή τους ήταν η σωστή, παρόλο που δεν είχαν όλες τις πληροφορίες». Επιπλέον, οι συμμετέχοντες που είχαν τις μισές πληροφορίες δήλωσαν ότι πίστευαν ότι οι περισσότεροι άνθρωποι θα έπαιρναν την ίδια απόφαση που έλαβαν και εκείνοι.
Από το δίκιο στο άδικο
Οι ερευνητές παρατήρησαν όμως και μια θετική συμπεριφορά. Μερικοί από τους συμμετέχοντες που είχαν διαβάσει μόνο τη μία πλευρά της ιστορίας διάβασαν αργότερα τα επιχειρήματα της άλλης πλευράς.
Και πολλοί από αυτούς τους συμμετέχοντες ήταν πρόθυμοι να αλλάξουν γνώμη για την απόφασή τους, αφού είχαν όλα τα δεδομένα. Αυτό μπορεί να μην λειτουργεί συνεχώς, ειδικά όταν πρόκειται για εδραιωμένα ιδεολογικά ζητήματα, σημειώνουν οι ερευνητές.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, οι άνθρωποι μπορεί να μην εμπιστεύονται τις νέες πληροφορίες ή μπορεί να προσπαθήσουν να τις αναδιαμορφώσουν ώστε να ταιριάζουν με τις προϋπάρχουσες απόψεις τους.
“Ωστόσο, οι περισσότερες διαπροσωπικές συγκρούσεις δεν αφορούν την ιδεολογία. Είναι απλώς παρεξηγήσεις στην πορεία της καθημερινής ζωής” καταλήγουν οι ίδιοι.