Οταν αναφέρεται στο σύζυγό της, πολιτικό μηχανικό Άκη Πάντο, και στα παιδιά τους, τον 6χρονο Αναστάση και τον 4χρονο Αντώνη, καταλαβαίνεις ότι έχεις απέναντί σου μια πολύ ερωτευμένη αλλά και δοσμένη στη μητρότητα γυναίκα. Η Λένα Παπαληγούρα, από τα μεγαλύτερα και πιο ενεργά ταλέντα της νέας γενιάς, με πλούσιο βιογραφικό και σημαντικές διακρίσεις, είναι έτσι κι αλλιώς ένα πολύ φωτεινό πρόσωπο· όσο φωτεινά είναι τα καταγάλανα μάτια της και ο ορθός αληθινός λόγος της.
Βαρύ όνομα, αλλά και βαρύ βιογραφικό: απόφοιτη της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης, αλλά και του Τμήματος Επικοινωνίας του Παντείου. Πώς ξεκίνησες;
Αρχικά, μια διευκρίνιση: απόφοιτη του Παντείου δεν είμαι. Φοίτησα στη σχολή μέχρι το τρίτο έτος, αλλά μετά με συνεπήρε το θέατρο και διέκοψα τις σπουδές μου εκεί. Όσον αφορά την υποκριτική, πραγματικά δεν ξέρω πώς ξεκίνησε όλο αυτό. Ίσως επειδή ήμουν μοναχοπαίδι, μου άρεσε να φαντάζομαι ιστορίες, κατέφευγα πολύ στον κόσμο του θεάτρου και του παραμυθιού… Θυμάμαι και μια ζωγραφιά, στην πρώτη δημοτικού, που έλεγε «Όταν μεγαλώσω, θέλω να γίνω…», που με έκανε να δω αλλιώς τις παραστάσεις που με πήγαινε η μαμά μου, της Ξένιας Καλογεροπούλου κ.ά. Κάπως έτσι μάλλον μου μπήκε το μικρόβιο. Νομίζω ότι ήταν κάτι που ωρίμαζε μέσα μου, ίσως κι επειδή ήθελα να πάω με έναν τρόπο κόντρα στο βαρύ όνομά μου και να κάνω κάτι πιο ελεύθερο.
ΦΩΤΟΓΡΑΦΟΣ: ΝΙΚΟΣ ΜΑΛΙΑΚΟΣ, ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: ΝΑΤΑΛΙΑ ΜΠΑΛΤΑ, ΜΑΚΙΓΙΑΖ/ΧΤΕΝΙΣΜΑ: ΜΑΡΙΑΝΝΑ ΓΕΝΤΗ.
Σίγουρα και από τους δύο σου γονείς θα υπήρχε μια ροπή προς τις τέχνες, μια πιο συ
νολική καλλιέργεια…
Ναι. Και οι δύο μου γονείς ανέκαθεν αγαπούσαν τις τέχνες, τους άρεσε και το θέατρο, και η όπερα, και το σινεμά και ήταν υποστηρικτικοί ως προς την απόφασή μου. Δεν με δυσκόλεψαν. Ήθελαν, βέβαια, να τελειώσω το πανεπιστήμιο, κάτι που τελικά δεν έγινε. Κυρίως ο πατέρας μου επέμενε, αλλά νομίζω περισσότερο από φόβο για το μέλλον που, στ’ αλήθεια, είναι όλο και πιο χαοτικό. Δεν τον κατηγορώ! Τώρα που έχω παιδιά, σκέφτομαι ότι πιθανόν και εγώ το ίδιο θα τα συμβούλευα, γνωρίζοντας μάλιστα, από μέσα, τις δυσκολίες του συγκεκριμένου επαγγέλματος.
Προέρχεσαι από δύο πολύ σημαντικές πολιτικές οικογένειες, καθώς παππούδες σου ήταν ο Παναγής Παπαληγούρας και ο Γεώργιος Ράλλης. Αυτό το δεδομένο σε έκανε ποτέ να αισθανθείς ότι έπρεπε να αποδείξεις τι αξίζεις εσύ; Ένιωσες δικαίωση με το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», που κέρδισες μόλις στα 28 χρόνια σου;
Την αγωνία να αποδείξω τι αξίζω θα την είχα ούτως ή άλλως. Έχω πολύ υπαρξιακή σχέση με τη δουλειά μου και, από πολύ νωρίς, έκανα ξεκάθαρο ότι θα υπάρξω σε αυτόν το χώρο μόνη μου και με τον τρόπο που εγώ ονειρεύομαι και επιθυμώ. Από την άλλη, και μόνο που συζητάμε αυτήν τη στιγμή –παρόλο που δουλεύω ήδη ως ηθοποιός σχεδόν είκοσι χρόνια– το πόσο μπορεί να επηρεάζει ότι προέρχομαι από πολιτικές οικογένειες με κάνει να σκέφτομαι πως, ναι, ενδεχομένως να υπάρχει μια αμφισβήτηση.
