Η σκηνοθέτιδα και χορογράφος, Αποστολία Παπαδαμάκη με εμπιστοσύνη και αγάπη προς τον εαυτό της, ενθαρρύνει τις γυναίκες στη μετάβαση από τους περιορισμούς της νεανικής ηλικίας στην απελευθέρωση της δημιουργικής ωριμότητας που ορίζει η εμμηνόπαυση. Η περίοδος της εμμηνόπαυσης με έφερε σε μια προσωπική σχέση ελευθερίας με το σώμα, τις επιλογές και τον εαυτό μου. Ανακάλυψα ότι όχι μόνο δεν γερνάμε, αλλά, το αντίθετο, μπορούμε να ξανανιώσουμε. Να περάσουμε ξανά σε μια νεανικότητα, που όμως συνδέεται περισσότερο με τα συναισθήματά μας, το πνεύμα μας και τον τρόπο με τον οποίο βλέπουμε τη ζωή.

Η σηµασία της αποδοχής

Ήμουν από τις πολύ τυχερές που στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης –η οποία ήταν μια σταδιακή αλλαγή και διήρκεσε περίπου δύο χρόνια– δεν έχουν κανένα σύμπτωμα, ούτε αϋπνίες ή εφιδρώσεις ούτε κατάθλιψη. Επειδή, μέσα από το χορό αλλά και από πολλές θεραπευτικές πρακτικές, έχω ασχοληθεί πολύ με την αυτογνωσία και το σώμα, πολύ πριν από την εμμηνόπαυση είχα καλλιεργήσει μια σχέση αγάπης και αποδοχής με το σώμα μου. Γιατί, όταν κρίνουμε το σώμα μας, είναι σαν να θέλουμε να γίνουμε κάτι άλλο από αυτό που είμαστε. Ωστόσο, μετά τα 45 –όταν η γυναίκα περνά σε μια άλλη ηλικιακή φάση–, ενώ μέχρι τότε έτρωγα ό,τι ήθελα και δεν γυμναζόμουν συστηματικά γιατί έκανα χορό, το σώμα και η διάθεσή μου άλλαξαν.

Η εµµηνόπαυση και ο γιος µου

Μια καθοριστική στιγμή ήταν η εφηβεία του γιου μου, η οποία συνέπεσε με τη δική μου εμμηνόπαυση. Εκεί οι καταστάσεις μεγεθύνθηκαν πολύ καθώς, με παιδί στην εφηβεία, περνάς ένα τσουνάμι. Υπήρχε τρομερή ένταση. Έπρεπε να βρω τρόπους να μετατρέψω την εμμηνόπαυση σε περίοδο μάθησης και κατανόησης του εαυτού μου. Έπρεπε να βάλω σε προτεραιότητα και εμένα την ίδια τη στιγμή που πάντα έρχονταν πρώτες οι ευθύνες για το παιδί μου – και μάλιστα σε μια μονογονεϊκή οικογένεια. Αν δεν ήμουν εγώ καλά, δεν μπορούσα να προσφέρω και στο γιο μου. Αυτό βοήθησε κι εκείνον να καταλάβει ότι η μητέρα και η γυναίκα δεν είναι εκεί για να αντέχει όλες τις απαιτήσεις. Είναι ένας άνθρωπος με τη δική του ζωή και τα δικά του συναισθήματα παράλληλα με τη μητρότητα.

Αλλαγές που βοήθησαν

Είμαι 57 ετών και πέρασα την εμμηνόπαυση στα 49 με 51. Στα 45-46, έφυγα από τα κλειστά θέατρα και άρχισα να δημιουργώ παραστάσεις σε αρχαιολογικούς χώρους και φυσικά περιβάλλοντα. Δεν μου έκανε πλέον καλό να περνώ τον περισσότερο χρόνο μου σε κλειστούς χώρους.

Φωτογράφος: Μαρία Τούλτσα

Στη διατροφή, το μεγάλο μυστικό είναι το νερό. Πρέπει να πίνουμε πολύ νερό και να τρώμε πολλά φρούτα και λαχανικά. Αυτό άλλαξε όλη μου τη ζωή. Επίσης, να μην τρώμε αργά το βράδυ και να γυμναζόμαστε. Ενώ έκανα χορό, λίγο πριν από την εμμηνόπαυση έβαλα τη συστηματική άσκηση στη ζωή μου – από περίπατο και κολύμπι μέχρι ένα κανονικό πρόγραμμα για τόνωση όλου του σώματος και, φυσικά, της ψυχικής και της ορμονικής υγείας. Διατήρησα τη γυμναστική και στη διάρκεια της εμμηνόπαυσης σαν ένα ραντεβού με τον εαυτό μου. Αυτό συνετέλεσε στο να μην έχω συμπτώματα ή αυτά να είναι ήπια.

