Είτε στο πλάι είτε μπρούμυτα, όλοι συνηθίζουμε να κοιμόμαστε σε μια συγκεκριμένη στάση, η οποία μπορεί να επηρεάσει την υγεία μας και ενδεχομένως ακόμα και τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ.
Προηγούμενη έρευνα έχει συνδέσει τον ύπνο σε ύπτια θέση, όταν δηλαδή είμαστε ξαπλωμένοι ανάσκελα, με ορισμένες επιπτώσεις, όπως η υψηλή αρτηριακή πίεση και η αποφρακτική άπνοια ύπνου ενώ δεν συνιστάται για άτομα με νυχτερινή παλινδρόμηση ή εγκυμονούσες.
Τώρα, μια νέα επιστημονική μελέτη που παρουσιάστηκε Alzheimer’s Association International Conference 2024, αποκάλυψε την πιθανή σύνδεση του ύπνου σε ύπτια θέση και του νευροεκφυλισμού.
Πώς μας επηρεάζουν διαφορετικές στάσεις ύπνου
Για την μελέτη τους, οι ερευνητές συγκέντρωσαν συμμετέχοντες με ήπια γνωστική εξασθένιση, προοδευτική υπερπυρηνική παράλυση, διαταραχές του φάσματος Πάρκινσον και άνοια της νόσου του Αλτσχάιμερ αλλά και συμμετέχοντες που δεν είχαν διαγνωστεί με κάτι από τα παραπάνω, που αποτέλεσαν την ομάδα ελέγχου.
Χρησιμοποιώντας μια ειδική συσκευή, μελέτησαν τους συμμετέχοντες και συγκεκριμένα υπολόγισαν πόσες ώρες κοιμόντουσαν σε ύπτια θέση. Οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι οι συμμετέχοντες με τις τέσσερις νευροεκφυλιστικές παθήσεις κοιμόντουσαν περισσότερο από δύο ώρες σε ύπτια θέση σε σύγκριση με την ομάδα ελέγχου.
Αυτή η παρατήρηση, σύμφωνα με τους ερευνητές, φαίνεται να ενισχύει την σύνδεση της ύπτιας στάσης ύπνου με νευροεκφυλιστικές παθήσεις, όπως η νόσος του Αλτσχάιμερ, η νόσος του Πάρκινσον και η ήπια γνωστική εξασθένιση, υποστηρίζουν οι ερευνητές.
Γιατί μπορεί να αυξάνεται ο κίνδυνος εμφάνισης Αλτσχάιμερ
«Οι νευροτοξίνες παράγονται όσο λειτουργεί ο εγκέφαλος κατά την διάρκεια της μέρας και αποβάλλονται όσο κοιμόμαστε. Η συσσώρευση νευροτοξινών στον εγκέφαλο μπορεί να ξεκινήσει γύρω στη μέση ηλικία και περίπου 15-20 χρόνια πριν από την αναγνώριση των πρώιμων γνωστικών συμπτωμάτων που σχετίζονται με τον νευροεκφυλισμό» εξηγούν οι ερευνητές πίσω από την μελέτη.
«Όταν κοιμόμαστε ανάσκελα (σε ύπτια θέση), αυτή η διαδικασία αποβολής των νευροτοξινών μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματική (συγκριτικά με τον ύπνο στο πλάι). Επιπλέον, η υπνική άπνοια μπορεί να είναι πιο έντονη όταν κοιμόμαστε ανάσκελα και οι προκύπτουσες συνεχείς διακοπές στον ύπνο συμβάλλουν επίσης στη συσσώρευση νευροτοξινών. Κατά συνέπεια η αναποτελεσματική αποβολή τους, που σχετίζεται με τον ύπνο σε ύπτια θέση, θα μπορούσε να συμβάλλει στον νευροεκφυλισμό» συμπληρώνουν οι ίδιοι.
Συσχέτιση και όχι αιτιότητα
Οι ερευνητές τονίζουν ότι ενώ τα ευρήματά τους φέρνουν στο φως την πιθανή σύνδεση της ύπτιας στάσης ύπνου και των νευροεκφυλιστικών διαταραχών, δεν έχει ακόμη αποδειχθεί ότι ο ύπνος σε ύπτια θέση συμβάλλει στον νευροεκφυλισμό.
«Η αποβολή των νευροτοξινών εξαρτάται από τον ύπνο, επομένως η στέρηση ύπνου, ο ανεπαρκής χρόνος ύπνου και η υπνική άπνοια που δεν αντιμετωπίζεται συμβάλλουν επίσης σε μακροπρόθεσμο κίνδυνο νευροεκφυλισμού» αναφέρουν.
Ενώ τα ευρήματα τονίζουν την συσχέτιση δεν αποδεικνύουν την αιτιότητα, καθώς παραμένει ασαφές εάν ο ύπνος σε ύπτια θέση συμβάλλει στον νευροεκφυλισμό ή αν τα άτομα με νευροεκφυλιστικές παθήσεις είναι απλώς πιο πιθανό να κοιμούνται σε αυτή τη θέση λόγω παραγόντων όπως η μειωμένη κινητικότητα. Θα χρειαστούν επιπλέον έρευνες στο μέλλον για να καταλήξουμε σε πιο ασφαλή συμπεράσματα, καταλήγουν οι ερευνητές.
