Αν το μυαλό σου είναι διαρκώς απασχολημένο με σκέψεις και προβληματισμούς, αν τείνεις να τα συζητάς και να μιλάς για κάθε πτυχή, αιτία και πιθανό αποτέλεσμα των πραγμάτων, τότε κάνεις υπερανάλυση, ή αλλιώς overthinking! Πιθανόν να θεωρείς ότι αυτός ο τρόπος θα σε κάνει να βρεις την καλύτερη δυνατή λύση στο οποιοδήποτε πρόβλημα σου, αλλά στην πραγματικότητα η υπερανάλυση σου τρώει ενέργεια και χρόνο που θα μπορούσες να είχες αφιερώσει σε κάτι παραγωγικό.
Επίσης το overthinking ανοίγει έναν κύκλο αρνητικών συναισθημάτων, καθώς σε γεμίζει άγχος ενώ μπορεί να σκέφτεσαι επίμονα τι θα μπορούσες να είχες κάνει διαφορετικά, δημιουργώντας έτσι επιπλέον δυσφορία. Έρευνες έχουν συνδέσει την υπερανάλυση με κατάθλιψη, άγχος, και μετατραυματικό στρες.
Πώς μπορείς να σταματήσεις την υπερανάλυση
Ενώ είναι σημαντικό να μπορέσεις να βγεις από τις σκέψεις σου και να απολαύσεις τη ζωή σου, μπορεί να αποδειχθεί πρόκληση. Αξίζει όμως τον κόπο, αφού έρευνες υποδεικνύουν ότι οι λιγότερες σκέψεις μπορεί να οδηγήσουν σε πιο αποτελεσματικές λύσεις. Έτσι έχεις έναν παραπάνω λόγο, εκτός της ψυχικής σου υγείας να παλέψεις εναντίον της υπερανάλυσης με τους εξής τρόπους:
Απόσπασε την προσοχή σου
Αντί να κάθεσαι και να σκέφτεσαι ατελείωτες ώρες για ένα πρόβλημα, καλύτερα να αποσπάσεις την προσοχή σου για λίγο. Το μυαλό σου θα βρει καλύτερες λύσεις στα προβλήματα όταν το απασχολείς με κάτι διαφορετικό. Μπορείς για παράδειγμα να κάνεις κάποια μορφή άσκησης, ή να επικεντρωθείς σε κάτι πιο παραγωγικό, όπως το να λύσεις ένα sudoku.
Όχι μόνο θα αφιερώσεις τον χρόνο σου σε δραστηριότητες που έχουν κάτι να σου προσφέρουν, αλλά επίσης είναι πολύ πιθανό το μυαλό σου να βρει μια λύση όταν σταματήσεις να σκέφτεσαι διαρκώς το πρόβλημα σου.
Πολέμησε τις αρνητικές σκέψεις
Υπενθύμισε στον εαυτό σου ότι οι αρνητικές σου σκέψεις σου δεν είναι αληθινά γεγονότα, πολλές φορές ούτε καν ρεαλιστικά.
Όταν λοιπόν διαπιστώνεις ότι κάνεις υπερανάλυση, ρώτα τον εαυτό σου αν αυτό που σκέφτεσαι είναι ρεαλιστικό, και προσπάθησε να σκεφτείς και θετικά σενάρια. Στην αρχή μπορεί να είναι δύσκολο και απαιτητικό αλλά όταν μάθεις να εντοπίζεις το overthinking τότε μπορείς να αντικαταστήσεις τις αρνητικές σκέψεις με πιο παραγωγικές.
Δούλεψε τις διαπροσωπικές σου δεξιότητες
Μελέτες έχουν διαπιστώσει ότι η βελτίωση των διαπροσωπικών δεξιοτήτων μπορεί να σε βοηθήσει να σταματήσεις να σκέφτεσαι υπερβολικά, καθώς οι δεξιότητες αυτές έχουν μεγάλη επίδραση στη συγκεκριμένη συνήθεια. Οι τρόποι για να αναπτύξεις ισχυρότερες διαπροσωπικές δεξιότητες περιλαμβάνουν την αύξηση της αυτογνωσίας, την ενίσχυση της αυτοπεποίθησης, την εξάσκηση στον αυτοέλεγχο και την διαμόρφωση ορίων.
Κάνε διαλογισμό
Ο διαλογισμός μπορεί να είναι ένα εξαιρετικό όπλο για να ανακατευθύνεις τις αρνητικές σκέψεις και να τις κάνεις θετικές. Όταν κάνεις διαλογισμό επικεντρώνεσαι στην αναπνοή σου και δεν έχεις ως στόχο να αδειάσεις εντελώς το μυαλό σου αλλά να επικεντρωθείς είτε σε κάτι θετικό είτε σε κάτι ουδέτερο και να εξασκηθείς να επικεντρώνεσαι κάπου όποτε οι σκέψεις σου αρχίζουν να γυρνάνε.
Με την κατάλληλη εξάσκηση θα γίνει πιο εύκολο να σταματήσεις την υπερανάλυση πριν γίνει σοβαρό πρόβλημα. Οι έρευνες έχουν δείξει ότι ακόμη και 10 λεπτά διαλογισμού μπορούν να σταματήσουν τις διεισδυικές σκέψεις και την ανησυχία.
Αποδέξου τον εαυτό σου
Η υπερανάλυση συχνά προέρχεται από τη δυσκολία να αποδεχθούμε ή να ξεπεράσουμε τα λάθη του παρελθόντος. Αντί να μαλώνεις τον εαυτό σου για πράγματα τα οποία μετανιώνεις, δούλεψε για να τα αποδεχθείς και δείξε συμπόνια προς τον εαυτό σου και κάθε πτυχή του.
Μερικοί τρόποι που πιθανόν να σε βοηθήσουν είναι να σκεφτείς όλες τις πτυχές του εαυτού σου που σου αρέσουν και που εκτιμάς, να εξασκηθείς στην ευγνωμοσύνη, να δημιουργήσεις ένα δυνατό περιβάλλον υποστήριξης από άτομα που σου παρέχουν αγάπη και ενθάρρυνση, να μάθεις να συγχωρείς τον εαυτό σου για όλα όσα μετανιώνεις και να θυμάσαι ότι κανείς δεν είναι τέλειος και όλοι δουλεύουμε με τον εαυτό μας.
Κάνε ψυχοθεραπεία
Αν δυσκολεύεσαι αρκετά να σπάσεις τον κύκλο της υπερανάλυσης δεν είναι ποτέ κακό να ζητήσεις επαγγελματική βοήθεια. Η υπερανάλυση μπορεί να προέρχεται από κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας, όπως η κατάθλιψη, και πιθανόν να πρέπει να αναζητήσεις με έναν ειδικό την ρίζα του προβλήματος και να την αντιμετωπίσετε μαζί.