Η εργασία επίσης βοηθά πολύ. Είμαι εξαιρετικά ενεργός, περισσότερο δημιουργική και πιο επιλεκτική. Δεν εξοντώνω πια τον εαυτό μου. Φροντίζω να έχω χρόνο για μένα και τους αγαπημένους μου. Έχει μεγάλη σημασία να μειωθεί το στρες. Μπορούμε να το κάνουμε διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες στη δουλειά ενωμένες με άλλες γυναίκες. Έτσι θα βρούμε τρόπο να το καταλάβουν αυτό και οι άντρες.

Φιλίες, φύση και σεξουαλικότητα

Συμβουλεύω τις γυναίκες να καλλιεργήσουν την αυταγάπη από νεαρή ηλικία. Να καλλιεργήσουν γυναικείες φιλίες που χαρακτηρίζονται από σύνδεση, υποστήριξη και ενδυνάμωση. Πάντα μαθαίνουμε από μεγαλύτερες από μας γυναίκες. Ποτέ, όμως, δεν εφαρμόζουμε κάτι που λειτούργησε για μια άλλη αν αυτό δεν μας κάνει καλό προσωπικά. Η σεξουαλική υγεία μιας γυναίκας παίζει επίσης μεγάλο ρόλο. Η σεξουαλικότητα και η απόλαυση πρέπει να καλλιεργούνται από την ίδια προς τον εαυτό της. Αυτό αποτελεί κλειδί για το πέρασμα από την εμμηνόπαυση στη μετέπειτα ηλικία, που είναι ο δρόμος προς την πνευματική, συναισθηματική, σωματική και δημιουργική ελευθερία. Τέλος, πρέπει να βρισκόμαστε περισσότερο στη φύση, η οποία θα μας διδάξει πώς το να μεγαλώνουμε θα μας οδηγήσει στο να φτιάξουμε μια ζωή όπως την ονειρευόμαστε.

Καθημερινά εργαλεία

Ένα εργαλείο που θα μπορούσε να βοηθήσει στην ανακούφιση των συμπτωμάτων είναι να βάλουν μέσα στη μέρα τους τρία πεντάλεπτα, ένα το πρωί, ένα το μεσημέρι και ένα το βράδυ. Να μην περιμένουν να βρουν αναγκαστικά μία και δύο ώρες να πάνε στο γυμναστήριο.

Το πρώτο πεντάλεπτο το πρωί μπορούν να το αφιερώσουν στο πρώτο ποτήρι νερό που πίνουν, κάνοντας διαλογισμό. Αυτό σημαίνει ότι πρέπει να το πίνουν συνειδητά, γουλιά γουλιά και να αναπνέουν αργά.

Τα δεύτερο πεντάλεπτο θα είναι αφιερωμένο στο σώμα. Μπορούν να βάλουν ένα τραγούδι που τους αρέσει και να το χορέψουν. Αν είμαι στο γραφείο και δουλεύω, θα βάλω τα ακουστικά μου, θα πάω στην τουαλέτα και θα χορέψω για λίγα λεπτά εκεί που δεν θα με ενοχλήσει κανένας, ούτε το παιδί μου, ούτε ο άντρας μου, ούτε ο εργοδότης μου, κανείς.

Το τρίτο πεντάλεπτο θα είναι το βράδυ και συνδέεται με τη σωματική άσκηση αυταγάπης. Αυτό συνεπάγεται να ακουμπήσουν το σώμα τους, να το αγκαλιάσουν και να ακούσουν την αναπνοή τους. Αυτά είναι τρία πολύ απλά πράγματα που αν τα κάνει μια γυναίκα κάθε μέρα. Με αυτό τον τρόπο δίνει την αυταγάπη και τη φροντίδα που χρειάζεται η ίδια στον εαυτό της, χωρίς να περιμένει πάντα τις ιδανικές συνθήκες. Μέσα από αυτές τις τρεις διαδικασίες εκκρίνονται ενδορφίνες, οι οποίες είναι πολύ σημαντικές για την εμμηνόπαυση, καθώς οι ορμόνες είναι που μας επηρεάζουν. Αν εγώ μπορώ να συνεχίσω να παράγω τις ορμόνες της αγάπης και της χαράς στο σώμα μου, δεν θα υποφέρω στην εμμηνόπαυση.