Στην εποχή μας, συχνά, γυναίκες και άντρες προσπαθούμε να χωρέσουμε σε ένα αδύνατο και καλλίγραμμο καλούπι και ερχόμαστε αντιμέτωποι με διατροφικές συνήθειες και συμπεριφορές που μας μοιάζουν φυσιολογικές. Πολλές όμως από αυτές κάθε άλλο παρά φυσιολογικές είναι. Τις περισσότερες φορές πρόκειται για διαταραγμένη διατροφή, που έχει μεταμφιεστεί καλά, ώστε να μοιάζουν οι συνήθειες αυτές όχι μόνο φυσιολογικές, αλλά και απαραίτητες αν κάποιος θέλει να έχει ένα υγιές και όμορφο, σύμφωνα με τα τρέχοντα πρότυπα, σώμα.
Πώς μοιάζει όμως η διαταραγμένη σχέση με το φαγητό; Πρόκειται για συμπεριφορές που σχετίζονται με τη διατροφή οι οποίες, ενώ δεν πληρούν πλήρως τα κριτήρια μιας διατροφικής διαταραχής, εξακολουθούν να επηρεάζουν την υγεία κάποιου, σωματική και ψυχική. Η κοινωνική πίεση μπορεί συχνά, όπως είπαμε, να ωθήσει τα άτομα σε αυτές τις συμπεριφορές.
Αν και η αναγνώρισή τους αποτελεί πρόκληση, είναι ο μόνος τρόπος να κατανοήσεις ότι έχεις μια διαταραγμένη σχέση με το φαγητό και να την διορθώσεις, πιθανόν με την βοήθεια κάποιου ειδικού, πριν ακόμη μπεις στο σκοτεινό μονοπάτι των διατροφικών διαταραχών, όπου ο γυρισμός είναι δύσκολος…
Πού κρύβεται η διαταραγμένη διατροφή;
Πίσω από πεποιθήσεις που συναντάμε καθημερινά και μας φαντάζουν φυσιολογικές, όμως δεν είναι και θα τις αναλύσουμε στην συνέχεια!
Αποφεύγεις ομάδες τροφίμων
Η αποφυγή ολόκληρων ομάδων τροφίμων, συνήθως όσων έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες ή λιπαρά, είναι μια κοινή διατροφική συνήθεια που παρουσιάζεται ως φυσιολογική, αλλά στην πραγματικότητα προέρχεται ή/και προκαλεί μεγάλο άγχος.
Σε μια μη διαταραγμένη σχέση με το φαγητό, επιτρέπεις στον εαυτό σου να φάει ελεύθερα όποια τρόφιμα επιθυμεί χωρίς άγχος, τύψεις και συμπεριφορές που θα αντισταθμίσουν τις θερμίδες που κατανάλωσες με αυτές που θα κάψεις.
Προσπαθείς να αντισταθμίσεις το φαγητό με την άσκηση
Η συμπεριφορά αυτή περιλαμβάνει την άσκηση για να “αντισταθμίσεις” αυτά που έχεις φάει και να “κάψεις” θερμίδες.
Η ιδέα ότι οι θερμίδες πρέπει να καούν μπορεί να φαίνεται αρκετά φυσιολογική, αφού την ακούμε συνέχεια, αλλά μπορεί να οδηγήσει σε μια σχέση με το φαγητό που βασίζεται σε αριθμούς και όχι στις ανάγκες του μοναδικού μας σώματος. Στην πραγματικότητα, δεν χρειάζεται να “αντισταθμίζεις” οτιδήποτε τρως. Στην πραγματικότητα μπορείς απλά να φας το φαγητό σου με μέτρο και να εμπιστεύεσαι ότι το σώμα σου ξέρει τι να κάνει με τις τροφές που τρως!
