Αν ποτέ έχεις αισθανθεί φούσκωμα αφού κατανάλωσες ένα φρούτο ή ένα γλυκό, μπορεί να έχεις δυσανεξία στη φρουκτόζη! Είναι λιγότερο γνωστή από άλλου τύπου δυσανεξίας, αλλά στην πραγματικότητα πλήττει περίπου το 30-40% των ανθρώπων. Ένα ποσοστό αρκετά μεγάλο ώστε να την αγνοούμε. Για αυτό είναι σημαντικό να μάθουμε να αναγνωρίζουμε τα σημάδια της αλλά και να βρούμε τρόπους να ζούμε καλύτερα, δίχως να την αφήνουμε να μας επηρεάζει.
Τι είναι η δυσανεξία στη φρουκτόζη
Πρόκειται για τη δυσκολία του οργανισμού να απορροφήσει ή να διασπάσει την φρουκτόζη, τον τύπο δηλαδή της ζάχαρης που υπάρχει στα φρούτα και τα λαχανικά, αλλά και στα γλυκαντικά. Αυτή η μη απορροφηθείσα φρουκτόζη φτάνει στο παχύ έντερο, όπου τα βακτήρια του εντέρου τη ζυμώνουν, προκαλώντας φούσκωμα, αέρια και άλλα πεπτικά προβλήματα.
Υπάρχουν δύο τύποι δυσανεξίας στη φρουκτόζη:
Κληρονιμική δυσανεξία στη φρουκτόζη
Σπάνια αλλά όχι ανύπαρκτη. Η κληρονιμική δυσανεξία στη φρουκτόζη προκαλείται από ανεπάρκεια του ενζύμου αλδολάση Β, το οποίο είναι απαραίτητο για τον μεταβολισμό της φρουκτόζης. Η πάθηση αυτή μπορεί να παρατηρηθεί από την γέννα κιόλας και μπορεί να προκαλέσει σωματικά συμπτώματα όταν καταναλωθεί φρουκτόζη.
Δυσαπορρόφηση φρουκτόζης
Μια πιο κοινή πάθηση κατά την οποία το παχύ έντερο δεν μπορεί να απορροφήσει τη φρουκτόζη. Αυτή η πάθηση μπορεί να οδηγήσει σε φούσκωμα, αέρια και διάρροια όταν καταναλωθούν τρόφιμα με φρουκτόζη.
Στην πάθηση αυτή τα κύτταρα που επενδύουν το λεπτό έντερο δεν είναι σε θέση να μεταφέρουν αποτελεσματικά τη φρουκτόζη από το έντερο στην κυκλοφορία του αίματος. Αυτό συχνά οφείλεται σε ανεπάρκεια ή δυσλειτουργία της GLUT5, μιας πρωτεΐνης που μεταφέρει τη φρουκτόζη.
Επίσης τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου μπορεί να παρουσιάσουν δυσκολία να απορροφήσουν την φρουκτόζη, σύμφωνα και με μια έρευνα που δημοσιεύθηκε στο BMC Gastroenterology Journal.
Τα συμπτώματα
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανάλογα με το πόσο έντονη είναι η δυσανεξία του ατόμου αλλά και την ποσότητα της φρουκτόζης που κατανάλωσε. Τα πιο συχνά συμπτώματα είναι τα εξής:
- Φούσκωμα
- Αέρια
- Διάρροια
- Κοιλιακός πόνος και κράμπες
- Ναυτία
- Κόπωση
- Ενόχληση
- Πονοκέφαλοι
Πώς μπορείς να αντιμετωπίσεις τη δυσανεξία στη φρουκτόζη
Η αντιμετώπιση της περιλαμβάνει αλλαγές στη διατροφή και μερικές φορές χρειάζεται και φαρμακευτική παρέμβαση. Ο στόχος είναι να μειωθούν τα συμπτώματα ενώ ακολουθείς μια ισορροπημένη διατροφή.
- Ακολούθησε μια διατροφή χαμηλή σε φρουκτόζη: Ο πιο αποτελεσματικός τρόπος είναι να περιορίσεις την κατανάλωση σου σε φρουκτόζη, αυτό σημαίνει ότι περιορίζεις μερικά φρούτα, λαχανικά, γλυκαντικά και επεξεργασμένα τρόφιμα.
- Ενέταξε τη φρουκτόζη σιγά σιγά στη διατροφή σου: Αφού τα συμπτώματα μειωθούν, μπορείς να εντάξεις σταδιακά τη φρουκτόζη στη διατροφή σου για να κατανοήσεις τι σε ενοχλεί και πόσο. Αυτό το στάδιο είναι καλύτερο να γίνει υπό την επίλβεψη ενός γιατρού.
- Φαρμακευτική αγωγή: Τα μη συνταγογραφούμενα συμπληρώματα ενζύμων μπορούν να βοηθήσουν ορισμένα άτομα να διασπάσουν τη φρουκτόζη πιο αποτελεσματικά, μειώνοντας τα συμπτώματα όταν καταναλώνονται με τα γεύματα. Ζήτησε την καθοδήγηση του γιατρού σου.
- Εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής: Μαζί με έναν διατροφολόγο μπορείτε να φτιάξετε ένα εξατομικευμένο πρόγραμμα διατροφής, το οποίο δεν περιέχει τα τρόφιμα που σε ενοχλούν, ενώ παράλληλα λαμβάνεις όλα τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά.
Τα τρόφιμα που πρέπει να αποφεύγεις
Θα πρέπει να αποφεύγεις τα τρόφιμα με μεγάλη περιεκτικότητα σε φρουκτόζη όπως:
- Γλυκαντικά όπως το σιρόπι αγαύης, το μέλι, το σιρόπι σφενδάμου, η ζάχαρη καρύδας
- Χυμούς φρούτων
- Φρούτα με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη όπως τα μήλα, τα σταφύλια, το καρπούζι
- Λαχανικά με υψηλή περιεκτικότητα σε φρουκτόζη όπως οι ντομάτες, τα κολοκυθάκια, αγκινάρες, μανιτάρια, πιπεριές, μπάμιες
Αντί αυτών επέλεξε:
- Εσπεριδοειδή όπως το πορτοκάλι, το λεμόνι, τα limes
- Αβοκάντο
- Μπανάνες
- Μούρα
- Μαρούλι
- Πεπόνι