Ποιος από εμάς δεν έχει συνδέσει τη θάλασσα με την απόλυτη χαρά, ηρεμία, ευτυχία και το πραγματικό νόημα του καλοκαιριού; Στην Ελλάδα ειδικά, είναι δύσκολο να φανταστούμε καλοκαίρι και διακοπές χωρίς έστω και λίγα μπάνια. Ένας από τους βασικούς λόγους είναι το γεγονός ότι η επαφή με τη θάλασσα, όπως και γενικότερα με τη φύση, έχει χαλαρωτική επίδραση πάνω μας, καθώς μας φτιάχνει τη διάθεση, μειώνει το στρες που μας καταβάλλει και βελτιώνει την ποιότητα του ύπνου μας. Όμως, τα οφέλη που αποκομίζουμε από το κολύμπι για το σώμα και την υγεία μας γενικότερα δεν σταματούν εδώ, αφού επιπλέον μας ανακουφίζει από πόνους και μας γυμνάζει χωρίς να μας επιβαρύνει. Σε κάθε περίπτωση βέβαια, είναι σημαντικό να είμαστε προσεκτικοί όταν βουτάμε στη θάλασσα ώστε να απολαμβάνουμε το μπάνιο μας με ασφάλεια.
Γιατί θεωρείται η καλύτερη άσκηση
Λόγω της άνωσης του νερού, της δύναμης δηλαδή που μας ασκεί με φορά αντίθετη από αυτήν της βαρύτητας, το σώμα μας στη θάλασσα δεν χρειάζεται να υποστηρίζεται από τα πόδια όσο γυμναζόμαστε, τα οστά μας δεν καταπονούνται και οι κινήσεις των άνω και κάτω άκρων καθώς και της σπονδυλικής στήλης γίνονται πιο εύκολα και ελεύθερα χωρίς να επιβαρύνονται οι αρθρώσεις.
Τι θα κερδίσουμε
Με το κολύμπι θα μειωθεί ο πόνος που πιθανώς νιώθουμε (στον αυχένα, στη μέση, στην πλάτη, στα πόδια, στα γόνατα κ.λπ.), θα χαλαρώσουν οι σφιγμένοι μύες μας, θα αυξηθεί το εύρος της κίνησης των χεριών και των ποδιών μας, καθώς και η μυϊκή δύναμη και η αντοχή μας, ενώ θα βελτιωθεί η κυκλοφορία του αίματός μας, όπως και η αίσθηση της ισορροπίας και της σταθερότητας του κορμού μας.
Πότε να το προτιμήσουμε
Μπορεί να βοηθήσει σε προβλήματα που ξεκινούν από μυϊκούς σπασμούς («πιασίματα», ψύξεις κ.ά.), σε μυϊκούς πόνους (στον αυχένα, στη μέση ή στην πλάτη) εξαιτίας της κακής στάσης, θέσης κ.λπ., σε δυσκολίες στην κίνηση (π.χ., εξαιτίας ενός κατάγματος που έχει θεραπευτεί αλλά έχει αφήσει κατάλοιπα), σε οιδήματα που αργούν να υποχωρήσουν, αρθροπάθειες, ρευματισμούς, παραλύσεις κ.α.
Ποιο στυλ κολύμβησης ενδείκνυται για εμάς
Σύμφωνα με τους ειδικούς, αν και το μπάνιο στη θάλασσα ή την πισίνα είναι γενικά ευεργετικό, καλό είναι να επιλέγουμε συγκεκριμένο στυλ κολύμβησης ανάλογα με το πρόβλημα που μας ταλαιπωρεί. Έτσι:
- Το πρόσθιο είναι μια καλή επιλογή για όσους αντιμετωπίζουν προβλήματα με τον αυχένα τους (καθώς μένει σε ίσια στάση). Επίσης, γυμνάζει ταυτόχρονα τις ωμοπλάτες, συμβάλλει στην ενδυνάμωση των μηρών και των ισχίων και μειώνει τη δυσκαμψία σε αγκώνες και καρπούς.
- Το ύπτιο ενδείκνυται για τον αυχένα, τους ώμους καθώς και για τα γόνατα.