Προσπαθείς να ξεγελάσεις τον εαυτό σου ότι δεν πεινάς
Το να μάθεις να τρως μέχρι το σημείο που είσαι ικανοποιημένη, είναι πολύ βασικό για να σιγουρευτείς ότι ο οργανισμός σου είναι ικανοποιημένος και ότι ο μεταβολισμός σου μπορεί να κάνει τη δουλειά του. Ενώ δυσκολεύτηκα και εγώ πολύ να μάθω να διαχειρίζομαι την πείνα μου και να μην πανικοβάλλομαι όταν το σώμα μου αναζητάει και άλλο φαγητό, με το πέρας του χρόνου κατάλαβα ότι η πείνα και το αίσθημα του κορεσμού και της πληρότητας είναι πολύ σημαντικά για το σώμα μας. Τα αισθήματα αυτά είναι εδώ για να μας βοηθήσουν να ακούμε τις ανάγκες του.
Πολλές φορές όταν έχεις μια διαταραγμένη σχέση με το φαγητό, το αίσθημα της πείνας σε τρομάζει, καθώς μπορεί να αισθάνεσαι ότι δεν μπορείς να ελέγξεις τον εαυτό σου, και αυτό μπορεί να σε οδηγήσει σε διάφορα “κόλπα” όπως να μασάς τσίχλες και να τρως το φαγητό σου σε μικρό πιάτο για να ξεγελάσεις το μυαλό σου.
Για μια ακόμη φορά, αυτό συνήθως προέρχεται από το φόβο της υπερκατανάλωσης τροφής. Σε μια υγιή σχέση με το φαγητό, μπορείς να εμπιστεύεσαι την πείνα σου και να την ακολουθείς γνωρίζοντας ότι δεν χρειάζεται να έχεις άγχος για αυτά τα σήματα. Το σώμα σου δεν προσπαθεί να σε εξαπατήσει ή να σε ξεγελάσει!
Παραλείπεις γεύματα σκόπιμα ή περιορίζεις την τροφή
Πολλά άτομα παραλείπουν γεύματα ή μειώνουν την τροφή που καταναλώνουν με σκοπό να μειώσουν τις θερμίδες που λαμβάνουν συνολικά σε μια ημέρα, με σκοπό να χάσουν βάρος. Μια υγιή σχέση με το φαγητό όμως σημαίνει ότι επιτρέπεις στον οργανισμό σου να καταναλώσει όλα του τα γεύματα όταν πεινάει, χωρίς άγχος και φόβο. Ειδικά αν είσαι ένα άτομο που ασκείσαι, η τακτική κατανάλωση γευμάτων είναι σημαντική για να είσαι σίγουρη ότι το σώμα σου έχει όλη την ενέργεια που απαιτείται για να βγάλει εις πέρας όλες τις δύσκολες δραστηριότητες της ημέρας!
Έχεις εμμονή με το βάρος ή το φαγητό σου
Μπορεί η συμπεριφορά αυτή να μοιάζει απλώς φυσιολογική για ένα άτομο που προσέχει το σώμα του, αλλά στην πραγματικότητα είναι μια επικίνδυνη εμμονική συμπεριφορά. Η εμμονή αυτή μπορεί να μοιάζει με καθημερινή ζύγιση, μέτρηση θερμιδών, περιορισμό “κακών” τροφών και δημιουργία κανόνων γύρω από τη διατροφή, όπως για παράδειγμα ότι μετά από μια ώρα δεν μπορείς να φας καθόλου, ακόμη και αν πεινάς πολύ.
Σε μια υγιή σχέση με το φαγητό, απλά ακούς την πείνα σου και την όρεξή σου, ενώ παράλληλα γνωρίζεις τι είναι ωφέλιμο για το σώμα σου και δεν αφήνεις τον φόβο να σε καθοδογήσει!
Τι μπορείς να κάνεις;
Καθώς η διαταραγμένη διατροφή μπορεί συχνά να οδηγήσει σε διατροφικές διαταραχές, οι οποίες είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι δεν είναι πάντα φανερές στο ανθρώπινο σώμα και έχουν ψυχολογικό υπόβαθρο, δεν είναι ποτέ νωρίς ή αργά να συμβουλευτείς έναν ειδικό ψυχικής υγείας.
Είναι ζωτικής σημασίας να εκπαιδεύεσαι γύρω από την υγιεινή διατροφή αλλά και για τις ανάγκες που έχει το σώμα σου. Με τον τρόπο αυτό δεν θα πέφτεις τόσο εύκολο στις παγίδες που στήνει η κοινωνία οι οποίες για κάποιους είναι απειλητικές για την σωματική και την ψυχική υγεία.