Σχετικά, τώρα, με το βραβείο «Μελίνα Μερκούρη», ήταν ένα υπέροχο δώρο. Ένα «χτύπημα στην πλάτη» που με ενδυνάμωσε. Στην υποκριτική, όμως, όλα κρίνονται πάνω στη σκηνή ή κατά τη διάρκεια των γυρισμάτων. Κάθε φορά, λοιπόν, είναι σαν να ξεκινώ από την αρχή, διατηρώντας απλώς ζωντανά το πάθος, τον ενθουσιασμό μου και την αγάπη για αυτό που κάνω.
Δείτε το βίντεο
Ευχαριστούμε το Piu Verde, Στρ. Παπάγου & Πεντέλης, Άλσος Παπάγου, Μετρό Εθνική Άμυνα, Αθήνα, για τη φιλοξενία.
Το διαζύγιο των γονιών σου ήταν ένα πλήγμα για σένα; Σου προκάλεσε ενδοιασμούς ως προς τη δημιουργία της δικής σου οικογένειας;
Σίγουρα ένα διαζύγιο δεν είναι εύκολη υπόθεση για ένα παιδί – πόσο μάλλον για ένα μοναχοπαίδι. Ωστόσο, έχω την πεποίθηση πως, όταν οι σχέσεις δεν λειτουργούν, είναι καλύτερα οι άνθρωποι να παίρνουν χωριστούς δρόμους. Οπότε, σίγουρα το βίωσα δύσκολα, ξέρω όμως πλέον ότι όλοι μπορούμε να επιβιώσουμε μέσα από οδυνηρά συμβάντα, που ίσως μας δυναμώνουν κιόλας. Επιπλέον, οι δικοί μου γονείς φρόντισαν να κρατήσουν άριστες σχέσεις. Ο τρόπος που χειρίστηκαν το διαζύγιο θα έλεγα πως ήταν ιδανικός ώστε να πονέσω όσο το δυνατόν λιγότερο.
Για τη δημιουργία της δικής μου οικογένειας, δεν είχα απολύτως κανέναν ενδοιασμό. Μόλις γνώρισα το σύντροφό μου, γεννήθηκε μέσα μου η επιθυμία να μοιραστώ τη ζωή μαζί του, και ευγνωμονώ το σύμπαν που μας έφερε κοντά. Και, φυσικά, είμαι απέραντα ευγνώμων και για τα δύο υπέροχα παιδιά μας.
Έχεις πει: «Είναι ωραίες οι επαγγελματικές νίκες, αλλά καθένας έχει την ανάγκη να γυρίζει σε μια μεγάλη αγκαλιά». Εσύ γυρίζεις πια σε τρεις αγκαλιές. Πόσο σε άλλαξε η μητρότητα;
Πολύ. Με έμαθε να βάζω τον εαυτό μου σε δεύτερη μοίρα, προκειμένου να φροντίσω κάποιον σημαντικότερο από εμένα. Μου δίνει χαρές και συγκινήσεις που ούτε θα τολμούσα να ονειρευτώ. Με γεμίζει ευθύνη και μεγάλη αγωνία. Με αναγκάζει να ξαναδώ τον κόσμο μέσα από αθώα μάτια. Μου στερεί λίγο ύπνο, όμως, αλήθεια, συχνά δεν μπορώ να διανοηθώ πώς ήμουν τόσα χρόνια πριν χωρίς τα παιδιά. Η ζωή μου απέκτησε αναμφισβήτητα νόημα με τη γέννησή τους.
Τα κοιτάζω να μεγαλώνουν με θαυμασμό και απέραντη αγάπη και αντλώ δύναμη από αυτά.
Πόσο εύκολες είναι πλέον για σένα οι περιοδείες;
Για μια γυναίκα με παιδιά, οι περιοδείες είναι δύσκολες. Όμως, κάθε δουλειά είναι δύσκολη αν είσαι μητέρα. Οι γυναίκες καλούμαστε να φέρουμε σε πέρας πολλούς διαφορετικούς ρόλους ταυτόχρονα, είμαστε κάπως σαν… πολυεργαλεία. Εγώ είμαι τυχερή. Αφενός, κάνω τη δουλειά που αγαπώ, οπότε όσο δύσκολες κι αν είναι αντικειμενικά οι περιοδείες, υπάρχουν κομμάτια τους που πραγματικά απολαμβάνω. Αφετέρου, ο σύντροφός μου είναι απίστευτα υποστηρικτικός και η μητέρα μου μας βοηθάει επίσης πολύ. Έτσι, συχνά βρίσκουμε τρόπους να ταξιδεύουν και τα παιδιά στα διάφορα μέρη της Ελλάδας όπου παίζεται η παράσταση.