- Το ελεύθερο είναι ιδανικό για τα προβλήματα στα γόνατα και στους ώμους αλλά και για οσφυαλγίες καθώς δυναμώνει τους μυς της μέσης χωρίς να επιβαρύνει σπονδύλους και δίσκους, αφού λόγω της άνωσης δεν υπάρχουν κραδασμοί. Επίσης, μειώνει τους πόνους και τη δυσκαμψία στους αγκώνες και τους καρπούς.
- Η πεταλούδα ανοίγει και γυμνάζει τις ωμοπλάτες.
Τι χρειάζεται να προσέχουμε
- Δεν μπαίνουμε ποτέ στη θάλασσα αν έχουμε καταναλώσει αλκοόλ ή είμαστε κουρασμένοι ή αδιάθετοι.
- Δεν βουτάμε στο νερό αν δεν έχουν περάσει τουλάχιστον δυόμισι με τρεις ώρες από το τελευταίο μας γεύμα. Όταν το στομάχι μας είναι γεμάτο, η καρδιά μας δουλεύει εντατικά προσπαθώντας να ανταποκριθεί στους ρυθμούς της κολύμβησης, ενώ ταυτόχρονα καταβάλλει προσπάθεια για να ολοκληρώσει την πέψη. Έτσι, μπορεί να λιποθυμήσουμε, κι αυτό είναι πολύ επικίνδυνο αν μας συμβεί μέσα στη θάλασσα καθώς μπορεί να οδηγήσει σε πνιγμό.
- Φροντίζουμε να κολυμπάμε με παρέα και κατά προτίμηση σε παραλίες με ναυαγοσώστη.
- Αν έχουμε προβλήματα υγείας ή παίρνουμε φάρμακα, συμβουλευόμαστε το γιατρό μας σχετικά με το πόσο και το ποιες ώρες είναι καλό να κολυμπάμε.
- Αν νιώσουμε περίεργα (π.χ., ζαλάδα, τάση για εμετό, πόνο στο στήθος, πονοκέφαλο, τρεμούλιασμα ή μούλιασμα στα άκρα), πρέπει να βγούμε αμέσως από τη θάλασσα.
- Αν καταπιούμε νερό, διατηρούμε την ψυχραιμία μας· πέρα από ένα κάψιμο που ενδεχομένως νιώσουμε ή το βήχα που θα μας πιάσει, δεν κινδυνεύουμε από κάτι. Έτσι πρέπει να αντιδράσουμε και αν πάθουμε κράμπα: Παραμένουμε ήρεμοι, προσπαθούμε να τεντώσουμε το μέλος που έπαθε την κράμπα ενώ ταυτόχρονα κινούμαστε προς την ακτή.
- Αν νιώσουμε πως δεν τα καταφέρνουμε, ξαπλώνουμε σε ύπτια θέση με τα πόδια και τα χέρια ανοιχτά μέχρι να υποχωρήσει ο πόνος.
- Είναι σημαντικό να μπαίνουμε στη θάλασσα σιγά σιγά, ειδικά όταν είναι κρύα ή έχουμε καθίσει προηγουμένως αρκετή ώρα στον ήλιο και στη ζέστη, ώστε να τη συνηθίσουμε. Η απότομη αλλαγή θερμοκρασίας κουράζει την καρδιά, ταλαιπωρεί τον οργανισμό και μπορεί να μας προκαλέσει δυσφορία.
- Γενικά, όμως, χρειάζεται να έχουμε επίσης υπόψη μας ότι η κρύα θάλασσα είναι πιθανό να μας επιβαρύνει αν υποφέρουμε από κάποια αρθρίτιδα (π.χ., στο γόνατο) ή έντονους μυϊκούς πόνους (π.χ., οσφυαλγία). Αυτό συμβαίνει επειδή λόγω της χαμηλής θερμοκρασίας ο μυς συσπάται/σφίγγεται, με αποτέλεσμα να προκαλείται πόνος τόσο στον ίδιο όσο και στις αρθρώσεις.
Ευχαριστούμε τον Λάμπρο Παπούλια, γιατρό φυσικής ιατρικής και αποκατάστασης, και τον Ευάγγελο Τσαμπάζη, καθηγητή φυσικής αγωγής και διευθυντή της Ναυαγοσωστικής Ακαδημίας Βορείου Ελλάδας, για τη συνεργασία