Ενώ πολλά και γνωστά είναι τα οφέλη του mindfulness (συνειδητότητα) για την ψυχική υγεία, νέα επιστημονική μελέτη αποκαλύπτει ότι η ελπίδα φαίνεται να μας βοηθά περισσότερο να διαχειριστούμε το άγχος σε περιόδους παρατεταμένου στρες στην εργασία. Η μελέτη υπογραμμίζει τη σημασία του να κοιτάμε μπροστά, αντί να ζούμε «τη στιγμή», ειδικά όταν περνάμε μια δύσκολη περίοδο.
Με τον όρο mindfulness, γνωστό και ως συνειδητότητα, αναφερόμαστε στην ικανότητα ενός ατόμου να εστιάσει την προσοχή του στο παρόν με περιέργεια και όχι με τρόπο επικριτικό. Ουσιαστικά πρόκειται για την ικανότητα του να μένει κανείς παρών στην στιγμή. «Λέγονται πολλά για τα οφέλη του mindfulness, αλλά θέτει δύο προκλήσεις σε περιόδους στρες», λέει ο Δρ Tom Zagenczyk, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής Management στο Poole College of Management του North Carolina State University.
Οι προκλήσεις του mindfulness
«Πρώτον, είναι δύσκολο να εστιάζεις στο παρόν όταν βιώνεις άγχος. Δεύτερον, αν είναι μια πραγματικά δύσκολη στιγμή, πιθανότατα να μην θέλεις να εστιάσεις στην εμπειρία που βιώνεις. Επειδή η ελπίδα είναι εγγενώς στραμμένη προς το μέλλον ενώ η συνειδητότητα σχετίζεται με τις τρέχουσες συνθήκες, θέλαμε να δούμε πώς καθεμία από αυτές επηρέασε την ευημερία και τις συμπεριφορές των ανθρώπων στον επαγγελματικό τομέα σε δύσκολες στιγμές», αναφέρει ο ίδιος.
«Εξερευνήσαμε το ζήτημα κατά την διάρκεια της πανδημίας και επιλέξαμε να επικεντρωθούμε στις τέχνες του θεάματος, καθώς αυτός ο τομέας επλήγη ιδιαίτερα». Για τη μελέτη, οι ερευνητές συγκέντρωσαν 247 επαγγελματίες μουσικούς για την διεξαγωγή δύο δημοσκοπήσεων, με διαφορά ενός μήνα.
Η πρώτη έλαβε μέρος τον Σεπτέμβριο του 2021. Εκτός από τη συλλογή εκτενών δημογραφικών δεδομένων, οι συμμετέχοντες στη μελέτη ρωτήθηκαν για τις σκέψεις και τις εμπειρίες τους στην αρχή της πανδημίας, από τον Μάρτιο έως τον Αύγουστο του 2020. Υποβλήθηκαν επίσης σε ερωτήσεις για να καταγράψουν τα επίπεδα ελπίδας και συνειδητότητας από τον Σεπτέμβριο του 2020 έως τον Μάρτιο του 2021.
Η δεύτερη δημοσκόπηση έγινε τον Οκτώβριο του 2021. Οι συμμετέχοντες κλήθηκαν να απαντήσουν σε ερωτήσεις που αποσκοπούσαν στην καταγραφή της εργασιακής δέσμευσης, των εντάσεων στην εργασία, του πόσο θετικά ήταν τα συναισθήματά τους και του βαθμού στον οποίο βίωναν δυσφορία.
Ποια κερδίζει;
Στη συνέχεια, οι ερευνητές χρησιμοποίησαν στατιστικές τεχνικές για να προσδιορίσουν τις σχέσεις μεταξύ της ελπίδας, της συνειδητότητας και των αποτελεσμάτων που σχετίζονται με την προσωπική τους ευημερία και τη στάση των συμμετεχόντων απέναντι στην εργασία.
«Σύμφωνα με τα ευρήματά μας, η ελπίδα φάνηκε να συνδέεται με την ευτυχία ενώ η συνειδητότητα όχι», λέει η Δρ Kristin Scott, συν-συγγραφέας της μελέτης και καθηγήτρια Management στο Clemson University. «Και όταν οι άνθρωποι ελπίζουν, είναι αισιόδοξοι και χαρούμενοι, βιώνουν λιγότερη δυσφορία, ασχολούνται περισσότερο με τη δουλειά τους και αισθάνονται λιγότερη ένταση στην επαγγελματική τους ζωή».
«Η συνειδητότητα μπορεί να είναι εξαιρετικά πολύτιμη, καθώς σίγουρα κερδίζουμε πολλά όταν ζούμε την στιγμή», λέει η Δρ Sharon Sheridan, συν-συγγραφέας της μελέτης και επίκουρη καθηγήτρια Management στο Clemson University.
«Αλλά είναι σημαντικό να διατηρούμε μια ελπιδοφόρα προοπτική, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια περιόδων παρατεταμένου στρες. Είναι καλύτερο να παραμένουμε συνειδητοί και ταυτόχρονα να διατηρούμε τις ελπίδες μας για κάτι καλύτερο, μέχρι να δούμε το φως στο τέλος του τούνελ» εξηγεί η ίδια.
Ενώ η μελέτη, που δημοσιεύθηκε στο Stress and Health, επικεντρώθηκε στους μουσικούς κατά την διάρκεια ακραίων συνθηκών, οι ερευνητές πιστεύουν ότι τα ευρήματά τους μπορούν να βοηθήσουν κάθε εργαζόμενο. «Όποτε έχουμε υψηλά επίπεδα εργασιακού άγχους, είναι σημαντικό να παραμένουμε αισιόδοξοι, διατηρώντας την ελπίδα μας για να ένα καλύτερο μέλλον», καταλήγουν οι ερευνητές.