Στη φετινή περιοδεία ξανασυναντιέσαι με τη Μαρίνα Σάττι, μετά τη συνεργασία σας στη νεανική σειρά «Γ4». Δικαιούται, θεωρείς, να εμφανιστεί και εκείνη στην Επίδαυρο;
Ξεκινάμε την περιοδεία με σχήμα 15μελούς χορού, που αποτελείται από κορίτσια του χορωδιακού συνόλου Chóres, νέες ηθοποιούς-σπουδάστριες της Δραματικής Σχολής του Θεάτρου Τέχνης και, φυσικά, τη Χριστίνα Σουγιουλτζή, η οποία, εκτός από χορογράφος, συμμετέχει στην παράσταση ως Ιώ. Στην Επίδαυρο, στις 23 και 24 Αυγούστου, ο χορός θα είναι 50μελής (!), με ακόμα περισσότερα κορίτσια από τις Chóres και το Θέατρο Τέχνης, αλλά και χορεύτριες-ακροβάτισσες της ομάδας «κι όμΩς κινείται». Η Μαρίνα Σάττι, λοιπόν, θα βρεθεί στην Επίδαυρο ως σολίστ που έρχεται να στηρίξει την καταπληκτική δουλειά που κάνει η χορωδία της με την ομάδα των συνεργατών της, στην οποία ανήκει και ο μουσικός της παράστασής μας, ο Χαράλαμπος Γωγιός. Η συνεργασία μας με τη Μαρίνα Σάττι και τις Chóres έχει ξεκινήσει από το προηγούμενο καλοκαίρι. Προσωπικά, όντως τη γνωρίζω πάρα πολλά χρόνια και πιστεύω ότι είναι μια εξαιρετική μουσικός, με απίστευτες σπουδές και σπάνιες φωνητικές δυνατότητες. Είναι πολύπλευρη και πολύ ταλαντούχα και έχει, μάλιστα, ξαναπαίξει στην Επίδαυρο, δύο ή τρεις φορές. Ο πολύς κόσμος έτυχε να τη μάθει πρόσφατα, μέσα από τη συμμετοχή της στη Eurovision, όμως, όποιος την παρακολουθεί χρόνια γνωρίζει το θαυμάσιο έργο που έχει ήδη κάνει με τους συνεργάτες και τη χορωδία της.
Μίλησέ μας για την παράσταση «Ικέτιδες», που ανεβαίνει εξήντα χρόνια μετά την πρώτη παρουσίαση αυτής της τραγωδίας του Αισχύλου στην Επίδαυρο.
Χαίρομαι πολύ που καταπιανόμαστε με αυτό το έργο. Οι «Ικέτιδες» είναι ένα ποιητικό αλλά και βαθιά πολιτικό κείμενο στο κέντρο του σύγχρονου προβληματισμού, ως προς την έννοια του ασύλου σε μια δημοκρατική κοινωνία – ιδιαίτερα όταν στη θέση του διωκόμενου βρίσκονται οι γυναίκες. Ομολογώ ότι κι εγώ δεν γνώριζα καθόλου καλά τη συγκεκριμένη τραγωδία και χαίρομαι τόσο πολύ που, σταδιακά, μου αποκαλύπτεται το μεγαλείο της. Όπως χαίρομαι που, με έναν τρόπο, θα τη συστήσουμε φέτος το καλοκαίρι στο κοινό, μιας και παρουσιάζεται τόσο σπάνια. Το έργο αυτό είναι το πρώτο και το μοναδικό που έχει διασωθεί από την τετραλογία του Αισχύλου «Δαναΐδες» και μιλά για τις ανάγκες που οδηγούν τους ανθρώπους να ξεριζωθούν από τη γη τους, την άγρια μοίρα του πρόσφυγα, την αξία της δικαιοσύνης, τις αρχές της δημοκρατίας. Πάνω απ’ όλα, όμως, μιλά για τον αγώνα της γυναίκας ενάντια στον άντρα που ζητά να της επιβληθεί με τη βία. Τη σκηνοθεσία υπογράφει η Μαριάννα Κάλμπαρη, παίζουμε η Λυδία Κονιόρδου, η Λουκία Μιχαλοπούλου, ο Άκης Σακελλαρίου, ο Γιάννης Τσορτέκης κι εγώ και είναι μια συμπαραγωγή του Θεάτρου του Νέου Κόσμου με το Θέατρο Τέχνης.
Πόσο δύσκολο είναι, τελικά, να ξεριζωθούν οι ρίζες της πατριαρχίας και να επαναπροσδιοριστεί η θέση της γυναίκας στην κοινωνία;
Οι ρίζες της πατριαρχίας είναι πολύ βαθιές. Είμαστε όλοι γαλουχημένοι με στερεότυπα και προκαταλήψεις και θέλει μεγάλη προσπάθεια για να τα αποτινάξουμε από πάνω μας. Έχουν γίνει κάποια βήματα, όμως, υπάρχει ακόμα παρά πολύς δρόμος ώστε να επαναπροσδιοριστεί η θέση της γυναίκας στην κοινωνία.
Η βία εναντίον των γυναικών δεν είναι κάτι καινούριο, απλώς τώρα δημοσιοποιείται ίσως περισσότερο. Υποθέτω, ωστόσο, ότι έχει αυξηθεί γιατί, παλιότερα, ο κόσμος τη θεωρούσε ως κάτι δεδομένο και φυσικό, οπότε ούτε τα θύματα αντιδρούσαν. Σήμερα, που η γυναίκα προχωρά μπροστά, η βία που της ασκείται προκειμένου να σωπάσει είναι ισχυρότερη. Απαιτείται, λοιπόν, τεράστιος αγώνας και, φυσικά, στήριξη από την πολιτεία και την κοινωνία, ώστε οι γυναίκες να είναι ασφαλείς, να μη σωπαίνουν και να διεκδικούν τα δικαιώματά τους.
Τι άλλο να περιμένουμε στη συνέχεια;
Την επόμενη θεατρική σεζόν θα βρίσκομαι στο θέατρο Πορεία, με το έργο «Prima Facie», της Σούζι Μίλερ, σε σκηνοθεσία Γιώργου Οικονόμου. Μετά την «Κατερίνα» του Κορτώ, είχα αποφασίσει να μην κάνω άλλο μονόλογο, λόγω της απίστευτης δυσκολίας που έχει η μοναξιά πάνω στη σκηνή αλλά, κυρίως, λόγω των τόσο έντονων συναισθημάτων που βίωσα με την παράσταση αυτή και δεν ήθελα να μπει ποτέ σε σύγκριση με οτιδήποτε άλλο. Ωστόσο, όταν διάβασα το «Prima Facie», στάθηκε αδύνατον να αρνηθώ. Συγκλονίστηκα! Πρόκειται για μια δικηγόρο η οποία αναλαμβάνει υποθέσεις βιασμών και βρίσκεται και εκείνη στη θέση του θύματος, καθώς βιάζεται από συνάδελφό της. Τι κάνει; Δυστυχώς, δεν μπορώ να πω κάτι παραπάνω… Η παραγωγός της παράστασης είναι ξένη, ζει και εργάζεται στο χώρο του θεάτρου, στο Λονδίνο, και το έργο αυτό παίζεται, αυτήν τη στιγμή, περίπου σε είκοσι χώρες. Δεν είναι τυχαίο.
Στην τηλεόραση, αναμένουμε με αγωνία τον τρίτο κύκλο του «Maestro». Πώς ήταν για σένα η συμμετοχή σου στη σειρά;
Έκανα ένα πολύ μικρό guest στο Mega, μέσω του «Maestro», το οποίο απόλαυσα πραγματικά. Εκτιμώ και θαυμάζω πολύ τον Χριστόφορο Παπακαλιάτη και χάρηκα πολύ που μου πρότεινε το ρόλο της αδελφής του Αντίνοου Αλμπάνη. Η δική μου συμμετοχή σταματά εδώ, αλλά ξέρω ότι στον τρίτο κύκλο το κοινό έχει πολλά να δει!
Ετοιμάζεις κάτι άλλο τηλεοπτικά;
Από τον Οκτώβριο, θα είμαι στη σειρά «Μαύροι πίνακες», στο Star. Πρόκειται για ένα θρίλερ μυστηρίου, με εξαιρετικό σενάριο, σε σκηνοθεσία της Κατερίνας Φιλιώτου. Έχουμε ήδη ολοκληρώσει τα γυρίσματα και αυτό τον καιρό βρίσκομαι σε συζητήσεις και για κάτι ακόμα, πολύ ενδιαφέρον, όμως, δεν μπορώ να αποκαλύψω περισσότερα…